Evenwichtige belangenafweging
gewaarborgd
Nieuwe Algemene Bankvoorwaarden
Met ingang van 1 januari 1988 zullen door alle Nederlandse banken - met
uitzondering van de Postbank NV - nieuwe Algemene Bankvoorwaarden
worden ingevoerd. De Postbank NV heeft reeds eerder bij haar oprichting
nieuwe algemene voorwaarden vastgesteld. De Algemene Bankvoorwaar
den zijn van toepassing op de relatie tussen de bank en haar cliënten. In
dit artikel zal worden ingegaan op de functie van algemene voorwaarden
en de wijze waarop de nieuwe Algemene Bankvoorwaarden tot stand zijn
gekomen. Bovendien zal er aandacht worden besteed aan enkele belang
rijke bepalingen in de Algemene Bankvoorwaarden.
edere dag worden er talloze over
eenkomsten gesloten. U staat er
misschien niet direct bij stil, maar
als u een pakje sigaretten uit een
automaat haalt, sluit u een
koopovereenkomst. U betaalt de
koopprijs door enkele munten in
een gleuf te stoppen en de
automaat verschaft u na een simpele
druk op de knop het felbegeerde genot
middel, als het apparaat althans werkt.
Ook banken sluiten vele overeenkom
sten. Een aantal daarvan heeft be
trekking op activiteiten, die het mogelijk
moeten maken het bankbedrijf uit te
oefenen. Voorbeelden hiervan zijn: ar
beidsovereenkomsten met personeels
leden, koop of huur van een kantoorge
bouw, de aanschaf van kantoorbe
nodigdheden, het verkrijgen van een
aansluiting op het openbare telefoon-
en datanet.
Verreweg de meeste overeenkomsten
worden echter door banken aangegaan
in de uitoefening van het bankbedrijf.
Bij de Rabobankorganisatie worden per
jaar enkele honderdduizenden spaar
rekeningen geopend. Het aantal finan
cieringen dat jaarlijks wordt verstrekt,
dient ook met een getal van zes cijfers
geschreven te worden. Evenzovele
keren is er sprake van het sluiten van
een of meer overeenkomsten tussen de
bank en een cliënt.
Het zou voor een bank ondoenlijk zijn
om met iedere cliënt tot in detail te on
derhandelen over de inhoud van een
overeenkomst en deze daarna schrif
telijk vast te leggen.
De banken zijn er dan ook toe overge
gaan om een aantal belangrijke zaken
in de juridische verhouding tussen de
bank en de cliënt vast te leggen in al
gemene voorwaarden.
Overigens hanteren niet alleen de ban
ken maar praktisch alle ondernemingen
die regelmatig transacties van een
zelfde soort verrichten, algemene voor
waarden. Wanneer een verzekering
wordt gesloten, is de rechtsverhouding
tussen de verzekerde en de verzeke
ringsmaatschappij vastgelegd in stan
daard verzekeringsvoorwaarden (de
kleine lettertjes van de polis). Bij het
boeken van een reis bij een ANVR-
touroperator worden de algemene voor
waarden van de ANVR van toepassing
verklaard. Ook de leveranciers van
energie (gas, water en licht) hanteren
algemene voorwaarden.
Algemene voorwaarden hebben in het
rechtsverkeer een nuttige functie.
In de eerste plaats hoeft er niet telkens
onderhandeld te worden over een groot
gedeelte van de inhoud van de over
eenkomst. De dienst of het produkt
wordt alleen aangeboden tegen accep
tatie van de algemene voorwaarden.
Deze wijze van handelen bespaart tijd
en kosten. Dat is bevorderlijk voor een
vlot functioneren van het economisch
verkeer.
In de tweede plaats bevordert het ge
bruik van algemene voorwaarden de
rechtszekerheid. De wetgever heeft niet
voor alle overeenkomsten een - al dan
niet gedetailleerde - regeling getroffen.
Zo kent bijvoorbeeld de huidige wet-
Mr. W. Filott
Juridische en
Fiscale Dienst