Internationale oriëntatie
Groothandel in
inves teringsgoederen
Schakel tussen markten
Tabel 1: Groothandel naar ondernemingen en werkzame personen (1985)
Groothandel
Aantal
Aantal
ondernemingen
werkzame personen
Agrarische produkten
6 090
27 700
Grondstoffen en halffabrikaten
2 625
25 680
Bouwmaterialen
3 575
27 240
Kapitaalgoederen
9 480
85 720
Consumptiegoederen non-food
8 775
42 900
Consumptiegoederen food
6 555
48 800
Overige artikelen
8 755
55 120
Totaal 45 855 313 160
Tabel 2: Aandeel groothandelsbedrijven met export
Groothandel aandeel exporterende bedrijven
Agrarische produkten 50
Grondstoffen en halffabrikaten 22
Bouwmaterialen 33
Kapitaalgoederen 60
Consumptiegoederen non-food 36
Consumptiegoederen food 33
Overige artikelen 67
Desondanks is de groothandel, zowel
uit algemeen economisch- als uit werk-
gelegenheidsoogpunt van betekenis. De
totale groothandel telt circa 46 000
ondernemingen waarin circa 315 000
personen jaarlijks voor f 250 miljard ver
handelen.
De groothandel in investeringsgoederen
is sterk internationaal georiënteerd.
Bij de uitvoer en vooral invoer van in
vesteringsgoederen speelt de groothan
del een belangrijke rol, vooral bij het
doorgeven van signalen omtrent tech
nologische en marktontwikkelingen. De
snelle technologische voortgang vormt
met name voor de groothandel in in
vesteringsgoederen een uitdaging. Deze
leidt niet alleen tot verkorting van de
economische levensduur van produktie-
middelen, maar vraagt ook om speciale
scholing, onderhoud, reparatie, advise
ring en begeleiding. Door deze aspecten
uit te buiten kan de groothandel in in
vesteringsgoederen zijn positie verster
ken en optimaal profiteren van het her
stel van de industrie-investeringen.
De groothandel in investeringsgoederen
behoort tot de groep groothandel in ka
pitaalgoederen en telt (exclusief land
bouwmachines en meet- en regelappa-
ratuur) ruim 5 500 ondernemingen met
in totaal meer dan 54 000 werkzame
personen. Gemiddeld heeft een groot
handelsonderneming in investerings
goederen 10 medewerkers in dienst.
Kleinschaligheid is dus een belangrijk
kenmerk van de groothandelsbranche.
Tabel 3: Balanssamenstelling (1985)
fx1000
fx1000
Vaste activa 1 054
Vlottende activa 1 891
w.o. voorraden
handels
debiteuren
Liquide middelen
126
34,3 Eigen vermogen 673 21,9
61,6 Voorzieningen 226 7,4
873 27,3 Vreemd lang
vermogen 759 24,7
879 28,6 Vreemd kort
vermogen 1 413 46,0
4.1 w.o. handels-
credieten 675 22,0
Totaal activa 3 071 100,0 Totaal passiva 3 071 100,0
De gemiddelde bedrijfsomvang is in de
laatste jaren zelfs gedaald. In de periode
1967-1986 is het aantal groothandels
ondernemingen met 190% toegeno
men, terwijl de werkgelegenheid in de
zelfde periode met 12% is gedaald. De
ze ontwikkeling is in belangrijke mate
beïnvloed door de ontwikkelingen in de
industrie.
Daar is de laatste jaren sprake van een
toename van het aantal verschillende
artikelen, waardoor specialisatie van de
groothandel op produktie en afzetge
bied wenselijk werd. De voordelen van
kleinschaligheid kunnen dan tot hun
recht komen. De onderneming is vaak
wat flexibeler, waardoor beter op de
wensen van de klant kan worden in
gespeeld. Groothandel is immers in be
langrijke mate dienstverlening. Ook kan
het kleinbedrijf vaak sneller, efficiënter
en goedkoper werken dan het midden-
en grootbedrijf, dat aanzienlijke organi
satie en concernkosten kan hebben.
Als gevolg van de economische reces
sie stagneerden de groothandelsomzet-
ten in de beginjaren '80. In 1983 be
droeg de gezamenlijke omzet van de on
derscheiden groothandelsbranches een
kleine f 14 miljard. Dankzij het herstel
sinds 1984 bevond de omzet in 1986
zich op een geschat niveau van ruim
f 18 miljard.
In de praktijk blijken vraag en aanbod
niet altijd goed op elkaar aan te sluiten.
Het is de functie van de groothandel de
ze verschillen te overbruggen.
Goederen worden doorgaans op een an
dere plaats gemaakt dan waar ze wor
den gevraagd. Voor agrarische produk
ten bijvoorbeeld wordt de produktielo
catie vooral bepaald door klimatologi
sche omstandigheden. Voor investe
ringsgoederen kunnen zaken als aanwe
zigheid van grondstoffen, niveau van de
loonkosten of stand van de technologie
de oorzaak van een geografische kloof
tussen vraag en aanbod zijn. Ook met
betrekking tot de factor tijd kunnen er
verschillen zijn, bijvoorbeeld veroor
zaakt door conjuncturele schommelin
gen en investeringscycli. Via de trans
port- en voorraadfunctie kan de groot
handel deze ongelijkheid opheffen.
De voorraadfunctie van de groothandel
wordt in toenemende mate van belang.
Een van de oorzaken is dat investerings
goederen steeds meer seriematig ge
produceerd worden. Met name bij dit
type produkten ligt voorraadvorming
voor de hand, vooral indien de fabrikant
in het buitenland gevestigd is. Dit in te
genstelling tot op maat gemaakte ma
chines, waar meer van produktie op
bestelling sprake is. Het accent op de
voorraadfunctie is een uitdaging voor de
groothandel en biedt kansen om zich
'onmisbaar' te maken. Daarbij zullen