Agrarische inkomens geven
gevarieerd beeld
1987 voor akkerbouwers slecht, voor tuinders goed
Rundveehouderij verder
gekrompen
Groot biggenoverschot
Ook 1987 was voor de akker
bouwers een erg ongunstig jaar.
Het slechte weer en de lagere
opbrengstprijzen hebben hen
parten gespeeld. De melkvee
houders zagen hun opbrengsten
vorig jaar door de noodzakelijke
inkrimping ook teruglopen, maar
zij profiteerden duidelijk van de
lagere veevoerprijzen, evenals de
intensieve veehouderij. De om
zetten in de tuinbouw namen over
vrijwel de gehele linie toe, terwijl
met name in de glastuinbouw de
kosten verminderden door lagere
energieprijzen. Dat is het
algemene beeld van de inkomens
ontwikkeling in de agrarische
sector over 1987, dat met name is
ontleend aan de jaarlijkse
publikatie van het LEI. Een nadere
beschouwing...
1
De akkerbouw heeft in 1987 met veel tegenslag te kampen gehad.
toch nog een ruime produktie van C-
suiker. De opbrengstprijzen van de ak-
kerbouwprodukten lagen wat de markt-
ordeningsprodukten als granen en fa
brieksaardappelen betreft lager vanwe
ge de Brusselse besluiten, terwijl de
prijzen van consumptie-aardappelen
onder invloed stonden van het grote
aanbod.
De melkveehouderij moest de produktie
over het melkprijsjaar 1987/88 met ten
minste 6% beperken. Door de stijging
van het vetgehalte en omdat het
onaantrekkelijker werd om meer te pro
duceren dan het toegestane quotum,
was een verdere vermindering van de
melkproduktie noodzakelijk. De produk-
tiedaling van 7% (inclusief vetgehalte
verhoging) leek aan het eind van het
jaar nog onvoldoende te zijn, waardoor
naar verwachting door de betrokken
melkveehouders over 1987/88 meer
dan f 100 miljoen aan superheffing zal
moeten worden betaald. Door de
steeds stijgende melkproduktie per koe
is de melkveestapel in één jaar met bij
na 10% ingekrompen. De aan melkvee
houders uitbetaalde melkprijs zal waar
schijnlijk gemiddeld iets beter zijn dan
die over 1986, hoewel dat regionaal en
per zuivelonderneming nogal kan ver
schillen. Wat de export betreft was
1987 weer een goed jaar. De meeste
pijn ondervonden de producenten van
condens, waarvan de export verder te
rugliep. De totale waarde van de zuivel-
export verminderde licht tot circa f 6,9
miljard.
Door de inkrimping van de melkveesta
pel daalde de produktie van rundvlees
als bijprodukt van de melkveehouderij.
Anderzijds nam de belangstelling voor
de rundvleesproduktie (onder andere
stierenmesterij) op deze bedrijven toe.
Vanwege het toch nog grote aanbod
van slachtvee en de ruime voorraden in
de koelhuizen, kwamen er nog nauwe
lijks betere prijzen tot stand. Het be
schikbare aantal nuchtere kalveren
voor de kalvermesterij daalt sterk door
de krimpende melkveestapel en de toe
genomen vraag naar stierkalveren ten
behoeve van de vleesproduktie. Omdat
de gestegen invoer van nuchtere kal
veren en het zwaarder afmesten lang
niet voldoende compensatie biedt, loopt
de kalfsvleesproduktie terug.
De produktie van varkensvlees is ook in
1987 weer verder toegenomen. Dit is
nog een effect van de uitbreiding van
de varkensstapel in 1986, want in 1987
groeide de varkensstapel met 1% dui
delijk minder dan de stijging van de
vleesproduktie met 4 a 5%. Vanwege
de regels van de mestwetgeving was
het aantrekkelijker uit te breiden in de
zeugenhouderij dan in de mesterij,
waardoor een groot biggenoverschot in
ons land ontstond. De stijging van de
varkensvleesproduktie met 5% (vol
gens het Produktschap voor Vee en
e akkerbouwproduktie in
1987 lag, hoewel sprake
was van enige uitbreiding
van het areaal, onder het ni
veau van 1986. Bij de gra
nen, met een 4% groter are
aal, waren het de ongunsti
ge weersomstandigheden
tijdens de afrijpings- en oogstperiode,
die een sterke oogstreductie teweeg
brachten. In het noorden van het land
stond zelfs in oktober nog graan op het
land. Ook de oogsten van groene erw
ten (droog te oogsten), waarvan het
areaal zeer sterk toenam (van 21 500
ha in 1986 tot 35 600 ha in 1987), wa
ren klein. De kg-opbrengsten per ha
van consumptie- en fabrieksaardappe
len waren, met respectievelijk circa 13
en 20% boven het gemiddelde van de
voorafgaande vijf jaar, uizonderlijk
goed. Ondanks de quotering van de
suikerbietenteelt, waardoor het areaal
met 10 000 ha kromp, en het wat ma
ger uitgevallen suikergehalte, was er
A. J. Neuteboom
Bedrijfstakonderzoek
