maatschappelijke professie en
ondernemerschap
Accountant:
In de scheikunde is een katalysator een stof die, zonder zelf
blijvend te veranderen, een chemische reactie in goede banen
leidt.
In de 'reactie', of liever gezegd relatie, tussen ondernemer en
bank is de katalysator vaak een accountant. Hij kan formeel
buiten de relatie staand, een centrale rol spelen. Als
vertrouwenspersoon voor de ondernemer, met inzicht in het
specifieke bedrijfsproces en de eisen die daarin gesteld worden.
En als referentiepersoon voor de bank, met kennis van de
voorwaarden die een bank aan een zakelijke relatie stelt.
De bijzondere positie van de accountant bij de relatie
ondernemer-bank wordt bevestigd door een onlangs door het
NIPO in opdracht van Rabobank Nederland uitgevoerd
grootschalig onderzoek onder ruim 500 accountants. Daar waar
relevant wordt dit artikel met enkele opvallende
onderzoekresultaten geïllustreerd.
Breed takenpakket
n het dagelijks spraakgebruik wor
den de begrippen accountant en
accountantskantoor vaak door el
kaar gebruikt. Op zich zou het be
ter zijn van accountantskantoren
te spreken als men de be
roepspraktijk van één of meer ac
countants bedoelt. De term ac
countant is dan de aanduiding van een
functie, een beroep. Een titel die overi
gens sinds 1979 definitief wettelijk be
schermd is en die alleen door registerac
countants (RA's) en accountants-admi
nistratieconsulenten (AA's) gevoerd
mag worden. Het verschil tussen een
RA en een AA zit in de opleiding en
daarmee ook in het activiteitenpakket.
Een RA heeft een opleiding op universi
tair niveau achter de rug. De opleiding
tot AA is een hogere beroepsopleiding.
De registeraccountants zijn verenigd in
het NIvRA; de accountants-admini
stratieconsulenten in de NOvAA. Het
NIvRA is in tegenstelling tot de NOvAA
een publiekrechtelijke organisatie.
Op 1 januari 1987 waren in ons land
402 registeraccountantskantoren en -
naar schatting - 1440 accountants
administratiekantoren gevestigd. De ge
zamenlijke werkgelegenheid bij deze
1842 kantoren bedraagt 28 000 a
30 000 personen. De totale branche-
omzet wordt op meer dan f 2 miljard
geraamd.
De accountant wordt wel de 'vertrou
wensman van het maatschappelijk ver
keer' genoemd. Deze term is te vinden
in Limpergs 'leer van het gewekte ver
trouwen'. Kort samengevat komt deze
leer er op neer dat de accountant zijn
functie ontleent aan de maatschappelij
ke behoefte aan deskundige en onaf-
W. van der Velden
Bedrijfstakonderzoek