Mr. O. W. A. Baron van Verschuer - in zijn hoedanigheid van voorzitter van de
SSR - bezoekt met zijn vrouw een werkplaats in Yogyakarta. De heren Nanninga.
Vorage en Tack (v.l.n.r.) kijken geïnteresseerd mee.
het behandelen van de kredietaanvra
gen en de administratie, terwijl de be
stuursleden speciaal moeten toezien op
de besteding van het geld door de le
den en op de incasso. In deze hele op
zet spelen de bestuursleden van de
KUD's een adviserende en sturende
rol.
Om het systeem te kunnen opstarten,
de mensen op te leiden, te begeleiden
en (blijvend) te controleren, is er een
provinciaal kantoortje met een staf van
momenteel 6 mensen. Vanuit dit pro
vinciale kantoor worden periodiek cur
sussen georganiseerd om de nieuwe
bestuursleden van boerengroepen op
te leiden. Ook de opleiding van de as
sistenten van de KUD's wordt door het
kantoor verzorgd, waarbij de doelstel
ling is dat zij moeten gaan functioneren
als echte bankiertjes.
Enkele voorbeelden uit de duizen
den verstrekte leningen:
een meubelmaker heeft voldoende
werkkapitaal om een voorraad hout te
kunnen kopen voor één kast. Daarna
zal hij deze eerst moeten verkopen
alvorens weer nieuw hout te kunnen
aankopen. In deze periode is hij tot
nietsdoen gedwongen. Met een klein
kredietje kan hij doorwerken en een
grote verhoging van inkomen bereiken.
een nevenactiviteit in een bepaald
gezin is het maken van een bepaald
soort snack, die op de pasar verkocht
wordt. De betreffende boerin beschikte
over voldoende middelen om hiermee
Het merendeel van de staf van het pro
vinciale kantoor is nagenoeg de gehele
week in de groepen om het juist func
tioneren te begeleiden en te controle
ren, de administraties elke maand te
checken, maar ook om ledenvergade
ringen bij te wonen. Bij de incasso van
achterstallige leningen hebben de be
stuursleden dikwijls ook hulp nodig, die
door deze staf wordt gegeven.
Van belang is dat in het systeem de
tarieven zodanig zijn vastgesteld, dat
voor het provinciale kantoor en voor de
eenheid binnen de KUD een heel klein
winstje resteert. De grote winst valt in
de groep. Dit betekent dat het systeem
geheel selfsupporting is, wat voor de
continuïteit op lange termijn absoluut
onontbeerlijk is.
Dank zij deze individuele aanpak, klein
schalig door de groepen, en de zeer in-
twee dagen per week bezig te zijn. Met
een lening doet ze dit nu zeven dagen
per week! Haar bijdrage aan het ge
zinsinkomen is verdrievoudigd.
een rijstboer heeft voor de aankoop
van kunstmest onvoldoende kapitaal.
Door een lening te verstrekken van
Hfl. 20, hebben wij hem geholpen diens
inkomen uit deze rijstoogst te verhogen
van Hfl. 100 in 31/2 maand tot Hfl. 135.
Netto wel te verstaan, na betaling van
de lening.
een van de leden had nog tijd over
waarin hij geen produktieve arbeid kon
doen. Met een lening van Hfl. 60 is hij
een handeltje in geiten begonnen,
waardoor zijn bijdrage aan het gezins
inkomen is gestegen.
tensieve begeleiding vanuit het provin
ciale kantoor zijn de achterstanden nog
steeds beperkt gebleven tot maximaal
2% van de uitstaande leningen.
De taak van SSR-adviseur wordt
langzamerhand afgebouwd. Aanvanke
lijk moet het systeem aan de lokale om
standigheden worden aangepast, het
kantoor worden opgezet, de staf wor
den opgeleid, cursussen opgezet, etce-
tera. De adviseur functioneert in den
beginne als de leider van deze staf.
Naarmate de staf beter ingeschoten
raakt op de materie kan hij zich lang
zaamaan terugtrekken op zijn eigenlijke
positie van adviseur. De staf in Yogya
karta is momenteel zo ver dat zij geheel
zelfstandig haar taak kan uitvoeren.
Vooruitzichten van de SSR-manier
Zowel de Indonesische als Neder
landse overheid, alsmede Bukopin en
de SSR zijn het er over eens dat het
project in Yogyakarta geslaagd is en
daarom een vervolg dient te krijgen.
Voor de nabije toekomst zijn er de vol
gende concrete vooruitzichten:
Dezer dagen zal de Indonesische
overheid gaan beslissen om het pro
ject over te hevelen van haar departe
ment naar de coöperatieve bank
Bukopin, waarbinnen het geheel als
een normale bedrijfsactiviteit zal wor
den voortgezet.
Naast zijn activiteiten in Yogyakarta
is de SSR-adviseur inmiddels begon
nen met het assisteren bij de toepas
sing van het systeem voor de provincie
Midden-Java. Nu echter geheel gefi
nancierd door Bukopindit is het beste
bewijs dat de Indonesiërs zelf ook
brood zien in voortzetting en uitbrei
ding van het project.
Voor implementatie van het systeem
in de provincie Oost-Java heeft de Ne
derlandse overheid inmiddels besloten
een bedrag van Hfl. 3,7 miljoen be
schikbaar te stellen. Hiervoor zal in
januari 1988 het aantal Rabobank-
mensen worden uitgebreid tot drie.
Er loopt een aanvraag voor nog eens
Hfl. 20 miljoen bij de Nederlandse over
heid voor de uitbreiding naar de andere
23 provincies in de komende jaren.
Deze aanvraag wordt sterk onder
steund door de Ambassade te Jakarta.
Het bestuur van de SSR heeft in
maart van dit jaar besloten het project
voor zeker nog enkele jaren te willen
blijven ondersteunen met expertise
vanuit Nederland.
De vooruitzichten zijn al met al zeer
goed, dat is duidelijk. Maar eveneens
staat vast dat er nog veel werk wacht
alvorens er een landelijke spreiding is
bereikt.
De overtuiging is dat de SSR er heel
goed aan heeft gedaan door - met
eigen geld gefinancierd - het bewijs te
leveren dat het coöperatieve banksys
teem ook uitstekend kan functioneren
in een land met een zo geheel eigen
cultuur. De talrijke bevolking van Indo
nesië plukt er de zo nodige vruchten
van.
