Fiscale voetangels en klemmen
ingelicht. In andere lidstaten wordt er
ook heel veel aan gedaan. In Frankrijk
is het op het ogenblik echt een groot
issue.'
Europese landbouw deel van
mondiaal belangenspel
Een van de sectoren in Nederland waar
- blijkens onderzoek - erg verschillend
over de ontwikkelingen in een verenigd
Europa wordt gedacht is de landbouw.
Naast kansen worden ook bedreigingen
voorzien. Met Andriessen - die in zijn
vorige ambtsperiode de landbouw in
zijn portefeuille had - bespraken we de
perspectieven.
'De Europese landbouw neemt natuur
lijk in mondiaal verband een uitzonder
lijke positie in. Met een uniek systeem
van produktieondersteuning, importbe
scherming en exportbevordering. In het
onderhandelingskader neemt de Ne
derlandse landbouw heel dikwijls een
nogal geïsoleerde plaats in. We hebben
daar onze redenen voor in Europa - en
die proberen we ook wel uit te leggen -
maar in toenemende mate komt de Eu
ropese landbouwpolitiek onder interna
tionale druk. We hebben ons als Euro
pa in het kader van de multilaterale
handelsbesprekingen ook gecommi-
teerd, verplicht om in de richting van
wereldmarktprijzen te bewegen. Dat
moeten we de komende anderhalf jaar
uitonderhandelen in de GATT. Ik voor
zie dat het geen gemakkelijke bespre
kingen zullen worden. De internationale
druk neemt sterk toe, we staan wat dat
betreft in een vrij geïsoleerde positie.
We moeten ons rekenschap geven van
het feit dat het totaalbeeld van de we
reldonderhandelingen over handel in
belangrijke mate afhankelijk is van de
vraag of er in de landbouwsfeer suc
cessen kunnen worden bereikt. Voor
een belangrijke handelsnatie als Neder
land is dat van grote betekenis. Als we
er niet in slagen op het terrein van het
landbouwbeleid vorderingen te maken,
slaat dat onherroepelijk op andere sec
toren terug. Landbouw staat binnen de
mondiale verhoudingen niet op zichzelf,
zij heeft een directe relatie met dat hele
gebied; dat moet Europa zich heel
goed realiseren. Dat is de mondiale
kant.
Bekijken we de positie van Nederland
in het Europese verband, dan consta
teer ik dat we - in het algemeen ge
sproken - relatief goed zitten. Een uit
zondering vormt de akkerbouw, die mo
menteel grote problemen ondervindt.
Vergelijk ik de Nederlandse landbouw
met die van Duitsland, dan is de positie
relatief gunstig. De agrarische sector in
Nederland is goed in staat de ontwikke
ling van de produktiviteit op een hoog
niveau te houden, dat correspondeert
met andere sectoren in het bedrijfsle
ven. Met onze harde valuta is dat van
groot belang: de gevolgen van een
(eventuele) revaluatie kan de Neder
landse landbouw makkelijker dragen
dan de Duitse landbouw, waar de pro
duktiviteit lager ligt.'
De fiscale harmonisatie is het laatste
onderwerp, dat wij de EG-commissaris
voorleggen. Een van de actuele topics
is de BTW. Idealiter zou een gelijkscha
keling van alle tarieven voor vaste ca
tegorieën produkten tot stand moeten
worden gebracht. Dat zou voor het be
drijfsleven een aanzienlijke reductie
van administratieve activiteit beteke
nen. Dat zal nog wel even duren, zo
houdt Andriessen ons voor.
'Laat ik in de eerste plaats stellen dat
het naar mijn mening noodzakelijk is,
dat we op het terrein van BTW en ac
cijnzen vorderingen maken. Er moet
een zekere harmonisatie komen. Het is
bewezen dat te grote verschillen in ver
bruiksbelasting een duidelijke verleg
ging van de handelsstromen tot gevolg
hebben. En dat past niet in de geïnte
greerde markt. Ik zeg niet dat het pre
cies dezelfde tarieven moeten worden,
maar enige harmonisatie is noodzake
lijk. Ik moet eerlijk zijn. Als ik kijk naar
de discussies over dit onderwerp, dan
denk ik dat het plan van de commissie
te ambitieus is geweest. Op de korte
termijn lijkt het in die vorm niet haal
baar en zullen er dus wijzigingen in het
voorstel moeten komen. Daar wordt
momenteel op gestudeerd.
Er zijn twee grote problemen. In de
eerste plaats is er een aantal lidstaten
die 'nul-tarieven' hanteren - dat past
niet binnen ons plan - en aan de ande
re kant zijn er landen die juist heel
hoge tarieven kennen, dikwijls niet van
wege budgettaire maar vanwege poli
tieke redenen. Het is heel moeilijk voor
die lidstaten om daarvan afstand te
doen. Daarnaast hebben we te maken
met het probleem dat de lidstaten hun
overheidsuitgaven verschillend finan-
High-tech ont
wikkeling niet
alleen van be
lang voor de
heel grote in
dustrieën,
maar ook voor
het midden- en
kleinbedrijf dat
er in netwer
ken mee ver
bonden is.
eieren. Bij de lidstaten loopt het aan
deel dat de indirecte belasting uitmaakt
van de centrale belastingopbrengsten
behoorlijk uiteen. Daarom kunnen som
mige landen zich om budgettaire rede
nen niet permitteren om in hun BTW-ta-
rieven al te ver terug te gaan. De uitga
ven moeten tenslotte betaald worden.
Ik denk dat we daar op de korte termijn
niet uit zullen komen. We zullen een
langere overgangstermijn nodig heb
ben, dat kan wel een paar jaar duren.'
Duidelijke rol voor midden- en
kleinbedrijf
Europa zal door de versterking van
haar interne economische structuur
een meer prominente plaats gaan inne
men in het mondiale krachtenveld. Wat
zijn de Europese strategische prioritei
ten?
'Belangrijke issues zijn informatica en
'high tech'; interessant is in dat ver
band wat er met 'high definition tele-
vision' gaat gebeuren. Maar dat heeft
niet alleen consequenties voor de heel
grote industrieën; ook het midden- en
kleinbedrijf, dat er in netwerken mee
verbonden is, heeft ermee te maken.
Veel kleine ondernemingen zullen zich
specialiseren op onderdelen. Ik denk
dat dat op zichzelf een heel gunstige
ontwikkeling is.' PdMM
I8> U.
