Naast de voldoening over de reeds bereikte resultaten, is de Europese Commis
sie - hier in de huidige samenstelling bijeen - tegelijk bezorgd over de nog te vol
brengen taak.
beperkingen bij het kapitaalverkeer en
i het geeft vooral de industrie en de fi
nanciële sector reeds in dit stadium uit
zicht op een vrijere Europese markt.
Bij de materiële barrières, waaronder al
het tijdrovende oponthoud valt dat met
het overschrijden van de grenzen te
maken heeft, waren eind verleden jaar
38 van de 100 dossiers goedgekeurd.
Kwantitatief was hier dus sprake van
een achterstand.
Over de fiscale obstakels is nog bijna
geen enkele vooruitgang te melden. Er
staan nog 23 dossiers uit, hetgeen dus
een flinke achterstand op het tijdsche
ma betekent.
Voldoening en bezorgdheid
Het vertrouwen dat de Europese Com
missie in de verdere afwikkeling van
het Witboek heeft, is onder meer geba
seerd op doorbraken op een aantal ge
voelige gebieden.
Dat vertrouwen blijft hard nodig, zeker
gezien de doelstelling die men heeft om
nagenoeg alle 275 dossiers voor eind
1990 te hebben afgehandeld. De goed
keuring van de Commissie-voorstellen
in de Raad van Ministers is weliswaar
het meest essentieel, maar het vervol
gens omzetten van de richtlijnen in na
tionale wetgeving is voor de praktische
uitwerking eveneens uitermate belang
rijk. De Commissie voorziet dat voor
deze implementatie, gezien de ervarin
gen uit het verleden, vele maanden no
dig zullen zijn.
Naast voldoening over de reeds bereik
te resultaten, uitte de Europese Com
missie tegelijk bezorgdheid over de nog
te volbrengen taak.
Een eenvoudige rekensom laat immers
zien, dat er nog 150 dossiers binnen
twee jaar zouden moeten worden goed
gekeurd, wil men aan de hiervoor ver
melde doelstelling per eind 1990 tege
moetkomen.
8 Dit houdt in, dat het tempo van goed
keuring aanmerkelijk moet worden op
gevoerd (tot 75 dossiers per jaar). In
dien men beseft, dat in het voorspoedig
verlopen jaar 1988 circa 50 dossiers tot
een oplossing kwamen, dan is het zeer
de vraag of aan de doelstelling kan
worden voldaan. In feite lijkt het zelfs
bijna uitgesloten, omdat van de zeer
moeilijke politieke dossiers (circa 50),
waarvoor eenparigheid van stemmen
benodigd is, ongeveer negentig procent
nog moet worden goedgekeurd. Van
elke drie dossiers die nog voor de boeg
liggen, zal er één met unanimiteit moe
ten worden besloten.
Het gaat hier bijvoorbeeld om nage
noeg alle beslissingen aangaande het
opheffen van de personencontroles aan
de grenzen en het zich vrij vestigen in
een ander EG-land om niet-professio-
nele redenen. Het Europa van de Bur
ger, zo noodzakelijk voor de brede mo
tivatie, ligt al met al behoorlijk achter!
Het grootste deel van de unanimiteits-
dossiers betreft de fiscale gelijkschake
ling. Op dit gebied bevinden zich be
langrijke politieke horden. Immers, dit
tast niet alleen het fiscale instrumentari
um aan, maar ook de begrotingsmidde
len. Het gaat met name over de indirec
te belastingen (BTW en accijnzen), die
per land uiteenlopend zijn en die der
halve bij het volledig opheffen van de
grenzen concurrentieverstorend zullen
werken. Sommige lidstaten, waaronder
het Verenigd Koninkrijk in het bijzonder,
zijn van mening dat men deze kwestie
zoveel mogelijk aan de markt zou moe
ten overlaten en dat men nauwelijks of
helemaal geen vernauwing van de on
derlinge tariefverschillen zou moeten
afspreken. De signalen uit de markt
zouden de lidstaten vanzelf geleidelijk
dwingen de tarieven onderling meer ge
lijk te schakelen. De Commissie en de
meerderheid van de lidstaten zijn ech
ter van mening, dat een minimum aan
afstemming absoluut noodzakelijk is.
Kortom, er zullen op dit terrein nog zeer
harde noten moeten worden gekraakt.
Dat geldt ook voor de heffing van een
bronbelasting op rente-inkomsten, zo
als onlangs nog eens duidelijk is geble
ken.
De Commissie uitte in het 'Voortgangs
rapport' stevige kritiek op het besluit
vormingsproces in de Raad van Minis
ters van Financiën. Zij verweet de Raad
een grote mate van terughoudendheid
om 'de koe bij de horens te vatten'. Er
is veel te veel tijd besteed aan de oude
thema's, die steeds weer op tafel kwa
men, waaronder alternatieve oplossin
gen die reeds herhaaldelijk waren ver
worpen.
Overigens kreeg ook de Raad van Mi
nisters, die verantwoordelijk is voor het
opheffen van de grenscontroles, de
wind van voren. In de woorden van de
Commissie klonk verbittering over het
feit, dat men zich nog immer vastklem
de aan de bestaande ondoelmatige
controles in plaats van metterdaad te
zoeken naar gezamenlijke, effectievere
oplossingen. Een doelmatig toezicht
bleef hierdoor uit, terwijl de 'stompzinni
ge, routinematige' grenshindernissen in
stand werden gehouden.
Ook op het terrein van de veterinaire en
fytosanitaire controles is de achterstand
nog groot. Enerzijds is dit te verklaren
door het grote aantal technische detail
zaken dat met deze dossiers is verbon
den, anderzijds door de laksheid en te
rughoudendheid van de nationale auto
riteiten die de beslissingen moeten
voorbereiden.
De Europese Commissie maant de Eu
ropese Raad dan ook om op duidelijke
wijze aan de speciale Raden van Minis
ters te verstaan te geven, dat men min
der moet refereren aan oude zaken en
meer gezamenlijke aandacht moet be
steden aan het oplossen van de proble
men. Anders komt de verplichting van
de Europese Akte, dat de interne markt
voltooid dient te worden voor eind
1992, in gevaar.
De grote Europese markt
Per saldo zal het nieuwe Europese
elan, door het tot stand brengen van
een grote interne markt met niet minder
dan ongeveer 325 miljoen inwoners,
moeten resulteren in een algemene
verdere economische en sociale voor
uitgang in de Europese Gemeenschap.
De Commissie, die evenals zovelen be
hoefte had om in cijfers te zien wat de
gehele operatie-1992 wellicht zal ople
veren, gaf hiertoe opdracht aan een
werkgroep van economische deskundi
gen onder leiding van Paolo Cecchini.
