3 uit 3000
J. A. Stegeman:
Bestuurder met grote dosis
nuchterheid
Geldschepping afgestemd op
reële groei economie
r
het EMS bepaald niet garandeert dat de
betalingsbalans voortdurend in even
wicht is. Maar de doorwerking daarvan
in de binnenlandse monetaire verhou
dingen kan in het algemeen worden
aanvaard, ja, is veelal zelfs gewenst, ten
behoeve van het herstel van het externe
evenwicht. Het feit dat de betalingsba
lans nu eens een tekort dan weer een
overschot vertoont, doet dus niet af aan
de regel dat het geldhoeveelheidsbeleid
er in beginsel op gericht moet zijn dat
j de binnenlandse bronnen voorzien in de
reguliere liquiditeitsbehoefte van de
economie. Hoe moet dat gebeuren?
Richtinggevend moet zijn dat het beleid
I in hoge mate een trendmatig karakter
behoort te dragen. Dit is een eis die in
I het algemeen aan alle onderdelen van
het economische beleid gesteld moet
worden. Een evenwichtige ontwikkeling
van de economie wordt het best ge
diend met een economisch beleid, dat
niet schoksgewijs, maar geleidelijk en
zo voorspelbaar mogelijk reageert op de
ontwikkelingen, die zich voordoen. Net
als bij voetbal moeten de spelregels op
voorhand duidelijk zijn en moet het spel
binnen de aangegeven lijnen worden
gespeeld. Kort gezegd komt een trend
matig geldhoeveelheidsbeleid daarop
neer, dat uitgaande van prijsstabiliteit
de groei van de binnenlandse geld
schepping wordt afgestemd op de
trendmatige reële groei, liever nog de
capaciteitsgroei van de economie, waar
bij dan rekening wordt gehouden met
die veranderingen in de omloopssnel
heid van het geld die als monetair neu
traal beschouwd kunnen worden.
Laat ik wat nader op deze drie aspecten
ingaan. Uitgangspunt is dat de geld-
groei wordt afgestemd op de als trend
matig aan te merken capaciteitsgroei.
Dit is oude wijsheid. Het geldhoeveel-
heidsinstrument is naar zijn aard nu
eenmaal geen precisie-instrument. De
Bank is deze opvatting, zoals bekend, al
geruime tijd toegedaan en hij ligt ook
ten grondslag aan onze afspraak met u
en de overige banken tot beperking van
de geldschepping door het bankwezen.
De afgesproken groei van het netto
geldscheppende bedrijf is immers geba
seerd op de als trendmatig te beschou
wen reële groei, die - wat ruim, om
vooral geen negatieve effecten op de
reële sfeer te laten uitgaan - is gesteld
op 3%.
Het grondprincipe van het trendmatige
beleid moet voorts zijn dat in beginsel
noch opwaartse noch neerwaartse be
wegingen van het algemene prijspeil
worden geaccommodeerd. Dit houdt
Vervolg op pagina 12
'Wat is blijheid bij een nuchter mens,' is
het voor hem bijna karakteristieke ant
woord van J. A. Stegeman, voorzitter
van de Rabobank Hotten, op de vraag
of hij achteraf blij is dat hij de Algeme
ne Vergadering heeft bezocht. De glim
lach die tegelijkertijd rond zijn lippen
verschijnt, verklapt echter dat we in dit
opzicht met een tevreden mens van
doen hebben. Terwijl de massa bezoe
kers zich een weg zoekt uit die enorme
Jaarbeurshal, praten we met deze re
presentant van die massa nog even na
over het gebeuren van die dag, zijn
achtergrond en zijn drijfveren.
Stegeman (42) heeft in Holten een var
kensvermeerderingsbedrijf. Samen met
zijn broer, die rundvee houdt, heeft hij
onder firma het ouderlijke gemengde
bedrijf voortgezet. Bij elkaar zo'n 27
hectare met 190 fokzeugen en 50 stuks
melkvee. Of het goed gaat? 'De groei is
er uit,' zegt Stegeman, 'al die beper
kingsmaatregelen hebben hun weer
slag, het vrije ondernemerschap is ver
te zoeken. In deze streken heerst er een
gelaten stemming onder de boeren. Niet
zozeer de noodzaak van de regelgeving,
maar de manier waarop speelt hen par
ten. A/s er van overheidswege te weinig
Bij verder doorvragen wordt al gauw
duidelijk dat Stegeman in al zijn nuch
terheid de jaarlijkse Algemene Vergade
ring een warm hart toedraagt. 'Kan niet
schelen wat het kost, zoiets moet ge
woon elk jaar gebeuren,' zegt hij, 'want
zowel naar binnen als naar buiten toe is
dit van onschatbare waarde.' En dan
gaat het hem om 'het grote familiege
beuren'. Al die blije, glunderende gezich
ten 's ochtends bij aankomst, de her
kenning, het samen-zijn. 'Je merkt dat al
die duizenden mensen vanuit een sterke
betrokkenheid naar Utrecht komen, ze
'moeten' er gewoon naar toe.'
wordt overlegd, te weinig voeling ge
houden wordt met de praktijk van de
boer, komt er een druppel die de emmer
over doet lopen. Dat is het geval met de
mestboekhouding. Dan geven de boe
ren een signaal af, van overheid dit gaat
te snel, dit is niet meer te verstouwen
op die termijn.'
Al op 28-jarige leeftijd kreeg Stegeman
het verzoek van de Rabobank Holten
om zitting te nemen in de raad van toe
zicht. Zelf kan hij niet zo een, twee, drie
aangeven waarom. Hij was nog in loon
dienst bij z'n vader, maar we ver moe-
