Milieuzorg van levensbelang
Het Europese Jaar van het Milieu
is inmiddels teneindemaar de
zorg voor het milieu blijft volop de
aandacht vragen. In de jaren ze
ventig werd nog door menigeen
gedacht dat Nederland de milieu
problemen behoorlijk ondercon
trole had. Na de bodemverontrei
nigingsaffaire van Lekkerkerk we
ten wij inmiddels beter. Sindsdien
stapelen de milieuproblemen zich
op en het einde van de reeks lijkt
nog niet in zicht. Het milieubeheer
heeft nu ook in het overheidsbe
leid een belangrijker plaats gekre
gen. Zowel de voormalige minister
van VROM, P. Winsemius, als de
huidige minister E. Nijpels hebben
vooral met hun milieubeleid de
aandacht op zich weten te vesti
gen. Met de presentatie van het
Nationaal Milieubeleidsplan wil mi
nister Nijpels de bakens uitzetten
voor het milieubeleid tot het jaar
2000.
e balans tussen economie
en ecologie is drastisch ver
stoord; dat wordt inmiddels
door velen onderkend. Het
gaat niet alleen om het pro
bleem van economische
groei versus een schoner
milieu in de (nabije) toe
komst. Het draait ook om erfenissen
van het verleden. De schade, die al
aan het milieu is toegebracht, kan niet
in enkele jaren ongedaan worden ge
maakt. Vaak duurt het geruime tijd
voordat bepaalde kritische grenzen zijn
overschreden en milieuproblemen zich
openbaren. Daarna blijkt er niet zelden
Drs L. P. Raadgever
Bedrijfstakonderzoek
veel tijd nodig te zijn om te komen tot
doeltreffende maatregelen. Tenslotte
heeft de natuur tijd nodig om zich op
eigen kracht te herstellen. Soms kan
de natuur door middel van sanering
een handje worden geholpen, maar dat
is niet in alle situaties mogelijk.
Milieuverontreiniging doet zich voor op
verschillende niveau's. In de nationale
milieuverkenning van het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieuhygië
ne (RIVM), getiteld 'Zorgen voor mor
gen', wordt een vijftal schaalniveaus
onderscheiden, elk met eigen kenmer
kende stof- en energiekringlopen.
Deze niveaus zijn in volgorde van geo
grafische reikwijdte: lokaal, regionaal,
fluviaal (oppervlaktewater), continen
taal en mondiaal. Het schaalniveau
hangt nauw samen met de aard van de
milieuproblemen.
Op lokale schaal spelen vooral stank,
luchtverontreiniging en geluidshinder.
Regionaal gaat het in het bijzonder om
bodem- en grondwatervervuiling. Deze
verontreiniging hoopt zich op in de bo
dem en de waterreservoirs. De vervui
ling van oppervlaktewater leidt tot neer
slag van schadelijke stoffen in waterbo
dems en tot aantasting van waterkring
loopsystemen. Continentaal betreft
het onder meer de zure regen, terwijl
mondiaal de aantasting van de ozon
laag, het verdwijnen van het tropisch
regenwoud en het broeikaseffect (kli
maatverandering) veel aandacht krij
gen.
De milieuproblematiek heeft zowel
plaatselijke, nationale als internationale
dimensies. Deels is er sprake van over
lapping en samenhang, waardoor een
internationaal gecoördineerde aanpak
noodzakelijk is. Het is duidelijk dat de
milieuproblemen zich niet aan lands
grenzen storen. Voor een ander deel