25
Kostenstijging baart zorgen
Provisiediensten van toenemend
belang
I
In 1986 stegen in onze organisatie de
totale baten met 3%, terwijl de lasten
met 6% toenamen. Zoals bekend, ziet
het bankwezen zich geconfronteerd
met een structurele daling van de rente
marge. Verscherpende concurrentiever
houdingen in de financiële wereld, zich
weerspiegelend zowel in de actief- als
de passiefzijde van de bankbalans, vor
men hiervoor de verklaring. Bij onze or
ganisatie speelt ook de neerwaartse be
weging van het algemene renteniveau
gekoppeld aan onze specifieke ba
lansstructuur een gewichtige rol.
Gelukkig ontwikkelden de volumina van
ons rentebedrijf zich echter zodanig po
sitief dat, ondanks de druk op de marge,
een stijging van de rentewinst met
31/2% kon worden gerealiseerd.
De totale provisie-inkomsten stegen in
1986 met 10%.
Mede doordat de zogenaamde overige
baten door incidentele oorzaken achter
bleven bij het in 1985 bereikte niveau
namen de totale baten slechts toe met
de genoemde 3%.
De krachtige volume-ontwikkeling in zo
wel het kernbedrijf als bij de niet-
balansgebonden activiteiten leidde we
derom tot een kostenstijging die, zeker
tegen de achtergrond van de in ons land
inmiddels bereikte prijsstabiliteit, zorgen
baart. De totale bedrijfskosten namen
met 6% toe. De personeelskosten, twee
derde van het totaal, bleven aanzienlijk
stijgen, vooral door de nog voortgaande
groei van het aantal medewerkers, tot
bijna 32 000 ultimo 1986. Het stijgen
de activiteitenniveau kon, ondanks de
toenemende automatiseringsgraad, niet
volledig worden opgevangen door ver
hoging van de arbeidsproduktiviteit.
Verder legden opleidingsinspanningen
en arbeidsduurverkorting een belangrijk
beslag op de arbeidscapaciteit. Het ge
tal dat de verhouding aangeeft tussen
baten en lasten, een indicator voor de
'produktiviteit', vertoonde in 1986 op
nieuw een daling. Ons streven moet er
op zijn gericht hier de opgaande Rabo-
lijn weer zo gauw mogelijk te pakken te
krijgen.
Het kernresultaat van onze organisatie,
de brutowinst, daalde in 1986 met 2%
tot f 1 390 miljoen. Door de verbeterde
kwaliteit van de binnenlandse debiteu
renportefeuille kon de toevoeging aan
de VAR verder worden verlaagd. De
netto-winst kon zodoende nog stijgen
met 2 Vi tot f 685 miljoen. Voor 1987
verwachten wij dat ondanks de volume
groei onze rentewinst uiteindelijk
slechts beperkt zal toenemen. Dat geldt
eveneens voor de provisie-inkomsten,
waar het effectenbedrijf conform de
ontwikkelingen op de beurs niet op
nieuw de spectaculaire groei van
f 500,- voor inkomsten op kinder
spaarrekeningen en afschaffing van de
saneringsregeling voor ontvangen en
betaalde rente.
Uitvoering van deze motie zou voor een
modaal gezin leiden tot een rente
vrijstelling van maximaal f 3 000,- per
jaar. Spoedige omzetting in wetgeving
is dringend noodzakelijk, mede in sa
menhang met het opheffen van de on
zekerheid die is ontstaan door de aan
slepende discussie over de informatie
plicht.
Realisatie van het tweede punt zou ons
in een situatie brengen die in andere
ontwikkelde landen reeds bestaat. In
landen als de VS, Frankrijk, Zwitserland,
België en binnenkort Engeland kunnen
banken voorzorgspaarprodukten voeren
waarop de inleg binnen zekere grenzen
aftrekbaar is van de inkomstenbelas
ting. Er valt niet in te zien welk zwaar
wegend belang zich daar in ons land te
gen verzet, terwijl de gelijkheid van con
currentievoorwaarden op bijvoorbeeld
de woninghypothekenmarkt er juist
voor pleit.
Ter afsluiting van deze beschouwing
over de middelenkant van onze activitei
ten valt te melden dat de middelenaan-
was dit jaar tot nog toe duidelijk tegen
valt. Met name geldt dat voor de spaar
tegoeden van particulieren, die zo be
langrijk zijn om te kunnen voldoen aan
de grenzen die ons via de informele kre-
dietbeheersing zijn gesteld. Dat on
derstreept nog eens hoe dringend nood
zakelijk de zojuist door mij bepleite
maatregelen zijn.
Artikel 2 van de statuten van de lokale
banken zegt verder dat de belangen van
de leden ook moeten worden gediend
door het verrichten van alle andere dan
de tot nu toe genoemde bancaire werk
zaamheden.
Daarbij wordt onder andere gedoeld op
handelingen die buiten de middelen- en
uitzettingensfeer liggen, maar die ook
'bevorderlijk kunnen worden geacht
voor deze werkzaamheden'.
Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het be
talingsverkeer, de buitenlandse dienst
verlening, het effectenbedrijf, de verze
keringsbemiddeling en de reizenver-
koop.
Wij blijven ons beijveren voor een
betere fiscale behandeling van bank-
besparingen. Wij zijn dat verplicht ter
behartiging van de aan ons toever
trouwde belangen
Ook deze activiteiten, veelal aan te dui
den als provisiediensten, zijn van grote
betekenis voor de kwaliteit van onze
dienstverlening aan leden en cliënten.
De omvang van de provisiediensten gaf
in 1986 opnieuw een krachtige toene
ming te zien. Zowel ons snel groeiende
effectenbedrijf als de assurantiebemid
deling droegen hieraan in belangrijke
mate bij. De provisiediensten worden
van toenemend belang voor de op
brengsten in onze organisatie. Die zijn
helaas niet altijd voldoende om de eraan
verbonden kosten te dekken. Dat is met
name het geval in het betalingsverkeer
dat zeer sterk blijft groeien. Daarom zal
in de komende tijd ook grote aandacht
moeten uitgaan naar verlaging van de
kosten in dit deel van ons bedrijf. Vor
men van elektronisch bankieren bieden
daarvoor mogelijkheden. Te denken valt
aan het betalen per diskette en de toe
passing van betaal- en geldautomaten.
De plaatsing van geldautomaten vindt
snelle voortgang. Eind 1987 zullen er in
onze organisatie naar verwachting
180 geïnstalleerd zijn.
