Ook in de horeca is ruimte voor toepassing van automatisering.
matie is te technisch en te weinig prak
tijkgericht. De ondernemers uit het
MKB oriënteren zich meestal eerst in
gesprekken met collega's en door het
lezen van bladen. Externe adviezen
worden vervolgens ingewonnen bij de
computerleverancier, de accountant,
het software-bureau of in mindere mate
bij de branche-organisatie.
Tot voor kort waren de computerpro
gramma's vooral geschreven voor de
grote gebruikers. De laatste tijd komt er
steeds meer standaardprogrammatuur
op de markt, die qua opzet en prijs ge
schikt is voor kleinschalige gebruikers.
Niettemin zullen veel ondernemers nog
de programma's, die voldoende zijn
toegesneden op hun situatie, moeten
ontberen. De kleinere bedrijven kunnen
zich vaak niet het kostbare maatwerk
permitteren. Voor een aantal branches
zijn speciale software-pakketten ontwik
keld, de zogenaamde verticale softwa
re. Vaak hebben branche-organisaties
daarin een coördinerende rol vervuld.
In de detailhandel, de horeca, de repa
ratiesector en ook de bouw wordt veel
gebruik gemaakt van verticale software.
De kleinschaligheid van het MKB ver
hindert soms dat de mogelijkheden van
de automatisering volledig worden be
nut. De besparingen in de arbeidskos
ten worden vaak niet of nauwelijks ge
realiseerd. doordat er een zekere mini
male personeelsbezetting noodzakelijk
blijft. De ondernemer krijgt bij automati
sering betere managementinformatie,
maar hij moet dan wel tijd hebben om
er iets mee te doen. De deels 'zachte'
opbrengsten maken het moeilijk om de
toegevoegde waarde van automatise
ring vooraf vast te stellen.
Nadat eenmaal is besloten om tot auto
matisering over te gaan, blijkt de invoe
ring van het systeem vaak nog de nodi
ge hoofdbrekens met zich mee te bren
gen. Het personeel moet worden ge
schoold. Er moeten organisatorische
wijzigingen worden doorgevoerd. Het
duurt maanden voordat alles naar wens
draait. De service en begeleiding van
de leverancier blijkt in de praktijk soms
te wensen over te laten. Bovendien vin
den veel ondernemers het niet prettig
zo afhankelijk te worden van een sys
teem dat zo vreemd voor hen is.
Niet zelden hebben ondernemers met
dergelijke hindernissen voor ogen be
sloten om maar van het automatise-
ringsavontuur af te zien. Toch is uit een
onderzoek van het Hoofdbedrijfschap
Ambachten naar voren gekomen dat de
doorzetters uiteindelijk in ruime meer
derheid tevreden waren over hun inves
tering. De percentages van tevreden
computergebruikers uit het MKB waren
volgens dit onderzoek de volgende:
snelheid van werken 89%
betere controle over bedrijf 88%
kostenbesparing door computer 74%
benutting van mogelijkheden 70%
service door leverancier 60%
informatie van diverse instanties 48%
Automatisering noodzaak
Automatisering wordt langzamerhand
een noodzakelijk onderdeel van de be-
drijfsstrategie. Dat geldt in sterke mate
al voor het grootbedrijf, maar ook voor
het MKB wordt automatisering steeds
belangrijker. Automatisering kan leiden
tot meer flexibiliteit, hogere efficiency
en kostenbesparing, waardoor de con
currenten op de markten versterkt tege
moet kunnen worden getreden. Ander
zijds wordt automatisering ook meer
voorwaarde om op de markt te kunnen
opereren. In de distributiesector komen
vooral onder druk van grossiers en gro
te afnemers de transacties rond de
goederenstromen in toenemende mate
geautomatiseerd tot stand zonder tus
senkomst van papier. Uitbestedende
bedrijven vragen van hun toeleveran
ciers, dat zij een rechtstreekse verbin
ding met hun computers hebben, onder
meer ten behoeve van 'just in time'-le-
veringen. Automatisering heeft dus in
grijpende gevolgen voor de informatie
overdracht tussen bedrijven. Er komen
intensievere verbindingen tussen be
drijven tot stand en daarmee sterkere
wederzijdse afhankelijkheid. Los van
de interne opbrengsten van automati
sering krijgen vele kleine en middelgro
te bedrijven de automatisering ook van
buitenaf opgedrongen. Ook vanuit die
overwegingen zullen deze bedrijven
zich dienen te bezinnen op het investe
ren in de benodigde apparatuur, de
programmatuur en het personeel ten
einde in de steeds sterker geïnformati
seerde marktrelaties een rol van bete
kenis te kunnen blijven vervullen.
