29
Agrificatie
het vrije handelsverkeer van deze produkten te bevor
deren en concurrentievervalsing tegen te gaan De Eu
ropese Commissie wil in samenwerking met de lidsta
ten schema's opstellen voor de produktie, verwerking
en handel van voedingsmiddelen, waarbij geen of mi
nimaal gebruik wordt gemaakt van synthetische che
micaliën als kunstmest en bestrijdingsmiddelen. Een
soort keurmerk 'geproduceerd zonder chemische mid
delen'. Omdat produkten die geteeld zijn met chemi
sche middelen niet bij voorbaat ongezond of inferieur
zijn, zal de introductie van een officieel positief on
derscheid van deze produkten zeker nog wel voeten in
aarde hebben. Een zekere verduidelijking naar de con
sument toe lijkt met de huidige chaos op de alternatie
ve markt geen overbodige luxe. De huidige 'merken' in
het alternatieve circuit hebben die duidelijkheid overi
gens niet weten te bereiken.
De alternatieve voedselmarkt komt geleidelijk aan
meer in het beeld. Het veranderend consumptiepa
troon en de koopkracht van bepaalde groepen consu
menten zouden hieraan bijdragen. Ook is de jongere
generatie kritisch op de voeding. Supermarktketens
als Albert Heijn bestuderen serieus of deze produkten
een plaats in de rekken moeten krijgen. Destijds bij de
introductie van scharreleieren vormde de presentatie
van dit onwennige produkt door de supermarkten een
doorbraak. Hetgeen de agrarische producenten tot
dusverre geen windeieren heeft gelegd. Een meer
commercieel gerichte aanpak van alternatieve, biologi
sche, biologisch-dynamische, ecologische en andere
organische produktiemethoden kan voor nieuwe ver
rassingen zorgen. Wanneer op deze wijze een behoor
lijk aantal producenten inkomensmogelijkheden kan
worden geboden, zal de georganiseerde landbouw dit
zeker niet laten liggen. Overigens mogen de kansen
niet bij voorbaat overschat worden. De huidige produ
centen van alternatieve land- en tuinbouwprodukten
maken zich al zorgen dat door de problemen op traditi
onele agrarische markten uitgeweken wordt naar de
alternatieve sector. Een minder intensieve land- en
tuinbouw, zoals de Europese Gemeenschap nastreeft,
zal met zijn produkten al gauw op hetzelfde marktseg
ment komen als de alternatieve landbouwproduktie.
Alternatieve landbouwproducenten en de gebruikelijke
landbouwproducenten hebben in wezen met gelijk
soortige problemen te maken: bewegende markten en
produkties en onverwachte technische ontwikke
lingen.
Om de relatie van de chemie en de landbouw nog in
gewikkelder te maken het volgende. In beginsel is het
mogelijk elke chemische stof uit landbouwprodukten
te fabriceren. Dat is een conclusie van een studie ver
richt door het Engelse onderzoekbureau Chem
Systems in opdracht van de Ministeries van Land
bouw en Visserij, Economische Zaken en Onderwijs
en Wetenschappen. De studie vond plaats mede op
verzoek van het agrarische bedrijfsleven in het kader
van het Eureka-programma van Europese activiteiten
op het gebied van de technologie. Of die brede toepas
sing van agrarische produkten in de praktijk gereali
seerd zal worden, hangt af van vele factoren. De prijs
van agrarische grondstoffen wordt daarbij meestal als
eerste belemmering genoemd door degenen die eigen-
