De opmars van de computer in het
midden- en klein bedrijf
Micro-elektronica en telecommunicatie zijn twee belangrijke pijlers van het
informatietijdperk, waarin onze samenleving is beland. Jaarlijks worden
vele miljarden besteed aan informaticaprodukten en -diensten. Dit jaar
zullen overheid en bedrijfsleven naar verwachting f20 miljard uitgeven
aan de automatisering van informatieverwerking. Dit bedrag is in de afge
lopen vijf jaren verdubbeld. Daar komt naar schatting nog een slordige
f3,5 miljard bij, die zal worden geïnvesteerd in de automatisering van pro-
duktieprocessen. De technologische ontwikkelingen hebben gezorgd voor
steeds compacter wordende computerapparatuur. Tegelijkertijd zijn de
prestaties toegenomen en de prijzen gedaald. Bovendien zijn de compu
ters steeds gebruikersvriendelijker geworden. Het aantal jaarlijks aange
schafte grote computers ('mainframes') groeit nauwelijks meer. De inves
teringen in kleinere computers, vooral in micro-computers (PC's), ontwik
kelen zich daarentegen spectaculair. Er staan in Nederland inmiddels
meer dan 500.000 computers en terminals opgesteld.
utomatisering kent in princi
pe een schier onbeperkt
aantal toepassingsmogelijk
heden, die door de versnel
ling in de technologische
ontwikkeling met rasse
schreden dichterbij komen.
Grofweg kunnen twee
hoofdvormen van automatisering wor
den onderscheiden:
- Informatie-automatisering: organisa
ties hebben te maken met een groeien
de hoeveelheid gegevens, die bewerkt
en verwerkt moet worden. De toepas
singsmogelijkheden van computers
hierbij zijn velerlei. Binnen een bedrijf
kan het bijvoorbeeld gaan om de auto
matisering van de financiële administra
tie, tekstverwerking, afrekensystemen
(detailhandel, horeca) en management
informatiesystemen. Via telecommuni-
catieverbindingen is ook informatie-uit
wisseling tussen computers mogelijk,
zowel binnen een bedrijf als met exter
ne computers en terminals. Zo kunnen
er interne en externe computernetwer
ken worden gevormd. Elektronische in
formatie-uitwisseling (EDI electronic
data interchange) met externe compu
ters geschiedt onder meer ten behoeve
van verkoop en inkoop van goederen
en diensten, raadpleging van databan
ken en dergelijke.
- Produktie-automatisering: deze vorm
betreft de automatisering van bedrijfs
middelen. Te denken is aan fabricage
met computergestuurde machines en
robots (CAM), magazijnautomatisering
en de automatisering van meet- en re-
gelapparatuur. Hiertoe wordt tevens ge
rekend computerondersteuning bij ont
werp (CAD), werkvoorbereiding en be
sturing van het produktieproces.
Er zijn vele motieven denkbaar voor
bedrijven om tot automatisering over te
gaan. Computers werken in beginsel
onvermoeibaar, foutloos, snel en doel
matig. Voor een ondernemer kan auto
matisering dan ook aantrekkelijke
aspecten bevatten, zoals:
verhoging produktiviteit
kwaliteitsverbetering
betere beheersing en flexibiliteit pro
duktieproces
snellere verwerking informatiestro
men.
Automatisering kan dus leiden tot kos
tenbesparingen, een efficiëntere be
drijfsvoering en/of een toename van het
concurrentievermogen. Het spreekt
voor zich dat daar soms niet onaan
zienlijke automatiseringskosten tegen
over staan.
Automatiseringsgraad
Een toenemend aantal bedrijven maakt
gebruik van computers. Vooral de auto-
Drs. L. P. Raadgever
.v y Bedrijfstakonderzoek