37 Kunnen de grondgebonden en meer industriële wijze van land- en tuinbouw wel over één kam geschoren worden? leen met minder administratie. Dit forfait was 5,4% en is nu verlaagd met 0,5%. Dat gaat de gehele land- en tuinbouw ca. f 125 min. per jaar kosten. De regering acht deze aanpassing nodig omdat de berekening be treffende de voordruk niet meer geheel met de reali teit overeen kwam. Agrarische ondernemers die veel investeren, dus veel BTW betalen, kiezen steeds va ker voor de gewone BTW-regeling. In de begroting voor 1989 worden allerlei maatrege len en compensaties met elkaar vermengd. In deze mist is het voor een leek niet gemakkelijk meer om uit te maken of landbouw sterker uit de totale operatie is gekomen. Hoogst waarschijnlijk niet. Wel doet de landbouw mee in maatregelen tot verlichting van werkgeverspremies voor sociale verzekeringen. Ver der is er een speciaal scholingsprogramma in de maak om de kwaliteit van de arbeid op een hoger plan te brengen. Markt en milieu Een ander thema uit de Memorie van Toelichting op de Landbouwbegroting is het spanningsveld tussen het marktgericht produceren en het door de landbouw uitoefenen van functies ten behoeve van milieu en natuur. Minister Braks kiest enerzijds voor een Euro pees landbouwbeleid dat functioneert via marktsigna- len. Anderzijds worden maatregelen getroffen die daar mee in strijd zijn, zoals de melkquotering en het braakleggen van grond. Nog gecompliceerder wordt het beeld wanneer daarnaast in het nationale beleid uit oogpunt van milieubescherming beperkingen wor den opgelegd buiten de markt om. Minister Braks stelt dat het marktgerichte beleid zoals geldt voor de tuin bouw en de intensieve veehouderij op lange termijn niet tot een slechtere inkomensvorming heeft geleid dan het beleid van zware marktordening zoals in een deel van de akkerbouw. In de landbouworganisaties geeft deze stelling aanleiding tot vragen. Kunnen de grondgebonden en meer industriële wijze van land en tuinbouw wel over één kam worden geschoren? Duidelijk is in ieder geval dat het aanpassingsproces via de markt in de akkerbouw en de melkveehouderij veel tijd neemt. In de tuinbouw verloopt dat soepeler. Door de melkcontingentering is een snelle aanpas sing in de markt bereikt. Minister Braks noemt dit naast de vele nadelen één van de voordelen van het quoteringssysteem. Belangrijk nadeel van quotering is voor de minister dat een efficiënte spreiding van de produktie in de Europese Gemeenschap er niet mee gediend is. De renationalisatie van de markt. Daarom leidt zijn afweging uiteindelijk tot de keuze voor een marktgericht landbouwbeleid. Tegelijk wil de minister van Landbouw nog andere doelen met de landbouw nastreven. Een aantrekkelijk landschap, natuurbe houd en een schoon milieu. Een geïntegreerde aan-

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1988 | | pagina 37