25
Bij de koopprijsontwikkeling van bouw
land is - landelijk gezien - de invloed
van de ontwikkeling in de melkvee
houderij en de intensieve veehouderij
duidelijk te merken. Ongeveer 1/3 van
de totale oppervlakte bouwland (in
clusief maisland) is immers in gebruik
bij gecombineerde bedrijven.
Het prijsniveau van bouwland is mo
menteel zodanig hoog, dat bedrijfseco
nomisch geen rendabele exploitatie
mogelijk is. Om bedrijfsvergroting te
realiseren, offert de ondernemer op
korte termijn een gedeelte van het
bestaande inkomen op. Het aantal
bedrijven dat voldoende financiële
draagkracht heeft om dergelijke uitbrei
dingsinvesteringen te doen, is echter
beperkt. Meer verkopers en minder ko
pers zullen tot een daling van de koop
prijzen kunnen leiden. Uit de praktijk
komen geluiden dat in de tweede helft
van 1987 in de akkerbouwgebieden
reeds een daling van de prijzen is in
gezet.
Door deze prijsdaling komt bedrijfsver
groting binnen het bereik van een gro
tere groep bedrijven omdat de kostprijs
van de bedrijfsvergroting daalt.
In de gebieden waar de akkerbouw
zich concentreert, zoals de zeekleige
bieden en de veenkoloniën, ligt de
transactiegrootte duidelijk boven het
landelijk gemiddelde van 3 ha met
respectievelijk 5 en 8 ha.
De aankoop van grotere oppervlakte
past bij de ontwikkeling van de bedrij
ven die naar schaalvergroting streven.
Gelet op het aantal bedrijfshoofden die
ouder dan 50 jaar zijn en geen opvolger
hebben, mag verwacht worden dat er
meer bouwland te koop komt.
Perspectieven
Bij een meer marktgericht EG-beleid
zal de komende jaren voor de meeste
marktordeningsprodukten met een ver
dere prijsdaling rekening gehouden
moeten worden. Ook bij de vrije ge
wassen mag - behoudens extreme
weersomstandigheden - op korte ter
mijn niet verwacht worden dat de prij
zen sterk gaan stijgen. De akkerbouwer
zal binnen zijn eigen bedrijf alle moge
lijkheden moeten benutten. Bedrijfs
omvang, arbeid en mechanisatie die
nen dus danig op elkaar afgestemd te
zijn, dat efficiënt en tegen lage kostprijs
geproduceerd kan worden. Daarnaast
zal de akkerbouwer over vakbekwaam
heid, ondernemerschap en inventiviteit
moeten beschikken om deze periode
van aanpassingen te overbruggen. Wat
dit betreft neemt de Nederlandse akker
bouwer een gunstige positie in ten
opzichte van zijn EG-collega's.
Grafiek 2 Koopprijzen van los onverpacht bouwland
per hectare (x f 1000)
40
30
Bron CBS
20
10
80 81 82 83 84 85 86
landelijkzeekleigebieden veenkoloniën