Algemene Vergadering MS! Prominente positie houden door marktgerichte produktie Milieu meer stringente randvoorwaarde Toespraak van minister ir. G. J. M. Braks (Landbouw en Visserij) Kort na de oorlog was het veiligstellen van de voedselvoorziening en het inkomen van de boer een aanzienlijk grotere zorg dan het bereiken van marktevenwicht of het produceren tegen concurrerende prijzen. Dat gold vooral op Europees niveau. Deze zorg heeft haar vertaling gevonden in de hoofddoelstellingen van het in die tijd ontworpen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De situatie is inmiddels veranderd. Over het veiligstellen van de voedselvoorziening - wellicht doelstelling nummer één zo 'n 40 jaar geleden - wordt in Europa nauwelijks meer ge sproken. Het inkomen van de boer is weliswaar nog steeds - en terecht - een belangrijk discussiepunt tijdens de nog immer bestaande Brusselse marathonzittingenmaar het is bepaald niet het enige onderwerp. Andere factoren zijn inmiddels evenzeer van grote invloed op de ontwik kelingen in de Europese en nationale landbouw. De twee belangrijkste zijn u genoegzaam bekend. Ze zijn te karakteriseren met de trefwoorden over schotten en milieu. Zo zet de gegroeide en nog altijd groeiende discrepantie tussen produk tie- en afzetmogelijkheden een rem op de expansiemogelijkheden van de agrarische sector nu en in de nabije toekomst. En in feite gebeurt hetzelf de door de milieubelastingdie nogal eens gepaard gaat met sommige moderne landbouwproduktiemethoden. Overigenshet milieuvraagstuk - in relatie met de landbouw - speelt aanzienlijk sterker op nationaal niveau dan in Europees verband. In zekere zin is er ook nog sprake van een derde belangrijke factoreen waarvan de betekenis nogal eens onderschat wordt. Ik doel op het steeds kritischer worden van de consument. Het zijn deze drie factoren, waar ik vandaag wat dieper op in wil gaan. Dat ik dat doe in het licht van de naderende voltooiing van de interne markt zal u niet verbazen. Die zal als een rode draad door mijn betoog lopen. et de interne markt is ei genlijk iets vreemds aan de hand. In veel opzichten is de interne markt voor de Europese landbouw im mers al een feit. Welbe schouwd is de landbouw het enige beleidsterrein waar sprake is van een daadwerkelijk communautaire aanpak. Dat neemt niet weg, dat er voor 1992 nog veel besluiten zullen vallen over onderwerpen, die ook van belang zijn voor de agrarische sector. Ik kom daar nog op terug. Deur naar jaren negentig reeds open Voor het Gemeenschappelijke Land bouwbeleid betekent de voltooiing van de interne markt in eerste instantie dat het integratieproces ervan op gang blijft. Dank zij de resultaten van de EG-top in Brussel heeft dat integratieproces reeds een impuls in de goede richting gekregen. Met de besluiten over de structuurfond sen, de begrotingsdiscipline, de eigen middelen en de stabilisatiemechanis men in de landbouw heeft de Gemeen schap de deur naar de jaren negentig opengezet. Het huidige proces vormt als het ware een tegenwicht tegen de tendensen van renationalisatie die nogal eens de kop op steken. Tot voor kort zelfs op gevaarlijke wijze. Zo past de sterke neiging om het vraagstuk van de overproduktie in de De voltooiing van de interne markt dwingt tot de fundamen tele keuze de hervorming van het landbouwbeleid te leiden via een versterkte druk op de prijzen. beschermde sectoren op te lossen via quotaregelingen niet bij het concept van de interne markt in de EG. Landenquota leiden feitelijk tot nieuwe grenzen en blokkeren bovendien recht vaardige concurrentieverhoudingen. Daarom dwingt de voltooiing van de in terne markt de Gemeenschap eens te meer tot de fundamentele keuze de hervorming van het landbouwbeleid te leiden via een versterkte druk op de prijzen. En derhalve niet via kwantita tieve produktiebeheersing. Prijsaanpassing te verkiezen boven produktiebeperking In het navolgende zal ik beide instru- j menten voor hervormingen van het be leid nog eens nader onder de loep ne- men. Prijsaanpassing - al dan niet in combi natie met tijdelijk inkomenssteun waar I

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1988 | | pagina 6