Op mijn bureau prijkt een voorwerp dat ik van onder
naar boven als volgt moet beschrijven. Op een lapje
groen vilt een zwartmarmeren sokkeltje met daarop
een naturel beukenhouten plak, die wordt bekroond
met een zilveren bolletje. Op het hout een penning
met een afbeelding van de twee mannetjes en het
paard, die vandaag de dag nog in ons perso-
neelsbl..., pardon ons interne communicatieblad de
kop van dat leuke rubriekje sieren.
Op de sokkel zijn twee zilveren plaatjes aangebracht,
een met de naam van onze bank en de andere met
de vermelding dat we ooit het beste jaarverslag had
den van allemaal. Het geheel houdt het midden tus
sen zo 'n speelgoedtorentje voor kleuters en een ge
denknaald in een Frans dorpje waar ze na de eerste
wereldoorlog geen geld hadden om een echt en rea
listisch beeld aan te schaffen voor de Morts Pour La
Patrie. Dat het op mijn tafel staat is voorat een kwes
tie van sentiment. Tenslotte hebben we die prijs ge
wonnen met een jaarverslag vol grappige tekeningen
in een tijd dat het nog mode was om hooguit een sta
tiefoto van bestuur en raad van toezicht, alsmede
een plaatje van Het Gebouw te gebruiken als illustra
tie. Ook is het iets uit de grijze oudheid van voor de
standaardisering van jaarverslagen en alle andere
dingen die zo leuk waren. Bovendien helpt het mij
herinneren aan wat in de termen van de adviseur van
de centrale bank wordt genoemd 'uit verenigingsoog
punt een hoogtepunt van het jaar', de algemene ver
gadering dus.
ledereen heeft zo zijn eigen wijze om de leden te be
wegen de jaarstukken te komen goedkeuren en an
dere traditionele handelingen te verrichten. Je kunt
dat doen door te kiezen voor een strikt zakelijke aan
pak en je kunt het versieren met het uitdelen van
bloembollen of potplanten, beeldjes of sleutelhangers
of met een verloting. Vroeger deed een gezellige film
het goed. Ouderen zullen met weemoed terugdenken
aan de zwart-witfilm Groeizaam Geld' die met een
ratelende filmprojector in menig cafézaaltje aan de
leden is vertoond. Dat was van voor de televisie en
eigenlijk zou je die via Bank in Beeld eens moeten
vertonen als een hommage aan het verleden van de
Boerenleenbanken. Maar tegenwoordig kun je aardi
ge videofilms krijgen over de automatisering of ande
re natuurrampen en ook reisfilms zijn in. Witte stran
den en blauwe zeeën waaraan of waarin fraai ogen
de jongelieden zich loom bewegen doen het goed en
werken tevens verkoopondersteunend.
Ik kan met alle mogelijke ideeën uit de voeten en het
bestuur delegeert de organisatie graag, omdat ik een
redelijk evenwicht pleeg te bereiken tussen plicht en
pret. Een harmonieus samengaan van een sigaartje
en een drankje met een niet al te zware spreker
(want daar hebben we tegenwoordig seminars voor)
gaat er redelijk in. Vroeger liet ik me nog wel eens
verleiden om, al of niet geholpen door de Utrechtse
hogerhand, zelf een inleiding te houden over een ac
tueel onderwerp, maar tegenwoordig is de keuze van
buiten groot genoeg. Er zijn collega's die zweren bij
bedrijfsopvolging, beleggen, oudedagvoorzieningen
of andere anabole steroïden voor ons marktaandeel
en als ze heel erg vooruitstrevend zijn iets over het
milieu of de vrouw in het bedrijf.
Economische onderwerpen, zowel op wereldschaal
als regionaal, behoren bij de toptien. Heikele onder
werpen vergeleken bij de hierbovengenoemde za
ken, want als er iemand komt vertellen dat we micro-
macro-meso-hocus-pocus-pas op 't topje van de een
of andere golf zitten, beneemt dat wellicht een aan
dachtige luisteraar de lust tot investeren omdat-ie in
gedachten alweer beneden zit.
Het blijft best moeilijk om zo'n jaarvergadering aan
trekkelijk te maken, maar ik verbaas me toch een
beetje over een nieuwe trend die ik her en der uit de
berichtgeving plukte. Er wordt nu soms een meneer
uitgenodigd om te komen vertellen over het weer.
Raar, want als ik de leden nou toch eens iets heel
anders wil voorzetten dan de hoog- en laagconjunc
tuur. zou ik niet kiezen voor een onderwerp met min
stens evenveel onzekerheden. De factoren die be
werkstelligen dat een hogedrukgebied net voor ons
landje linksaf slaat en een lagedrukgebied dagenlang
boven onze hoofden blijft zeuren, lijken me even on
voorspelbaar en onbestendig als in de economie.
Misschien valt het ook wel mee en laat zo'n meteoro
loog de mensen met een wat lichter gemoed vertrek
ken dan waartoe de gemiddelde inleider over het in
vesteringsklimaat en de donkere wolken van 1992 in
staat is.
In elk geval heb ik voor dit jaar weer een aardig on
derwerp gevonden, maar ik vertel niet wat het is,
want het moet exclusief blijven.
Net als dat monumentje op mijn schrijftafel hier voor
me.
Cas Sier
Vervolg Wob van pagina 5
van de hoofddirectie van Rabobank Ne
derland, mr. H. J. A. E. M. Klarenbeek.
Onder leiding van Aad van den Heuvel
vond in het tweede gedeelte naar aan
leiding van gestelde vragen een forum
discussie plaats. De forumleden waren,
naast mr. Klarenbeek, mr. M. Patijn,
hoofd van de directie Europa op het Mi
nisterie van Economische Zaken, drs.
G. M. de Vries, Europarlementariër en
dr. L. Doorn, internationaal secretaris
van het VNO.
Het informatiegehalte van de bijeen
komst was hoog. De boodschap, zo die
zich al kort laat samenvatten, was dat
het midden- en kleinbedrijf vooral een
actieve opstelling moet gaan kiezen
met het oog op de Europese binnen
markt. 'De gemakkelijkste weg voor de
ondernemer is gewoon af te wachten
en zich verder niet met 1992 bezig te
houden', waarschuwde Klarenbeek. Ze
ker is dat men dan eventuele kansen
zal missen, terwijl alerte concurrenten
de afwachtende ondernemer vervol
gens de kaas van het brood zullen
eten. Om dat te voorkomen zal het
MKB voor zijn doen onorthodoxe paden
moeten gaan bewandelen. De onderne
mers zullen veel meer markt- en minder
produktgericht moeten gaan opereren.
Een dergelijke marktgerichte strategie
moet bovendien gestoeld worden op
een gedegen middellange termijnplan
ning. Daarbij liggen er voor het MKB
wel degelijk kansen in de toenemende
schaalvergroting. De kracht van veel
kleine en middelgrote bedrijven is gele
gen in het vermogen om flexibel met
veranderingen mee te gaan. Door het
onderling vormen van netwerken kun
nen zij - in wisselwerking met grotere
bedrijven - op de schaalvergroting in
spelen.
De tijd - 4 voor 92 - dringt. Nog heb
ben ondernemers in het MKB de kans
om zaken naar hun hand te zetten en
zich actief voor te bereiden op de
komst van de interne markt. 'Met een
grondige voorbereiding', aldus Klaren
beek, 'kan worden voorkomen dat een
onderneming een willoze speelbal
wordt op de golven van het communau
taire water'. Alle hens aan dek dus!
