n\
r r
•S'1 Schreden Co. nv
Z
flr
Groeirecessie
U
AW
tv ir
geïsoleerd te worden tot de financiële
wereld en heeft internationaal het be
drijfsleven weinig schade ondervonden.
Ook de lange-termijn-belegger, bekend
met tussentijdse golfbewegingen, is niet
van de uitgezette koers afgeraakt, zoals
blijkt uit onderzoek. De slachtoffers zijn
te vinden bij 'odd lot Charlie', de kleine
belegger, die op de laatste wagon van
een rijdende trein was gesprongen en
de professionele handel, die met grote
handelsposities gevangen zat in het
zelf gesponnen netwerk.
Risicobeheersing prioriteit
Het is dan ook geen wonder, dat thans
geconstateerd wordt, dat de kleinere
belegger weer meer interesse toont in
spaarprodukten en risicomijdende be
leggingen. De toegenomen beweeglijk
heid van de markt en de informatie-ach
terstand ontmoedigen hem. De banken
spelen hierop in door nieuwe spaarvor-
men en gespecialiseerde beleggings
fondsen aan te bieden.
Ook de professionele markt is zich aan
het heroriënteren over haar rol en haar
positie in de toekomst.
De opgelopen klappen hebben het be
wustzijn van de noodzaak tot risicobe
heersing doen toenemen. De grotere
marktrisico's dwingen tot een actiever
beleid, resulterend in een soort daghan-
del, die de dynamiek van de markt ac
centueert. Bovendien is bij de toegeno
men risico's een hoger eigen vermogen
vereist, hetgeen op haar beurt concen
traties en specialisaties in de hand
werkt. Ook dit resulteert in een verdere
afname van het aantal marktpartijen.
Het tempo van deregulering van finan
ciële markten is als gevolg van de
beursval sterk afgezwakt. Zowel in Lon
den als New York is juist nieuwe regule
ring tot stand gekomen. 'Program-tra-
Schretlen Co, opgericht in 1911, is een volle dochter van Rabobank Nederland.
Als gespecialiseerde effectenbank werkt zij aanvullend op de dienstverlening van
de Rabobankorganisatie ten behoeve van binnen- en buitenlandse institutionele
beleggers en particuliere relaties.
Naast de traditionele commissionairsdiensten nemen de ondersteunende en aan
verwante diensten zoals vermogensbeheer, directievoering en het optreden als
trust- en administratiekantoor een belangrijke plaats in binnen het dienstenpakket.
ding' is in de Verenigde Staten op vrij
willige basis beperkt en bij te scherpe
koersafwijkingen zal een afkoelingspe
riode worden ingesteld.
De financiële markten hebben zich in
middels goed hersteld onder invloed
van een beter dan verwachte economi
sche groei en een navenant goede
winstontwikkeling van het bedrijfsleven.
Hierdoor ondersteund is thans gemid
deld twee derde van de opgelopen
averij ingehaald.
Is de krach van oktober 1987 inder
daad een opzichzelfstaand gebeuren
en beperkt het zich tot een forse markt-
correctie, of is het de voorbode van nog
meer ernstige onevenwichtigheden, die
leiden tot een economische depressie?
Parallellen met 1929/30 worden getrok
ken en het boek van professor Batra
over een komende krach in 1990 gaat
grif over de toonbank.
Anderzijds zijn er positieve ontwikkelin
gen te signaleren. De eenwording van
de Europese markt brengt nieuw elan
en groeimogelijkheden, terwijl ook de
ontspanning in de wereldpolitiek voor
een wat optimistischer ondertoon zorg
kan dragen.
Koersval en -herstel op drie effectenbeurzen.
Dow Jones, New York
2800
2700
2600
2500
2400
2300
2200
2100
2000
1900
1700
j 'f'm'a'm1 j 1 j'a's'o'n'd'j'f'm'a'm" j' j'a's'o'n'
Beurs Index, Amsterdam
340
320
300
280
260
240
220
200
180
r-
i 1 r-l» al a ll i! |l 11 A 1 ol/-\l 111--, 1 i r 1» jl a 1» i! li i A 01>Ia i
De wereldeconomie is in haar 6e jaar
van ononderbroken groei. Historisch
gezien zijn we zeer dicht de oververhit-
tingsfase van de conjunctuurcyclus ge
naderd. Een en ander kan ook worden
afgeleid uit de volle capaciteitsbezetting
en de angst voor oplopende rente en
inflatie. Onze verwachting is dan ook
dat op het huidige beursherstel een
koersreactie zal volgen. Wij gaan er
hierbij van uit, dat de komende econo
mische teruggang, die zich in de loop
van 1989 kan gaan manifesteren zich
zal kenmerken als een groeirecessie -
een afvlakking van de groei - en niet
zal leiden tot desastreuze ontwikkelin
gen op de financiële markten.
Twee elementen zijn daarbij van cruci
aal belang. Enerzijds de economische
politiek van de nieuwe president in de
Verenigde Staten, anderzijds een goed
werkend marktmechanisme waarbij on-
zes inziens nog te weinig aandacht
wordt gegeven aan het gevaar van het
ontstaan van een oligopolistische
markt, waarbij de toetredingsdrempel
voor de kleinere belegger te hoog
wordt.
Met een groeirecessie in het verschiet,
zal voor de belegger het allocatie-
vraagstuk, dat een evenwichtige verde-
Nikkei. Tokio
29.00
28.00
27.00
26.00
25.00
24.00
23.00.
22.00
21.00.
20.00
19.00
J F M A M'J J A SO N D J F M A'M'J J A' S O N