Ontwikkeling
Positie accountantskantoor
Accountantskantoor ook
onderneming
Grafiek: Betrokkenheid accountant bij beleidsbeslissingen
Beleidsaspecten
Belastingaangiften/belastingaanslagen
Financiële haalbaarheid investeringen
altijd vaak af en
aansluiting van de componenten ver
zekert.
De door het NIPO ondervraagde ac
countants staan over het algemeen po
sitief tegenover samenwerking of fuse
ring met andere specialisten.
Als belangrijkste redenen noemt men:
samenwerking leidt tot verbreding van
het dienstenpakket, zo groot mogelijke
deskundigheid en aanvullende specia
lismen;
aanvullende kennis is tegenwoordig
onontbeerlijk voor een accountant.
De toenemende internationalisatie van
ondernemingen stelt ook eisen aan het
begeleidings- en adviespakket van de
accountantskantoren.
Daarom is samenwerking van kantoren
op internationaal niveau, veelal met be
houd van eigen naam en zelfstandig
heid, actueel. Alle grote Nederlandse
accountantskantoren hebben inmiddels
een internationaal samenwerkingsver
band. Het tot stand komen van een der
gelijk samenwerkingsverband verloopt
niet altijd zonder problemen. Vaak zijn
de afzonderlijke partners op zich al sa
menwerkingsvormen, waardoor samen
werking niet bestaat uit het samengaan
van twee ondernemingen, maar een sa
menvoeging is van vele tientallen maat
schappen in een groot aantal verschil
lende landen.
De groeiende behoefte aan informatie
gaat in het maatschappelijk verkeer een
steeds grotere rol spelen. Men verlangt
vooral recente informatie, bij voorkeur
periodiek en snel te verstrekken. De
groep informatievragers heeft zich ver-
Tabel 3. Beoordeling samenwerking
positief
neutraal
negatief
geen oordeel
breed en beperkt zich niet meer tot de
kern van het bedrijfsleven. Lering trek
kend uit hetgeen kan gebeuren als infor
matie te laat komt, of erger nog, ont
breekt, stellen ook de overheid en 'het
publiek' meer voorwaarden aan infor
matieverstrekking.
De technische automatiseringsontwik
kelingen vergemakkelijken de informa
tievoorziening. Zij zijn evenwel geen
waarborg dat de verstrekte informatie
ook betrouwbaar is. Er treedt als het
ware een verschuiving op van kwanti
teitsaspecten naar kwaliteitsaspecten.
Tegelijkertijd is er in het algemeen spra
ke van een voortgaande specialisatie.
Dit leidt tot een verschuiving en her
schikking van de marktverhoudingen.
Binnen het bedrijfsleven wordt overwo
gen of activiteiten altijd wel het beste
in eigen beheer ontwikkeld kunnen wor
den. 'Terug naar de basisactiviteit' is
dan het motto, waarbij doorgaans kost
bare nevendiensten worden afgestoten.
Deze ontwikkelingen leiden tot een uit-
bestedingsgolf en een toenemend aan
tal zakelijke dienstverleners dat daarop
inspeelt.
De groei van de zakelijke dienstverle
ning verloopt niet probleemloos. Door
het gunstige perspectief, in combinatie
met een lage toetredingsdrempel, heb
ben jonge bedrijfstakken in de zakelijke
dienstverlening een turbulente aanloop
fase die pas na enige tijd wordt geregu
leerd, als er eisen en voorwaarden aan
de dienstverlener gesteld worden.
Tegen deze achtergrond heeft de ac
countant een belangrijke maatschappe-
Beroepsgroep
NIvRA
NOvAA
Totaal
80%
73%
75%
12%
18%
16%
6%
7%
7%
2%
2%
2%
toe weinig of nooit
lijke taak te vervullen. De controlerende
en certificerende taak is de primaire op
dracht van de accountantsprofessie.
Controle is, ook uit een oogpunt van on
afhankelijkheid, bij uitstek geschikt voor
uitbesteding. En niet in de laatste plaats
verzekeren het rijke verleden van het ac-
countantsberoep en de inspanningen
van beroepsorganisaties een hoge kwa
liteit van de dienstverlening.
Mogelijk zijn het juist deze hoge stan
daards geweest die mede voeding heb
ben gegeven aan de discussies over de
plaats, verantwoording en verwachting
over de accountantswerkzaamheden.
Uit de discussies over de inhoud van de
accountantsverklaring en met name het
daarin verweven streven tot uniforme
ring en standaardisering van de tekst,
kan de indruk verkregen worden dat een
verdere aanscherping van de verklaring
vanuit de accountantsoptiek onvol
doende ruimte biedt aan de eis van het
publiek om uit de verklaring duidelijke,
ondubbelzinnige informatie te kunnen
halen. In de afgelopen jaren is gebleken
dat het vooral de misvattingen over de
accountantsverklaring zijn geweest, die
hebben geleid tot misvattingen over het
beroep en de functie van de accoun
tant.
Van oudsher is de maatschap als
rechtsvorm voor accountantskantoren
populair. Binnen een maatschap kan de
onafhankelijke, vrije beroepsbeoefenaar
immers zelfstandig, maar wel onder een
gemeenschappelijke naam, functione
ren. Ondanks het grote aandeel van de
maatschap als rechtsvorm (27% bij RA-
kantoren en 12% bij AA-kantoren
tegenover 1% bij de totale groep zakelij
ke dienstverlening), komt er discussie
over de vraag of de historisch sterk ver
tegenwoordigde maatschapsvorm nog
wel de meest geëigende juridische vorm
is. Steeds meer vervaagt het beeld van
de vrije beroepsbeoefenaars die zich in
