Resultaten: kostengroei onder
controle
Aan onze gerechtvaardigde
verlangens wordt in de Brede
Herwaardering geen recht
gedaan.
We constateren dat
onze rekeninghouders begrip
tonen voor de noodzaak om de
kosten van het betalingsverkeer
terug te dringen.
van de maatregelen nauwelijks tot rela
tieverlies heeft geleid. Sterker nog: in
het eerste kwartaal van 1988 zagen we
zelfs een aanzienlijke toename van het
aantal betaalrekeningen. De netto groei
bedroeg niet minder dan 28 000 reke
ningen tegen 17 000 in de vergelijkbare
periode van 1987.
Ook is gebleken dat gebruikers van be
taal- en Eurocheques intussen bewus
ter met deze faciliteit omgaan. Tot en
met april liep het chequegebruik circa
17% terug, terwijl tot eind vorig jaar nog
steeds sprake was van een geleidelijke
groei.
De combinatie van kostenbeheersing
en een goed serviceniveau voor de
cliënt komt duidelijk naar voren in mo
derne toepassingen als geld- en betaal
automaten. Met name op het gebied
van de geldautomaten gaan de ontwik
kelingen zeer snel. Volgens onze laat
ste prognose zullen er eind dit jaar bij
Rabobanken al meer dan 400 van die
automaten staan vergeleken met 175
ultimo 1987.
Het aantal transacties bij geldautoma
ten neemt eveneens spectaculair toe.
In heel 1987 hadden we 3,5 miljoen op
namen bij de geldautomaat; op dit mo
ment hebben we dat aantal voor 1988
al bereikt. Een groei naar circa 10 mil
joen transacties is dit jaar zeker moge
lijk.
Deze apparaten verwerven derhalve in
snel tempo een plaats in ons distributie
systeem. Op dit terrein krijgt het recent
in kringen en Centrale Kring besproken
nieuwe distributiebeleid in snel tempo
vorm.
In het kader van de overige diensten
toonden onze bemiddelende activiteiten
op het vlak van verzekeringen en reizen
vorig jaar eveneens een forse vooruit
gang.
Ook met de gang van zaken in ons ef
fectenbedrijf ben ik niet ontevreden on
danks het feit dat de beursperikelen in
het najaar ook aan onze instelling niet
zijn voorbijgegaan. Het zakenvolume in
ons effectenbedrijf nam in 1987 verder
toe, terwijl de provisie-inkomsten zich
op een alleszins redelijk niveau bewo
gen. Onze huisfondsen bleken duidelijk
in een behoefte te voorzien.
Ook het vorig jaar geïntroduceerde
Rabo-Noro Venture Fund bleek een
succes. In ons effectenbedrijf was re
cent de aandacht onder andere gericht
op de introductie van Mint Guaranteed
Nederland, een fonds dat belegt op
overwegend goederentermijnmarkten.
Onze rol als effectenbank kreeg in het
verslagjaar verder vorm door de oprich
ting van een Directoraat Merchant Ban
king. Hiermee kunnen we bedrijven op
effectengebied en via financiële advise
ring en bemiddeling op een meer pro
fessionele wijze van dienst zijn.
Al met al meen ik te mogen conclude
ren dat wij onze dienstverleningsdoel
stelling ook bij de niet-balansgebonden
activiteiten in 1987 waar hebben kun
nen maken.
De baten van onze organisatie groei
den in 1987 met 3,5%. Aan de toene
ming van de rente-inkomsten lag uitslui
tend de ontwikkeling van het zakenvo
lume ten grondslag; de rentemarge
bleef aanhoudend onder lichte druk
staan. Een ontwikkeling overigens
waarmee wij ook voor de komende ja
ren rekening houden, immers de con
currentie zal verder toenemen mede
onder invloed van bewegingen als 'Eu
ropa 1992'. Onze provisie-inkomsten
stegen opnieuw relatief sterk en vor
men inmiddels een duidelijk hoger aan
deel in het totaal van de baten dan en
kele jaren geleden. De overige baten
stonden onder neerwaartse invloed van
de beursval in oktober, maar de andere
componenten van deze inkomstencate
gorie, zoals de resultaten uit de valuta-
handel en de opbrengsten van deelne
mingen, toonden een goede ontwikke
ling.
