Zweden meer dan
wittebrood
Van 20 tot 24 mei bracht Koningin Beatrix
een staatsbezoek aan Zweden. Het is de
laatste jaren gebruikelijk dat het staatshoofd
bij dergelijke gelegenheden wordt vergezeld
door een delegatie van het bedrijfsleven. Dit
geeft mogelijkheden ervaringen uit te wisse
len en de contacten met zusterorganisaties
te versterken. In dit kader bracht een dele
gatie van het Landbouwschap een bezoek
aan de Lant Brukarnas Riksförbund, het
Zweedse toporgaan van de georganiseerde
landbouw.
Bos als buffer
Ir. J. H. Egberink
Tussen de overvolle agenda's met de dagelijkse proble
men van de landbouw in de Europese Gemeenschap
en ons land kan een gesprek in de keuken van de land
bouwpolitiek in een land dat geen lid is van de Europe
se Gemeenschap inspirerend werken.
Zweden is een technologisch hoog ontwikkeld land,
met een zeer uitgebreid sociaal stelsel en een hecht in
de algemene samenleving geïntegreerde landbouw.
Wat dit betreft zijn er grote overeenkomsten met Ne
derland en agrarisch Nederland. Zweden heeft de
faam van een zeer moderne internationaal georiën
teerde industrienatie. Daartegenover is de internatio
nale oriëntatie van de Zweedse landbouw niet verge
lijkbaar met ons land. Niet meer dan 10% van de agra
rische produktie wordt geëxporteerd. In ons land is dat
ongeveer 50%. Een punt daarbij is dat Zweden minder
gemakkelijk op de wereldmarkt kan opereren dan ons
land. Door de paraplu van het EG-landbouwbeleid die
zich door het exportsysteem uitstrekt tot buiten de
grens in de Europese Gemeenschap is de aansluiting
van de Nederlandse landbouw met de wereldmarkt
wat gemakkelijker te leggen. Voor de Zweedse land
bouw zijn belangrijke afzetmarkten de Sovjet-Unie,
DDR en Polen, allen landen met staatshandel. Handel
met deze landen is een speciale bezigheid, waarbij de
handel en uitwisseling van kennis vaak in koppelver
koop plaatsvinden. Tegenover de zuivel-, pootaard
appelen- en bloemenexport van Nederland over vrijwel
de gehele wereld plaatst de Zweedse landbouw maar
een enkel landbouwexportprodukt: haver voor mense
lijke en dierlijke consumptie (paardevoer) naar de VS.
Zeer groot is de export van hout en papiergrondstof
fen. Houtproduktie vormt een belangrijk deel van de
Zweedse bodemproduktie. Een Zweeds landbouwbe
drijf meet gemiddeld circa 30 ha agrarische produktie
met daarnaast nog 50 80 ha bos.
Dit totaal levert een agrarisch gezin een inkomen dat
vergelijkbaar is met niet-landbouwgezinnen. Graan is
het belangrijkste akkerbouwgewas. Het Zweeds witte
brood dat aan het eind van de Tweede Wereldoorlog
werd verdeeld in de hongergebieden in ons land ge
tuigt van de Zweedse graanproduktiemogelijkheden.
De combinatie van landbouwproduktie en houtteelt
biedt een heel bijzondere financierings- en werkgele
genheidsstructuur van vele Zweedse landbouwbedrij
ven. Gaat het zo'n Zweedse boer een jaar wat minder
voorspoedig met de agrarische tak van het bedrijf dan
worden meer bomen gekapt. De waarde van het bos
vormt een financiële buffer. Het agrarisch veldwerk in
de zomer sluit bovendien goed aan bij het werk in de
bossen in winter en het vroege voorjaar.