De Europese vlag en
die van de twaalf
lidstaten wapperen
tegen het decor van het
EG-gebouw in Brussel.
eenwording tot één gemeenschappelij
ke Europese markt in de weg staan.
Elke belemmering van betekenis is on
derwerp van een apart dossier, dat
door de Europese Commissie wordt
voorbereid en vergezeld van een voor
stel tot oplossing. Na een eerste lezing
door het Europese Parlement wordt het
dossier aan de desbetreffende Raad
van Ministers ter goedkeuring voorge
legd. In het Witboek is achter ieder dos
sier de datum vermeld waarop de Com
missie het voorstel moet indienen en de
streefdatum voor de goedkeuring door
de Ministerraad. Aldus ontstond een
gedetailleerd tijdschema, volgens het
welk de geleidelijke vorming van de in
terne markt op de voet kan worden ge
volgd. De Commissie is er voorts aan
gehouden om ieder voorjaar een bek
nopt verslag over de voortgang te ma
ken.
Het Witboek bevatte aanvankelijk 311
dossiers waarvoor besluitvorming nodig
is. Doordat daarna een deel van de on
derwerpen werd gehergroepeerd, is het
totale bestand inmiddels teruggebracht
tot ongeveer 275 dossiers. Deze zijn
onderverdeeld in drie groepen, namelijk
ongeveer:
- 150 dossiers over technische
obstakels;
- 100 dossiers over materiël
barrières;
- 25 dossiers over fiscale
belemmeringen.
Het merendeel van de te nemen beslui
ten heeft betrekking op het wegnemen
van technische handelsbelemmeringen.
Hieronder schaart zich een grote groep
(78 dossiers) over uiteenlopende indus
triële technische normen en voorschrif
ten. Onder de tweede categorie bevin
den zich de meeste hindernissen die
men bij het (douane)grensverkeer on
dervindt, met name de controles bij het
personen- en goederenverkeer. Een
ruim deel van dit bestand (80 dossiers)
gaat over de nationale verschillen bij
veterinaire en fytosanitaire inspecties
(tegen dieren- en plantenziekten). De
derde categorie tenslotte, behelst het
wegnemen van de fiscale ongelijkheid,
hoofdzakelijk op het gebied van de in
directe belastingen (accijnzen en
BTW).
De besluitvorming
Zoals reeds vermeld, bleef de voort
gang van de Europese integratie gerui
me tijd steken in een slepende besluite
loosheid, met name als gevolg van de
eis van unanimiteit in de besluitvor
ming. Bovendien zocht men de eenwor
ding meestal via harmonisatie van wet
telijke en bestuursrechtelijke bepalin
gen. Dit leidde onvermijdelijk tot een
eindeloos streven naar compromissen,
waarmee iedere lidstaat kon instem
men. Kwam er tenslotte een ontkno
ping, dan was er veelal sprake van half
slachtige oplossingen. Hierin is nu een
verandering ten goede gekomen, die
vooral haar beslag krijgt bij de afwikke
ling van de Witboekdossiers.
Allereerst is als gevolg van de nieuwe
Verdragsregels van de Europese Akte
nog slechts één op de vijf dossiers on
derworpen aan de eis van unanimiteit.
Dit houdt verband met het feit, dat het
streven naar vervanging van de ver
schillende nationale bepalingen door
één gezamenlijk Europees voorschrift
(volledige harmonisatie) in de meeste
gevallen is losgelaten en dat men nu
veelal volstaat met het beginsel van
wederzijdse erkenning van eikaars, min
of meer onderling afgestemde, natio
nale bepalingen in de verschillende lid
staten. Harmonisatie, met de daarvoor
meestal vereiste eenstemmigheid,
wordt met name nog slechts nage
streefd ten aanzien van wettelijke bepa
lingen op het gebied van staatsveilig
heid, milieu, sociale bescherming en op
alle gebieden waar zonder harmonisa
tie een te grote ongelijkheid in de on
derlinge concurrentieverhoudingen zou
kunnen ontstaan. Het laatste richt zich
in het bijzonder op de uiteenlopende
belastingstelsels in de lidstaten. Voor
het merendeel van de dossiers koos de
Commissie dus voor een oplossing via
de weg van wederzijdse erkenning van
elkanders bepalingen en voorschriften.
De Commissie stelde zich namelijk op
het standpunt, mede op basis van ar
resten van het Europese Hof te Luxem
burg, dat goederen en diensten die op
de thuismarkt van één lidstaat geprodu-