Algemene Vergadering MS!
Prominente positie houden door
marktgerichte produktie
Milieu meer stringente randvoorwaarde
Toespraak van minister ir. G. J. M. Braks (Landbouw en Visserij)
Kort na de oorlog was het veiligstellen van de voedselvoorziening en het
inkomen van de boer een aanzienlijk grotere zorg dan het bereiken van
marktevenwicht of het produceren tegen concurrerende prijzen. Dat gold
vooral op Europees niveau.
Deze zorg heeft haar vertaling gevonden in de hoofddoelstellingen van
het in die tijd ontworpen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De situatie
is inmiddels veranderd.
Over het veiligstellen van de voedselvoorziening - wellicht doelstelling
nummer één zo 'n 40 jaar geleden - wordt in Europa nauwelijks meer ge
sproken. Het inkomen van de boer is weliswaar nog steeds - en terecht -
een belangrijk discussiepunt tijdens de nog immer bestaande Brusselse
marathonzittingenmaar het is bepaald niet het enige onderwerp.
Andere factoren zijn inmiddels evenzeer van grote invloed op de ontwik
kelingen in de Europese en nationale landbouw. De twee belangrijkste zijn
u genoegzaam bekend. Ze zijn te karakteriseren met de trefwoorden over
schotten en milieu.
Zo zet de gegroeide en nog altijd groeiende discrepantie tussen produk
tie- en afzetmogelijkheden een rem op de expansiemogelijkheden van de
agrarische sector nu en in de nabije toekomst. En in feite gebeurt hetzelf
de door de milieubelastingdie nogal eens gepaard gaat met sommige
moderne landbouwproduktiemethoden. Overigenshet milieuvraagstuk -
in relatie met de landbouw - speelt aanzienlijk sterker op nationaal niveau
dan in Europees verband.
In zekere zin is er ook nog sprake van een derde belangrijke factoreen
waarvan de betekenis nogal eens onderschat wordt. Ik doel op het steeds
kritischer worden van de consument.
Het zijn deze drie factoren, waar ik vandaag wat dieper op in wil gaan.
Dat ik dat doe in het licht van de naderende voltooiing van de interne
markt zal u niet verbazen.
Die zal als een rode draad door mijn betoog lopen.
et de interne markt is ei
genlijk iets vreemds aan
de hand.
In veel opzichten is de
interne markt voor de
Europese landbouw im
mers al een feit. Welbe
schouwd is de landbouw
het enige beleidsterrein waar sprake is
van een daadwerkelijk communautaire
aanpak.
Dat neemt niet weg, dat er voor 1992
nog veel besluiten zullen vallen over
onderwerpen, die ook van belang zijn
voor de agrarische sector. Ik kom daar
nog op terug.
Deur naar jaren negentig reeds
open
Voor het Gemeenschappelijke Land
bouwbeleid betekent de voltooiing van
de interne markt in eerste instantie dat
het integratieproces ervan op gang
blijft.
Dank zij de resultaten van de EG-top in
Brussel heeft dat integratieproces
reeds een impuls in de goede richting
gekregen.
Met de besluiten over de structuurfond
sen, de begrotingsdiscipline, de eigen
middelen en de stabilisatiemechanis
men in de landbouw heeft de Gemeen
schap de deur naar de jaren negentig
opengezet.
Het huidige proces vormt als het ware
een tegenwicht tegen de tendensen
van renationalisatie die nogal eens de
kop op steken.
Tot voor kort zelfs op gevaarlijke wijze.
Zo past de sterke neiging om het
vraagstuk van de overproduktie in de
De voltooiing van de interne
markt dwingt tot de fundamen
tele keuze de hervorming van
het landbouwbeleid te leiden
via een versterkte druk op de
prijzen.
beschermde sectoren op te lossen via
quotaregelingen niet bij het concept
van de interne markt in de EG.
Landenquota leiden feitelijk tot nieuwe
grenzen en blokkeren bovendien recht
vaardige concurrentieverhoudingen.
Daarom dwingt de voltooiing van de in
terne markt de Gemeenschap eens te
meer tot de fundamentele keuze de
hervorming van het landbouwbeleid te
leiden via een versterkte druk op de
prijzen. En derhalve niet via kwantita
tieve produktiebeheersing.
Prijsaanpassing te verkiezen
boven produktiebeperking
In het navolgende zal ik beide instru- j
menten voor hervormingen van het be
leid nog eens nader onder de loep ne-
men.
Prijsaanpassing - al dan niet in combi
natie met tijdelijk inkomenssteun waar I