De afzet
De bestaande distributievormen van de alternatieve landbouwprodukten vormen
een gesloten systeem; produktie, groot- en detailhandel vindt plaats via gespecia
liseerde bedrijven.
van een goed voorbeeld. De huidige
groei van de alternatieve landbouwpro
dukten richt zich met name op deze
nieuwe doelgroep, die zich meer dan
gemiddeld in de hogere inkomensgroe
pen bevindt. Over het marktaandeel
van de alternatieve landbouw zijn geen
harde gegevens bekend. Uit diverse
onderzoeken is gebleken dat circa 4%
van de bevolking wel eens natuurvoe-
ding koopt. Voor veel consumenten be
treft het een aanvulling op de produkten
uit de gangbare landbouw.
De hogere prijsstelling, de beperkte dis
tributie en ongelijke aanvoer over het
jaar zijn vooralsnog een rem op de ver
dere toename van de consumptie. De
bestedingen aan natuurvoeding en re
formartikelen worden geschat op onge
veer 1% van de totale bestedingen aan
voedings- en genotmiddelen en bedra
gen in ons land f 300 a 400 miljoen per
jaar.
Een aparte groep afnemers wordt ge
vormd door de horeca. Een aantal koks
van gerenommeerde restaurants in ons
land heeft laten weten bij voorkeur bio-
logisch-dynamisch geteelde groenten te
kopen, omdat de smaak van deze
groenten veel beter zou zijn dan die
van de gangbare landbouw.
Bij de afzet van alternatieve landbouw
produkten vinden belangrijke verande
ringen plaats. Van oorsprong werd
vooral geleverd via reformhuizen en via
verdeelcentra van de consumenten
zelf. Thans ligt het accent meer op de
natuurvoedingswinkels. Dit winkeltype
verkoopt alleen verswaren en droogwa-
ren en is de laatste jaren snel in op-
Aantal, areaal en procentuele verdeling per bedrijfstype
Bedrijven
aantal
aantal ha.
percentage naar bedrijfstype
akker
vee
tuin-
fruit
gemengd
bouw
houderij bouw
teelt
bedrijf
1988
Biologisch-dynamisch
196
2 809
4
21
46
8
22
Ecologisch
101
1 800
29
18
33
8
12
Totaal
297
4 609
12
20
41
8
18
Totaal Nederland
Landbouw
130 000
2 011 669
13
55
16
2
13
medio 1989
Biologisch-dynamisch
230
3 200
Ecologisch
160
3 000
Totaal
390
6 200
komst. Nederland telt op het ogenblik
ongeveer 500 natuurvoedingswinkels
en reformhuizen. Desondanks is de
verkrijgbaarheid van de natuurvoedings-
produkten voor veel consumenten nog
een probleem; ook is de bereikbaarheid
van de natuurvoedingswinkels niet al
tijd ideaal.
De bestaande distributievormen zijn als
het ware een gesloten systeem; pro
duktie, groot- en detailhandel vindt
plaats via gespecialiseerde bedrijven.
Afzet via andere kanalen geeft aan de
consument onvoldoende waarborg over
de vereiste produktiemethode. In 1984
is een onafhankelijk controleapparaat
in het leven geroepen dat op dit gebied
een garantie geeft aan de consument
door middel van het SKAL-CONTROLE-
keur (Stichting Keur Alternatief voortge
brachte Landbouwprodukten).
Een volgende en belangrijke stap in de
distributie is de afzet via de algemene
levensmiddelendetailhandel; een aantal
reformartikelen maakt ook een vast on
derdeel uit van het assortiment van de
supermarkt. Tot voor kort was de aan
voer van zulke dagverse produkten te
klein en sterk seizoengebonden, waar
door geen continuïteit kon worden ge
boden.
Door de snelle groei van het aanbod en
de professionalisering van de gespe
cialiseerde groothandel kan aan de be
hoefte aan continuïteit thans beter te
gemoet gekomen worden. Dezer dagen
beginnen dan ook de eerste super
marktketens met de verkoop van na-
tuurvoedingsprodukten. Voor de produ
centen en de groothandel zal het een
hele uitdaging zijn om de produktie
kwalitatief en kwantitatief aan te pas
sen aan de eisen van dit nieuwe afzet
kanaal. De toegenomen in- en uitvoer
zal in dit opzicht ook goede diensten
kunnen bewijzen.
In- en uitvoer
Gedurende de afgelopen jaren nam de
in- en uitvoer van natuurvoedingspro-
dukten snel toe. Nederland gaat zich
geleidelijk profileren als internationaal
handelscentrum voor deze produkten.
Onder andere met behulp van importen
uit Israël en Italië is het assortiment
voor de consument aantrekkelijker ge
worden met primeurgroenten, druiven
en citrusvruchten. Uit Frankrijk en de
VS wordt veel graan geïmporteerd. De
exporten van groenten en fruit bedra
gen ongeveer 40% van de binnenland
se produktie en gaan vooral naar Duits
land, Engeland en Scandinavië. Voor
het vervoer wordt o.a. gebruik gemaakt
van de infrastructuur van de gangbare
landbouw.
Bronnen: BD-vereniging, NVEL, CBS.
De producenten
Zowel het aantal bedrijven als het are
aal van de alternatieve landbouw in ons
