Informatietechnologie als
beslissingssteun
gie ook de besluitvorming worden ge
automatiseerd. Dit is mogelijk als het
benodigde inzicht volledig in een sys
teem van beslisregels kan worden vast
gelegd en met behulp daarvan tot een
beslissing kan worden verwerkt. Een
verdere stap is dat ook de uitvoering
wordt geautomatiseerd en aan de ge
automatiseerde besluitvorming wordt
gekoppeld. Dat vindt in land- en tuin
bouw in toenemende mate toepassing.
Eenvoudige voorbeelden daarvan zijn
de regeling van de bewaartemperatuur
in koelhuizen, van het stalklimaat of
van de kastemperatuur in de glastuin
bouw met behulp van een thermostaat.
Door inschakeling van de computer met
daarop afgestemde programma's en
van nauwkeurige waamemingsappara-
tuur zijn de mogelijkheden sterk ver
groot. Te denken valt aan de geauto
matiseerde regulering van temperatuur,
luchtvochtigheid, lichtinval, isolatie, wa
tervoorziening en bemesting in de glas
tuinbouw en aan de geautomatiseerde
registratie van individuele melkgiften en
van de krachtvoervoorziening in de
melkveehouderij. De gerobotiseerde
melkveestal vormt daarvan in de melk
veehouderij voorlopig het eindstation.
Te verwachten is dat deze technieken
snel verder zullen worden ontwikkeld.
Het verloop van produktieprocessen
kan daardoor nauwkeuriger worden ge
regeld. De incidentele waarnemingen
van de ondernemers en bedrijfsleiders
worden immers vervangen door een
permanente registratie die gekoppeld
wordt aan onmiddellijke uitvoering dan
wel aan een waarschuwing dat er actie
moet worden ondernomen.
Lang niet alle produktieprocessen of
onderdelen daarvan lenen zich voor
zo'n volledige koppeling van geautoma
tiseerde besluitvorming en uitvoering.
Informatietechnologie kan echter ook
worden toegepast voor ondersteuning
van (niet-geautomatiseerde) besluitvor
ming. Dat kan zowel de verzameling en
verwerking van gegevens van het eigen
bedrijf betreffen als het verkrijgen van
informatie van buiten het bedrijf. In het
algemeen zullen produktieprocessen
waarvan het verloop en de uitkomsten
door regelmatige waarneming en me
ting op de voet kunnen worden gevolgd,
zich ook het beste lenen voor een ge
computeriseerd begeleidingssysteem.
De melkveehouderij is daarvan een
voorbeeld. Op melkveehouderijbedrij
ven kan men bijvoorbeeld denken aan
de koekalender en de berekeningen
van het meest voordelige vervangings-
beleid voor de veestapel of van het
meest voordelige afkalfpatroon.
In het algemeen is in de veehouderij
het registreren van de technische en
economische resultaten van de produk-
tie per dier, per koppel of per toom van
Informatiseren
vraagt een an
dere opstelling
van de onderne
mer, die zijn in
vesteringsplan
kan funderen op
'harde' gege
vens. (B)
Meten is weten
ook in de aard
appelopslag. (E
en F)
Dr. ir. L. C. Zachariasse
Landbouw-Economisch
Instituut
Prof. drs. J. de Veer
Landbouw-Economisch
Instituut
belang voor een kritische beoordeling
van het bedrijfsbeleid en het opsporen
van gebruikte en mogelijke verbeterin
gen in de bedrijfsvoering. Het vast
leggen van gegevens over afwijkingen
in de gezondheidstoestand en het pro-
duktieverloop kan verder als grondslag
dienen voor de preventieve gezond
heidszorg in samenwerking met de be-
drijfsdiergeneeskundige.
In de opengrondsteelten is men sterk
afhankelijk van onzekere en moeilijk
voorspelbare factoren zoals het weers-
verloop, het verloop van processen in
de bodem en het optreden van ziekten
en plagen. Het verloop van de produk-
tie is daardoor veel minder te beheer
sen dan in de veehouderij en in de ge
conditioneerde teelten zoals de glas
tuinbouw. Het inzicht in de werking van
de factoren die het verloop en de uit
komsten bepalen is echter sterk toe
genomen. Dat verruimt de mogelijkhe
den om de gewasopbrengst te verbe
teren en tevens door een meer nauw
keurige tijdsbepaling en dosering van
de teeltmaatregelen op de kosten van
middelen en bewerkingen te besparen.
De informatietechnologie kan in dat
verband zowel behulpzaam zijn bij de
nauwkeuriger waarneming en registra
tie van gegevens over het verloop van
de gewassengroei als bij het bepalen
van de passende teeltmaatregelen.
