Een heel eind vooruit kijken
'Je hoeft het niet allemaal meer in je hoofd paraat te houden.
lijkheden behoorde. In 1982 ben ik toen
mijn procescomputer gaan uitbreiden
met een koekalender. Een schat aan in
formatie krijg je dan tot je beschikking:
kalfdata, tussenkalftijden, noem maar
op. Alles op een rijtje: druk op de knop
en je hebt je overzicht. 'Ja, en als je
eenmaal zover bent, zorg je dat je op
de hoogte blijft van de nieuwste ont
wikkelingen: via de vakbladen, de han
del, de voorlichter. Je wilt meer, want je
weet dat er nog meer mogelijkheden
liggen om je bedrijf nog beter in de vin
gers te krijgen. Een procescomputer
alleen, is dan niet toereikend. Dat
vraagt om directe communicatie via
een beeldscherm met een personal
computer. De aanschaf van zo'n per
sonal computer, waar allerhande soft
ware voor beschikbaar is of komt, gaat
dan steeds nadrukkelijker spelen. Maar
er is veel geld mee gemoeid, dus je
wikt en je weegt.'
In 1986 heeft Ko Vernooy ook die
knoop doorgehakt. In zijn kantoortje in
de oude grupstal, staat nu een fraaie
personal computer waar hij regelmatig
achter te vinden is. Met een speciaal
modem vindt de informatie-overdracht
tussen de proces- en personal compu
ter plaats.
Enthousiast toont hij ons de mogelijk
heden waarover hij nu de beschikking
heeft gekregen. Bijvoorbeeld met het
Stieradviesprogramma van de NRS. De
kunstmatige inseminatie vindt als het
ware van tevoren via het beeldscherm
plaats. De verwachtingswaarde van het
kalf dat de vrucht zal zijn van een be
paalde inseminatie komt eruit rollen.
'Kijk, dat maakt het nemen van beslis
singen op dit punt ook een stuk gefun-
deerder,' zegt een opgetogen Vernooy,
'je bent planmatig bezig, je bent in staat
om een heel eind vooruit te kijken.'
Via zijn personal computer kan Vernooy
allerlei bestanden aan elkaar koppelen.
Op het computerpapier uitgeprint, heeft
geen enkele koe nog geheimen voor
hem. 'Die laat z'n voer nog gedeeltelijk
staan.' constateert hij, terwijl hij tege
lijkertijd checkt wat het beest mankeert
en of er al actie op is ondernomen.
'Alles is onder controle.' In een ander
geval van voerweigering besluit hij toch
maar de veearts te waarschuwen. 'Dit
kalf moet ik nog aangeven, daar ben ik
wat laat mee.' Hij pakt een oornummer
uit de la en vervolgens de telefoon en
regelt de zaak af. Een paar toetsen in
drukken en de computer weet er ook
van.
Een betere boer?
Vernooy is thuis in z'n bestanden: z'n
gedachten vorsen razendsnel door de
gegevens - tussenkalftijd, droogzetten,
extra voer, etcetera - hij combineert het
een met het ander en neemt zijn
besluiten. De vraag dringt zich op of Ko
Vernooy met die automatisering het
idee heeft een betere boer te zijn dan
tien a vijftien jaar geleden. Ook in dit
opzicht blijft hij nuchter: 'Je zult van mij
niet horen of ik een goede boer ben of
niet, wat ik wel zeg, is dat het een stuk
gemakkelijker is geworden, waardoor je
efficiënter werkt. Ja, je hebt minder zor
gen, je hoeft het niet allemaal meer in
je hoofd paraat te houden. Minder fou
ten, minder onnauwkeurigheden. Met
die tussenkalftijden bijvoorbeeld, is je
timing veel en veel beter.'
Betekent het werken met een computer
niet een verarming van het boeren
leven. Is hij niet verder van z'n dieren af
komen te staan? Ko Vernooy glimlacht
veelzeggend. 'Vijftien jaar geleden ken
de ik m'n koeien, nu ken ik ze nog even
goed, misschien wel beter. Je blijft er
heel persoonlijk mee omgaan. Maar
door het cijfermatige beeld, dat ik nu
ook heb van een bepaalde koe, weet ik
eigenlijk nog meer van het beest af: z'n
mogelijkheden en z'n eigenaardighe
den, je krijgt een patroon.'
De koeien lijken het allemaal best te
vinden. Met de hun bekende nieuws
gierige blik, nemen ze de stalbezoeker
op. Ontevreden lijken ze daarbij niet.
Ko Vernooy: 'ze staan hier veel beter
dan in de grupstal van vroeger. En tel
kens verbaast het je weer wat de koe
allemaal kan leren. Die voerautomaat
heeft geen geheimen voor ze. Met el
kaar - als kudde - stellen ze zich er op
in. Ze mogen dan halsbanden dragen,
maar ze zijn veel vrijer.'
Of men wil of niet
Volgend jaar gaat Vernooy draaien met
een boekhoudprogramma. Dat laat zich
koppelen aan de programma's die hij
nu al gebruikt. Maar er is meer in het
verschiet: een graslandgebruik-kalen-
der en een quotumprogramma bijvoor
beeld. De ontwikkelingen gaan door.
'leder bedrijf van behoorlijke omvang
krijgt met automatisering te maken. Of
men wil of niet. Ook in het randge-
beuren rukt de automatisering op. Het
vraagt tijd en de instelling en de inte
resse van de boer en de boerin spelen
zeker een rol. Maar jonge boeren wor
den er nu al groot mee.'
Laatste vraag: als zijn computer om
een of andere reden weg zou vallen,
wat dan? 'Ach, ik zou er wel uitkomen,
maar hoe rendabel dat nog kan zijn?
Zorgen voor een nieuwe computer lijkt
me beter. Maar dan hoop ik wel één
ding: dat ik nog wel kan beschikken
over de kopieën van m'n uitdraaien, die
ik nu netjes bewaar.'
AJK
