26
Scharrelkippen
Kalkoenen
'M
De belangstelling om met de kalkoenenhouderij te beginnen is groot: de
expansieruimte in deze sector is echter klein.
de inkrimping van de melkveestapel en
de grotere vraag naar kalveren voor de
stierenmesterij, is het aantal beschikba
re kalveren teruggelopen. Mede door
een onvolledige bezetting van de stal
len zijn de inkomens zeer matig. De
voerkosten zijn recentelijk gestegen.
De melkpoederberg in de EG is ge
ruimd en de subsidie op het voeren van
melkpoeder aan kalveren is vermin
derd. De sector is dan ook naarstig op
zoek naar andere voedermiddelen.
Hoewel er normaal voldoende afzetmo
gelijkheden voor kalfsvlees zijn, hebben
de perikelen rond de clenbuterol de af
zet van kalfsvlees de laatste tijd geen
goed gedaan. In de nabije toekomst zal
de sector, wil zij weer gezond worden,
drastisch moeten inkrimpen. Groeps-
huisvesting kan in de toekomst toene
men, zowel vanwege de tendens naar
zwaarder afmesten, alsmede om het
imago van de sector en haar produkten
te verbeteren.
Scharrelvarkens
De scharrelvarkenshouderij als alterna
tieve produktiewijze staat de laatste ja
ren nogal sterk in de belangstelling. Het
aantal scharrelvarkenshouders aange
sloten bij de Interimcommissie Schar
relvarkensvlees Controle ISC) is ge
stegen tot 235. De produktiebeperken-
de maatregelen - Interimwet, Meststof
fenwet - voor de intensieve varkens
houderij vormen een belangrijke stimu
lans om op scharrelvarkens over te
schakelen. Het zijn vooral de kleine
varkenshouders die de overstap maken
als alternatief voor uitbreiding. De pro-
duktie van scharrelvarkensvlees is nog
maar een fractie (0,2%) van de totale
varkensvleesproduktie in ons land. De
consument is bereid voor scharrelvar
kensvlees meer te betalen. Op grond
van marktonderzoek zou het marktaan
deel zeker kunnen groeien tot 6%. Het
plaatsvinden van deze groei is een be
langrijke voorwaarde voor het slagen
van diegenen die overwegen om aan
de extensieve vorm van varkenshoude
rij te beginnen. Een scharrelvarkens
houder met een volwaardig bedrijf moet
zijn inkomen realiseren met minder dan
de helft van het aantal varkens in de in
tensieve varkenshouderij.
In de loop van de jaren zeventig is de
batterijhuisvesting voor legkippen on
derwerp van discussie geworden. De
scharrelkippenhouderij kwam op gang.
Eind 1978 kwam de Landbouwkwali-
teitswet Scharreleieren tot stand en de
in het leven geroepen Stichting Schar
releieren Controle (SSC) ziet erop toe
dat de producenten van scharreleieren
zich houden aan de gestelde regels. Dit
verschaft zekerheid voor de consument
dat de gekochte eieren inderdaad op
een diervriendelijke wijze zijn geprodu
ceerd. Anderzijds beschermt de rege
ling ook de producent. De kostprijs van
een scharrelei is immers behoorlijk ho
ger. Het zijn met name de investering in
stallen en het arbeidsintensieve karak
ter van de scharrelkippenhouderij die
het scharrelei duurder maken. Hoewel
de eierprijzen in het algemeen dit jaar
in een diep dal zijn beland door het
overaanbod, heeft de scharrelkippen-
houder tot nu toe geen reden tot kla
gen. Het aantal scharrelkippenhouders
was medio 1988 opgelopen tot circa
700. In 1987 werd 4% van de Neder
landse eierproduktie als scharrelei ge
produceerd. De consumptie in de huis
houdens in ons land bestaat reeds voor
16% uit diervriendelijk geproduceerde
eieren. Een geleidelijke uitbreiding van
scharrelkippenhouderij biedt kansen,
voornamelijk omdat ook de afzet naar
West-Duitsland toeneemt.
Met de kalkoenenhouderij, die zo'n 25
jaar geleden in ons land van de grond
kwam, is het aanvankelijk niet voor de
wind gegaan. De afzet van achtereen
volgens de kerstkalkoen, de babykal
koen en zware delen als diepvriespro-
dukt was niet succesvol. Nadat de
slachterijen een tiental jaren geleden
overstapten op de produktie van delen
die in verse vorm worden afgezet,
bleek men op een beter spoor te zitten.
Omdat op de afzetmarkt goed is inge
speeld op de veranderde vraag, kon de
produktie in ons land sinds 1981 ver
dubbelen. De sector blijft met zo'n 125
mesters echter klein. Hoewel de kal
koenenhouderij vooral is geconcen
treerd in de zuidelijke provincies, is de
laatste jaren toch een grotere versprei
ding boven de grote rivieren opgetre
den. De belangstelling om met de kal
koenenhouderij te beginnen is groot, de
mogelijkheden tot produktie-uitbreiding
of afzetvergroting zijn echter klein. De
produktie in West-Duitsland - onze be
langrijkste afzetmarkt - en de concur
rentie van andere exporterende landen
groeit.
Eenden
De commerciële eendenhouderij is op
de Veluwe, met name rond Ermelo en
Harderwijk, tot ontwikkeling gekomen
sinds de afsluiting van de vroegere Zui
derzee. Tot voor enkele jaren was de
eendenmesterij uitsluitend een buiten-
gebeuren. Gezien het klimaat in ons
land is buiten afmesten van eenden al
leen mogelijk van maart tot november.
Mede onder invloed van de milieupro
blematiek, is de laatste jaren het afmes
ten in stallen op gang gekomen, waar
door jaarrondproduktie mogelijk is ge
worden. Door het continue aanbod van
