Schot voor de boeg
Klaver als groenbemes
ter op braakliggende
gronden. Regelmatig
terugkerend plaatje in
het Nederlandse land
schap?
leerd. Wellicht is nu de tijd aangebroken om de steun
wat meer te kanaliseren richting bodemproduktie, zo
als de akkerbouw en de vollegrondstuinbouw. Ver
hoogde inspanning hiervoor lijkt mij ook beter dan het
uitgeven van geld voor het braakleggen van grond,
waartoe de Europese Gemeenschap heeft besloten.
Deze weg van de minste weerstand kan tot weinig
anders leiden dan contingentering van de produktie
en sterke administratieve 'oplossing' van het land
bouwprobleem. Als getogen Wageninger krimpt m'n
hart.
Verdunning
Desondanks gaat in Nederland per 1 april 1988 een
braakregeling (officieel extensiveringsregeling gehe
ten) van start. Ook die komt uit de boezem van het
Ontwikkelings- en Saneringsfonds. Het betreft de uit
voering van een regeling die in Brussel vorig jaar ver
plicht is voorgeschreven aan de lidstaten. Voor jaar
lijks 1500 gulden per ha kan men deelnemen aan het
programma. De verplichting bestaat uit het uit produk
tie nemen van het graanareaal met ten minste 20%
gedurende een periode van 5 jaar. De term braken is
niet geheel juist. Er wordt van uitgegaan dat het per
ceel wordt ingezaaid met een groenbemester - lupi
ne, klaver enz. - die dan later ondergeploegd wordt.
Verder moet het stuk grond dat uit de produktie wordt
genomen, rouleren in het bedrijf. Het inzaaien met
groenbemesters voorkomt dat er links en rechts ver
waarloosde stukken grond in het landschap verschij
nen.
Het is nog maar de vraag of er in Nederland veel be
langstelling zal bestaan voor deze extensiveringsre
geling. De verplichting van 5 jaar is wel erg lang; bo
vendien mag men op de overblijvende hectares de
produktie niet uitbreiden met andere teelten waarvoor
een EG-marktverordering geldt. In feite leidt dit tot
verdunning van de produktie. Dat is wel een andere
invalshoek dan die welke in het actieplan voor de ak
kerbouw is gekozen.
Deze regeling loopt vooruit op het 'echte' braakleg
gingsprogramma waartoe de Eurotop in februari op
voorstel van West-Duitsland besloot. Daarbij gaat het
om meer gewassen dan graan. Er wordt in die opzet
ook een koppeling gelegd met het markt- en prijsbe
leid. Wanneer men 30% van het bedrijf braak legt,
kan men voor de overblijvende produktie de medever
antwoordelijkheidsheffing boven de 160 miljoen ton
voor een deel ontlopen.
Nederland is nogal beducht voor dit 'echte' program
ma, omdat het dicht tegen een contingentering aan
ligt. De extensiveringsregeling die per 1 april van
kracht wordt, is veeleer een milde vrijwillige stimule
ringsmaatregel. Nederland is het eerste land dat de
regeling in Brussel ter goedkeuring heeft aangebo
den. Een belangrijk gebaar om duidelijk te maken dat
ook ons land werk wil maken van produktiebeheer-
sing. Dit kan minister Braks bij de prijsonderhandelin-
gen nog best van pas komen.