Naar een agrarische visie
op het milieuvraagstuk
t
De Nederlandse land- en tuinbouw is er nog
niet in geslaagd een goed antwoord te ge
ven op de milieuproblemen waarmee ze ge
confronteerd wordt. Door het ontbreken van
een eigen beleidsfilosofie op dit terrein lijkt
de sector een speelbal te zijn geworden in
de publieke opinie en daalt de ene na de an
dere overheidsmaatregel op de sector neer.
Ir. J. H. Egberink
Bij andere maatschappelijke veranderingen heeft het
agrarisch bedrijfsleven in het verleden wel een eigen
beleidsfilosofie ontwikkeld. Denk bijvoorbeeld aan het
ingrijpende sociaal-economisch vraagstuk, waarbij cir
ca 100 jaar geleden de keuze voor een marktgericht
beleid werd gemaakt. Of de technologie, waarvoor de
land- en tuinbouw een geheel eigen instrumentarium
met onderzoek, voorlichting en onderwijs heeft op
gebouwd.
Interessant is daarom de poging van het Landbouw
schap om ook voor het milieuvraagstuk een meer al
gemene visie te ontwikkelen vanuit de landbouw zelf.
Daarvoor is een discussienota opgesteld 'Uitgangs
punten Milieuvraagstukken'. Deze wordt momenteel in
de landbouworganisaties besproken. In het najaar zal
er een beleidsdiscussie over plaatsvinden in het
Bestuur van het Landbouwschap.
Het lijkt rijkelijk laat voor een visie vanuit de landbouw
op milieuvraagstukken. Er bestaat immers al een keten
van milieuwetten: de wet ter bescherming van de bo
dem, regels ten aanzien van bemesting, lozingsregels
voor afvalwater, voorschriften ten aanzien van het ge
bruik van bestrijdingsmiddelen enzovoort. De meeste
van deze wetten moeten echter nog worden ingevuld.
Bijvoorbeeld de normen die gehanteerd gaan worden
en het tempo waarin verbeteringen moeten worden
aangebracht. Daarbij vindt een afweging plaats van
economische en milieuhygiënische belangen. Ook de
uitvoerbaarheid van het beleid naar de praktijk speelt
een rol.
In de politiek telt milieubeleid zwaar. De indruk bestaat
dat de politiek sneller voortgang wil maken met het
beleid dan de overheid kan bijbenen.
Ongetwijfeld speelt mee dat steeds meer veront
rustende gegevens over de stand van het milieu via
studies en de media op het publiek afkomen.
De land- en tuinbouw heeft zich tot nu in deze discus
sies veelal verdedigend opgesteld. In de discussienota
van het Landbouwschap wordt gepleit voor een meer
actieve benadering vanuit de landbouw.
Daarbij wordt gedacht aan een meer preventief beleid,
zodat problemen voorkomen worden, en aan regels
die in acht genomen worden bij de bedrijfsontwik
keling.
Het oplossen van milieuproblemen achteraf is vaak erg
moeilijk. Zo is in het verleden bij de bouw van stallen
te weinig rekening gehouden met de wijze van
mestopslag en uitstoot van ammoniak in de lucht. Een
ander voorbeeld: in de glastuinbouw is de afgelopen
jaren op grote schaal overgeschakeld naar de teelt op
steenwol. Nu zijn er problemen met de verwerking van
de gebruikte steenwol en daarin achterblijvende mest
en sproeistoffen.