Onze organisatie slaagde erin haar kos
tengroei te beperken tot slechts 2%. Dit
was voor een deel het gevolg van lage
re pensioenlasten, maar ook de halve
ring van de groei van het personeelsbe
stand was van belang.
Doordat de toeneming van de baten
voor het eerst sinds 1984 die van de
lasten overschreed, konden we ons be
vrijden van de schaarbeweging die re
sulteerde in een inkrimping van de bru
to winst. In 1987 keerde het tij en was
het bruto resultaat bijna f 100 miljoen of
7% hoger dan over het daaraan vooraf
gaande jaar en bedroeg f 1487 miljoen.
De toevoeging aan de VAR werd ge
handhaafd op het niveau van 1986. De
dotatie beliep ongeveer 0,5% van de
kredietportefeuille, een niveau dat naar
verwachting de komende jaren niet ver
der zal teruglopen. Vrijwel de gehele
toeneming van de bruto winst werd op
geslokt door de fiscus als gevolg van
de verlaagde vermogensaftrek, waar
door ons netto resultaat met 1% steeg
tot f 692 miljoen.
Verwachtingen 1988: verbetering
bruto resultaat
Dat was dus het jaar 1987. Intussen
zijn we echter ook al weer een goed
eind op weg in 1988. Voor zover dat nu
te overzien valt, vertoont de gang van
zaken bij onze organisatie in het lopen
de jaar veel gelijkenis met die van
1987.
De groei van de uitstaande kredietver
lening bij onze aangesloten banken ligt
ruimschoots op het niveau van 1987.
Dat is iets meer dan waarop wij voor
het begin van dit jaar rekenden. Naar
onze inzichten heeft dat niet alleen te
maken met het WIR-effect van maart,
wat er duidelijk wel was, maar ook met
optimisme over de gezondheidstoe
stand van onze economie en een daar
bij passend investeringsniveau van be
drijven.
Met name in veel sectoren van het mid
den- en kleinbedrijf is sprake van een
onverminderd hoog blijvende krediet-
vraag. Binnen de agrarische sector
geldt dat heel duidelijk ook voor de glas
tuinbouw. In de melkveehouderij was in
de eerste maanden van dit jaar nog al
tijd sprake van een levendige handel in
grond met melkquotum. De prijzen van
grond beginnen hier en daar echter te
dalen.
De kredietvraag vanuit het grote bedrijfs
leven, met name bij Rabobank Neder
land dus, staat nog altijd op een laag
pitje. Dat heeft te maken met de hoge
liquiditeitsgraad van deze bedrijven en
met het feit dat zij in toenemende mate
gebruik maken van niet-bancaire finan
cieringsbronnen.
Op de woninghypothekenmarkt is een
rustige ontwikkeling te constateren, met
ongeveer gelijkblijvende omzetten. Ons
marktaandeel daarin kunnen we goed
handhaven. Met de introductie van
onze zogenaamde Starthypotheek heb
ben we de keuzemogelijkheden voor
aspirant-cliënten onlangs nog uitge
breid.
Door onze omvangrijke marktpositie in
de belangrijkste binnenlandse econo
mische sectoren vormt de gang van za
ken bij onze organisatie een indicatie
voor de algemeen economische situa
tie in ons land. Mede op grond van
onze eigen ervaringen en waarnemin
gen ben ik over de binnenlandse eco- J
nomische ontwikkeling bepaald niet
somber. Er zijn verschillende tekenen I
die duiden op een redelijk stabiel en
positief economisch klimaat. De laatste
maanden van 1987 en intussen ook de
eerste maanden van het lopende jaar
toonden een meevallend beeld. De J
economische groeicijfers zijn intussen
dan ook opwaarts bijgesteld.
Na de beurscrisis in oktober vorig jaar
