MM
ipfi
Overschotten en milieu
Voorbeeld geven
Om preventief te kunnen werken is veel inzicht nodig
in de milieu aspecten van de bedrijfsvoering.
Onderzoeksinstituten en proefstations zouden daar
meer aan kunnen doen. Een meer preventief gericht
landbouw-milieubeleid kan ook voorkomen dat ont
wikkelingen in de land- en tuinbouw worden ge
frustreerd door harde maatregelen achteraf. De 'stand
still' in de bedrijfsontwikkeling die nu voor de veehou
derij geldt, is daarvan een voorbeeld.
In de publieke discussie worden milieuproblemen van
de landbouw en de marktproblemen nogal eens door
elkaar gehaald. In de zin van 'waarom overschotpro-
duktie die ook nog eens het milieu vervuilt?'.
In de bovengenoemde nota van het Landbouwschap
wordt opgemerkt dat agrarische produkties met mi
lieuproblemen veelal niet voorkomen in de sectoren
met overschotten. De Nederlandse varkens- en pluim
veesector, de bollenteelt en de aardappelteelt waar
milieuproblemen spelen hebben zelfs een gunstige
marktpositie.
Wel is denkbaar dat bepaalde maatregelen om de
overschotproduktie te verminderen, zoals extensive
ring en braakleggen van landbouwgronden vooral daar
worden toegepast waar het milieu in de meest kwets
bare positie is, bijvoorbeeld in of nabij natuurgebieden
en waterwingebieden.
Extra beperkingen van het bodemgebruik, die uitgaan
boven een duurzaam en gevarieerd landbouwkundig
gebruik, zullen volgens het Landbouwschap financieel
gecompenseerd moeten worden. Dat geldt zowel voor
agrarische produkties als de toelevering, afzet en
dienstverlening ten behoeve van de land- en tuinbouw.
Zo wordt een economische invalshoek toegevoegd
aan het milieubeleid. Voor de betrokken agrarische
producenten en bij de afweging van milieu-eisen in het
beleid, kan zo'n toets helpen bij een evenwichtige
besluitvorming.
De balans van het milieubeleid voor de land- en tuin
bouw heeft twee zijden. Ongetwijfeld zullen de kosten
toenemen als er extra milieu verbeterende investerin
gen getroffen moeten worden.
Anderzijds ondervindt de landbouw forse schade van
milieuvervuiling vanuit andere sectoren. Enige jaren
geleden is die schade, vooral ontstaan door luchtver
vuiling, berekend op 500 miljoen per jaar. In beginsel
zijn er mogelijkheden schade te claimen bij milieufond
sen, bijvoorbeeld het Fonds Luchtvervuiling. In de
praktijk zijn deze mogelijkheden vaak moeilijk te
realiseren.
De Nederlandse agrarische sector is er veel aan gele
gen dat er een internationaal milieubeleid van de grond
komt. Veel milieuvervuiling is grensoverschrijdend.
Denk aan de vervuiling van de rivieren en de lucht.
Ook uit oogpunt van gelijke concurrentieverhoudingen
zal er krachtig, vooral binnen de Europese Gemeen
schap, gewerkt dienen te worden naar harmonisatie
van normen. Nederland zal zelf ook het nodige moeten
doen om geloofwaardig te zijn in het internationaal
overleg. Autoverkeer, chemische industrie en land
bouw zijn in ons land relatief sterk vertegenwoordigd.
Nationale maatregelen zullen op dit terrein dan ook
het meest effect kunnen hebben. Dat de land- en tuin
bouw nu zelf komt met een visie om de milieuproble
men op te lossen is een gunstig teken. Er zal de over
heid veel aan gelegen moeten zijn deze problemen sa
men met betrokkenen aan te pakken.