s
Ur
Gebruikers tevreden
beschikken, hij wordt ook sneller gehol
pen. Normaal gesproken is de wachtrij
aan de balie immers langer en tijdro
vender dan bij de geldautomaat.
Ook voor de bankklanten die andere
diensten willen afnemen, levert de geld
automaat een voordeel op. Wie een
rustig advies wil over sparen of lenen,
voelt niet langer de gehaaste adem in
zijn nek van iemand die alleen maar
snel geld wil hebben. De bankmede
werker die niet of nauwelijks nog geld
hoeft uit te betalen, kan meer tijd en
aandacht besteden aan het adviesge-
sprek.
Minstens even belangrijk als de twee
hiervoor genoemde pluspunten is de
bijdrage die de GEA kan leveren aan
het kostendekkend maken van het be
talingsverkeer. De enorme populariteit
van het brede scala aan bancaire be-
taalprodukten heeft de kosten explosief
doen stijgen, terwijl in de Nederlandse
situatie tot voor kort nauwelijks tarieven
in rekening werden gebracht voor deze
dienstverlening.
Het is een bekend gegeven dat banken
zich zorgen maken over de verliezen op
het betalingsverkeer. Voor de Rabo
bank is uitgangspunt dat het betalings
verkeer uiteindelijk kostendekkend
moet worden. Daartoe wordt een bijdra
ge gevraagd van de gebruikers (in geld,
maar vooral via een efficiënt omgaan
met de betaalmogelijkheden). Ook de
bank zelf zal echter zijn aandeel leve
ren in de kostenbeheersing, met name
door een optimaal gebruik te maken
van de moderne technologie. De geld
automaat past uitstekend in deze aan
pak, omdat de verwerkingskosten van
een GE A-transactie ongeveer de helft
bedragen van een kasopname aan de
balie.
Koppeling met saldo
In de huidige situatie kan de rekening
houder bij de Rabobank per week niet
meer dan een vooraf vastgelegd be
drag (over het algemeen f 500,-) via
GEA's opnemen. Daarin komt binnen
kort meer flexibiliteit, omdat dan een di
recte koppeling wordt gelegd met het
saldo op de rekening. Deze koppeling
maakt het bovendien mogelijk om de
cliënt een stukje extra service te geven:
hij kan via het beeldscherm van de au
tomaat informatie krijgen over de stand
van zijn rekening.
In de meeste gevallen geven magneet
strippas en PIN-code niet alleen toe
gang tot de geldautomaat van de eigen
bank. Een aantal banken in Nederland
heeft afgesproken om eikaars klanten
het zogenaamde 'gastgebruik' van
GEA's toe te staan. Inmiddels heeft dit
gastgebruik al een internationaal karak
ter gekregen. Een aantal Rabobank-
A I
Tegen het einde van dit jaar zal in ons
land op circa 1000 verkooppunten
elektronisch kunnen worden betaald.
cliënten kon in de zomer van 1987 voor
het eerst gebruik maken van geldauto
maten in Spanje, Portugal en Denemar
ken. Gezien hun enthousiaste reacties
zijn de mogelijkheden inmiddels ver
ruimd. Zo kunnen nu bijvoorbeeld ook
Franse Francs met een Nederlandse
bankpas worden opgenomen.
Het streven is om uiteindelijk te komen
tot een zeer brede openstelling van Eu
ropese geldautomaten (en betaalauto
maten) voor Europese bankcliënten.
Voor de Europese Commissie is een in
ternationaal elektronisch betalingsver
keer zonder belemmeringen één van
de voorwaarden om 'Europa 1992' te
realiseren.
Al voordat de Commissie met dit stand
punt kwam, werd er door het internatio
nale bankwezen overlegd over techni
sche standaardisatie en gebruikmaking
van eikaars netwerken. De Europese
Raad voor het Betalingsverkeer heeft
dit voorjaar uitgesproken dat internatio
naal gastgebruik van geldautomaten
voor het toeristenseizoen van 1990 in
de lidstaten algemeen mogelijk moet
zijn.
GEA-gebruikers zijn over het algemeen
zeer tevreden over de mogelijkheden
die dank zij de automaat worden aan
geboden. Het feit dat men ook buiten
kantooruren terecht kan, wordt als het
belangrijkste voordeel gezien. Met
name cliënten die niet of moeilijk in de
gelegenheid zijn om de bank tijdens de
openingsuren te bezoeken, zien de au
tomaat als een uitkomst (bij een recent
Rabobankonderzoek bleken de wer
kende alleenstaanden en de tweever
dieners bij de GEA-gebruikers dubbel
zo sterk vertegenwoordigd als bij de
niet-gebruikers). Maar ook als het kan
toor open is, wordt de GEA frequent
gebruikt, omdat het niet hoeven wach
ten aan de balie als een voordeel wordt
gezien.
Het meest duidelijke bewijs dat de con
sument de geldautomaat accepteert en
waardeert, kan uiteraard worden ge
vonden in de gebruikscijfers. En die
gaan exponentieel omhoog. Telde de
Rabobank in heel 1987 3,5 miljoen
transacties bij geldautomaten, dit jaar
werd dat aantal al in mei overschreden.
Inmiddels ligt het aantal GEA-opnamen
hoger dan één miljoen per maand en
over 1988 worden in totaal meer dan
10 miljoen transacties verwacht.
Dit positieve beeld wordt nauwelijks
beinvloed door de kritische kantteke
ningen die hier en daar bij de opkomst
van het elektronisch betalen worden
geplaatst. Zo duiken in de media af en
toe berichten op dat fraude mogelijk
zou zijn. De vele miljoenen GEA-trans-
acties hebben bij de Rabobank tot op
heden echter nog niet tot tien serieuze
klachten geleid en fraude op grote
schaal lijkt in de praktijk nauwelijks
denkbaar.
De bij ons gebruikte systemen en de
daaraan gekoppelde voorwaarden heb
ben bewezen, in het buitenland zelfs al
langer dan in ons land, goed te functio
neren. Er is dus alle reden om vertrou
wen te hebben in het elektronisch beta
lingsverkeer. De Rabobank vindt dat dit
vertrouwen zich mag weerspiegelen in
de spelregels die gelden voor de cliënt,
waarbij uiteraard moet worden voorko
men dat onachtzame of kwaadwillende
gebruikers vrij spel krijgen. In het ver
band van de SER-commissie Consu
mentenaangelegenheden wordt inmid
dels tussen consumentenorganisaties
en banken overlegd over aanpassing
van de voorwaarden voor het elektro
nisch betalingsverkeer.
Betaalautomaten
Is de geldautomaat een zaak van bank
en rekeninghouder, bij de betaalauto
maat (BEA) is er een derde belangheb
bende partij: de detaillist. Aangezien
die detaillist over het algemeen betalin
gen ontvangt van klanten van een
groot aantal banken, is voor BEA's een
zekere vorm van samenwerking tussen
de banken pure noodzaak. Het zou niet
goed denkbaar zijn, dat een winkelier
op grond van technische verschillen
tussen systemen gedwongen werd
twee of meer betaalterminals te plaat
sen.
Gelukkig hebben de Nederlandse ban
ken vorig jaar overeenstemming bereikt
over samenwerking in een BEA BV, in
feite een schakelstation tussen de in
