Kosten van verdeeldheid
Hef midden- en
kleinbedrijf moet nu al
volop bezig zijn met
'1992'.
duktieseries draaien. Er moet veel geld
in onderzoek en produktontwikkeling
worden gestoken, teneinde meer natio
nale markten te kunnen bedienen. De
distributiekosten zijn onnodig hoog.
Vooral industriële bedrijven stuiten op
de technische belemmeringen. Deze
barrières jagen de kostprijs per eenheid
produkt op. De samenwerking tussen
bedrijven wordt belemmerd door allerlei
nationale regelingen. De ontwikkeling
van de bedrijven wordt hierdoor ge
remd, hetgeen de concurrentiepositie
op de wereldmarkt negatief beïnvloedt.
De Europese Commissie streeft naar
harmonisatie van de voorschriften en
normen. De markten voor overheids
aanbestedingen zullen geleidelijk ver
der opengesteld moeten worden.
Het slechten van een derde type gren
zen, de fiscale barrières, wordt als een
van de zwaarste opgaven in het kader
van de Europese integratie gezien. Bin
nen de Gemeenschap gelden uiteenlo
pende tarieven voor onder andere om
zetbelasting en accijnzen. De Europese
Commissie stelt zich ten aanzien van
de omzetbelasting de invoering van
twee tarieven voor, beide met band
breedtes. In de accijnsheffingen wil de
Commissie zoveel mogelijk tot uniformi
teit komen.
Tot voor kort kon er slechts gegist wor
den naar de kosten van de verdeeld
heid van Europa. In het afgelopen voor
jaar werd het zogenaamde Cecchini-
rapport uitgebracht. Hierin is een po
ging gedaan om deze kosten te kwanti
ficeren. Op grond van een uniek onder
zoek komt het Cecchini-rapport tot de
conclusie dat jaarlijks de verliezen ten
gevolge van de versnippering van de
communautaire markt tenminste 200
miljard ECU f 460 miljard) bedragen.
Dat is 5,3% van het Bruto Nationaal
Produkt (BNP) van de EG. Als resultaat
van de eenwording van de Europese
markt zou dus een forse welvaartsver
betering voor de burgers in het ver
schiet liggen.
De materiële belemmeringen kosten de
Gemeenschap jaarlijks naar schatting
0,2 a 0,3% van het BNP. De technische
belemmeringen veroorzaken een kos
tenpost van naar raming 2,0 a 2,4%
van het BNP. De verwijdering van deze
belemmeringen, die in 1992 zal moeten
zijn verwezenlijkt, zal het bedrijfsleven
dus 2,2 tot 2,7% van het BNP aan on
nodige kosten moeten besparen. Dat
zal voor een impuls aan de aanbodzij
de van de economie zorgen. De kost
prijzen per eenheid produkt en de con
sumentenprijzen zullen dalen en de
koopkracht zal toenemen. In hoeverre
de rest van theoretische voordelen van
de marktintegratie zullen worden be
haald, hangt vervolgens af van de reac
ties van het Europese bedrijfsleven.
De eenwording van de markt maakt
verdere kostenverlaging mogelijk door
het realisering van schaaleffecten in de
waardoor de wachttijden kunnen wor
den gehalveerd. Via het 'enig docu
ment' worden de administratieve lasten
beperkt. Ten aanzien van de veterinaire
en fytosanitaire controles heeft de Eu
ropese Commissie voorstellen gedaan
voor het stellen van uniforme regels
(minimumeisen).
Op de tweede plaats zijn de technische
barrières te noemen. Deze barrières
ontstaan door verschillen in de natio
nale regelgevingen op het terrein van
produktvoorschriften, technische nor
men en vennootschapsrecht. Menig
maal worden veiligheidsvoorschriften of
eisen met betrekking tot de volksge
zondheid gebruikt om de invoer van be
paalde produkten te belemmeren. Ver
der zijn nationale overheden niet ge
houden tot een openstelling van de
markt voor overheidsopdrachten in de
sectoren telecommunicatie, vervoer,
energie en watervoorziening. Door
deze barrières ontstaat een sterk ge
fragmenteerde Europese markt, waar
binnen lang niet altijd sprake is van
vrije mededinging. De bedrijven kunnen
daardoor vaak slechts suboptimale pro-
Drs. L. P. Raadgever
Bedrijfstakonderzoek