kHO
Innovatie
De Nederlandse land
bouw zal een directe in
vloed ondervinden van
de harmonisatie in de
veterinaire voorschrif
ten en het kwaliteitsbe
leid.
ren. Het betreft hier onder meer de ni
veaus van de residuen aan chemische
middelen die zijn toegestaan in verse
en verwerkte produkten. Daarnaast
speelt de hormoonproblematiek en de
wijze van produktie een steeds grotere
rol in de discussie over de kwaliteit van
produkten, met daaraan gekoppeld
naamgeving en/of certificering van
deze produkten. Harmonisatie van
deze regels zal een positieve invloed
uitoefenen op de handel in de betrok
ken produkten.
Positief voor de agrarische sector is
zonder meer het wegvallen van de
grenscontroles. Het transport, dat een
belangrijk onderdeel van de agrarische
exportactiviteiten vormt, zal daar onge
twijfeld zijn voordeel mee kunnen doen.
Dit kan zowel kostenbesparingen als
tijdsbesparing met zich meebrengen,
die de concurrentiepositie van de Ne
derlandse agrarische sector positief
zullen beïnvloeden.
Schaalvergroting
De voltooiing van de interne markt
heeft ook een indirecte invloed op de
agrarische sector. De toeleverende en
verwerkende industrie is voor de agrari
sche sector van groot belang. De EG-
markt voor levensmiddelen beslaat bij
na f 800 miljard en neemt daarmee een
aandeel van 16% van de totale EG-
markt voor zijn rekening. Een groot ge
deelte van de afzet van agrarische pro
dukten verloopt via de voedingsmidde
lenindustrie. Het wegvallen van de bin
nengrenzen biedt deze industrie de mo
gelijkheid haar capaciteit optimaal te
benutten nu de afzet van een aantal
produkten in het binnenland stagneert.
Samenwerking over de grenzen heen
kan daarnaast leiden tot lagere verwer
kingskosten. Aan de inputkant kan in
ternationale samenwerking marktmacht
bewerkstelligen en daarmee de conti
nue aanvoer van goede en goedkope
grondstoffen verzekeren. De voortgaan
de schaalvergroting in het grootwinkel
bedrijf heeft tot gevolg gehad dat de
marktverhoudingen en de marktmacht
scheef gegroeid zijn. Door vervaging
van de binnengrenzen in Europa zal dit
proces nog worden versterkt. Verder
gaande samenwerking tussen de voe
dingsmiddelenindustrie kan ertoe lei
den, dat de marktverhoudingen weer
gelijk worden getrokken.
In de verwerkende industrie zal steeds
meer en op groter wordende schaal ge
zocht moeten worden naar nieuwe pro
dukten en nieuwe toepassingen. De
produktiviteitsgroei van jaarlijks 2 a 3%
maakt dit noodzakelijk. Verdergaande
internationalisering leidt tot grotere be
drijven, die grotere budgetten voor on
derzoek en ontwikkeling kunnen vrijma
ken.
Kostenbesparingen in deze sector kun
nen leiden tot lagere consumentenprij
zen en dus tot een betere concurrentie
positie. Hiervan zullen ook de primaire
producenten kunnen profiteren. Het is
voor de primaire agrarische sector dus
van groot belang, dat de voedingsmid
delenindustrie de kansen grijpt die door
de voltooiing van de interne markt wor
den geboden.
Dit geldt met name ook voor de coöpe
raties. Een groter rendement van de
coöperaties zal immers leiden tot een
hoge uitbetalingsprijs aan de boeren.
De van oudsher nationaal gerichte co-
operaties zullen zich dan ook in toe
nemende mate internationaal moeten
oriënteren.
Landbouwbeleid
Ook de wijze waarop het EG-landbouw-
beleid gevoerd wordt zal na 1992 moe
ten veranderen. Quoteringsregelingen,
zoals bij melk en suiker, waarbij uitge
gaan wordt van een verdeling van de
produktie per lidstaat, gaan in tegen de
principes van de interne gemeenschap
pelijke markt. Wellicht zal internationale
verhandeling van quota tot de mogelijk
heden gaan behoren.
Het verdwijnen van de binnengrenzen
leidt er toe, dat de zogenaamde mone
tair compenserende bedragen (mcb's)
niet meer kunnen bestaan.
In beginsel zou het agrarisch handels
verkeer vrij van belemmeringen en de