Wirwar
Werkmap Bedrijfsovername
Vervolg Wob van pagina 3
Ie cliënten. Daarbij komt dat ook de risi
co's steeds meer van elkaar verschillen.
De hoogte van het saldo en de risico
graad zijn in het nieuwe model de be
langrijkste criteria op basis waarvan een
differentiatie in de rente plaatsvindt.
Daarbij is van belang te constateren dat
de risicograad niet alleen, en zelfs niet
in de eerste plaats, door het al of niet
aanwezig zijn van zekerheden wordt be
paald. De rentabiliteit, of anders gezegd
het bedrag dat beschikbaar komt om
rente en aflossing te betalen, is in feite
veel belangrijker. Juist op dit punt is de
kwaliteit van de ondernemer van zeer
grote invloed. In het nieuwe differentia
tiemodel wordt hier dan ook in belang
rijke mate rekening mee gehouden.
Bij de differentiatie in de provisietarie
ven wordt naast het saldo ook rekening
gehouden met de reële kosten die de
bank maakt. Bij de afsluitprovisie betreft
dat de kosten van de bank voor het ver
strekken van de financiering; bij de kre
dietprovisie is de mate waarin krediet-
beheer moet plaatsvinden mede bepa
lend voor de differentiatie.
Met andere coöperaties heeft de Rabo
bank gemeen dat het systeem van tarie-
vendifferentiatie is gebaseerd op objec
tieve criteria die in principe voor elk lid
in gelijke mate gelden. Een dergelijk 'ge
ordend' systeem komt tegemoet aan de
toenemende verschillen in onze leden
en cliëntenkring en past bij het eigen
tijds coöperatief bankieren dat de Rabo
bank anno 1987 kenmerkt.
In politiek Den Haag is al een aantal
maanden een woordenstrijd aan de
gang tussen de ministeries van Finan
ciën en van Economische Zaken over de
tegenvaller in de WIR-uitgaven. Afhan
kelijk van degene die daarover mede
deling doet, wordt gesproken over een
geringe overschrijding of een forse te
genvaller.
Volgens de laatste gegevens zou het
gaan om een bedrag van f 2,3 miljard
gulden.
In de jaren tachtig werd jaarlijks zo'n f 5
miljard gulden aan WIR-premie toege
kend. In jaren met veel investeringen
was dat wat hoger, in slechte jaren wat
minder. Om verschillende redenen werd
in de loop van 1986 de betaling van
WIR-premie in de vorm van een negatie
ve aanslag op de belastingverplichtin
gen afgeschaft. De besparingen die
daarmee gemoeid zijn, werden geraamd
op f 1,5 tot f 2 miljard, zodat de WIR-
uitgaven structureel teruggebracht zou
den worden tot f 3 a f 3,5 miljard. Nu
sprake is van een overschrijding van
meer dan f 2 miljard komen deze dus
toch weer boven het oude niveau van
f 5 miljard te liggen.
De overschrijding, of zo men wil de te
genvaller, is het gevolg van een aantal
factoren. Allereerst is sprake van een
fors hoger investeringsniveau dan een
aantal jaren geleden. In 1986 lagen de
investeringen bijna 20% hoger dan in
1983; de WIR-premies zullen dienover
eenkomstig zijn toegenomen. In dit ver
band kan wel worden gesproken van
een fiscale overschrijding. Maar econo
misch gezien is een hoger investerings
niveau juist een meevaller.
Een tweede factor die een rol speelt bij
de hogere WIR-premies is, dat de af
schaffing van de negatieve aanslag min
der heeft opgeleverd dan verwacht. Al
lereerst is dit een gevolg van de verbete
ring van de rendementen van bedrijven.
Ook dit is eigenlijk een meevaller. Daar
naast speelt de toepassing van de
lease-constructie een rol bij de negatie
ve aanslag. Lagere overheden en andere
niet-WIR gerechtigde instellingen slaag
den er op deze manier in toch te profite
ren van de WIR. Daar is evenwel inmid
dels een stokje voor gestoken. Echter
ook verlieslatende bedrijven konden op
deze manier toch profiteren van de WIR.
Een van de belangrijkste doelstellingen
van het afschaffen van de negatieve
aanslag in de WIR was het tegengaan
van oneigenlijk gebruik door internatio
naal opererende ondernemingen. Daar
blijkt inmiddels inderdaad een dam te
gen opgeworpen te zijn. Dit levert ech
ter geen besparing op van f 1,5 tot f 2
miljard maar slechts f 0,5 miljard.
Het is te hopen dat de verantwoordelij
ke bewindslieden inzien, dat het hun
taak is te zorgen voor een goed investe
ringsklimaat. Daarbij past niet het ieder
jaar ter discussie stellen van de WIR-
regeling.
De vraag of, en zo ja, hoe de voortzet
ting van het bedrijf van de ene generatie
op de andere plaats gaat vinden, is wel
haast onlosmakelijk verbonden met het
agrarische gezinsbedrijf. Het is een zaak
waar meestal veel, soms zelfs alles om
draait. De inspanningen van vandaag
staan vaak voor een niet gering deel in
het teken van een toekomstige overna
me door de kinderen.
Wie volgt op? Wanneer? Wat komt daar
bij kijken? Vragen die ieder jaar op zo'n
1500 bedrijven in de agrarische sector
daadwerkelijk beantwoord moeten zijn,
eenvoudig omdat het moment van over
name daar is. En telkens blijkt dat het
opvolgingsgebeuren grote consequen
ties heeft voor de partijen die erbij be
trokken zijn.
De Rabobank informeert al sinds jaar en
dag over de haken en de ogen die aan
de bedrijfsovername zitten. Daarbij be
geleidt zij de betrokkenen veelal met
meer dan louter de financiële kant van
dit ingrijpende, maar tegelijkertijd bete
kenisvolle gebeuren.
De opvolgingsproblematiek wordt bij
voorbeeld uitgebreid aan de orde
gesteld op speciale voorlichtingsbijeen
komsten die met grote regelmaat in het
hele land door de plaatselijke Raboban
ken worden georganiseerd. Talrijk zijn
reeds degenen die op zo'n bijeenkomst
de speciaal voor dit doel door de Rabo
bank gemaakte videofilm 'Bedrijfsopvol
ging' aanschouwden. Gekoppeld aan de
uitleg door aanwezige deskundigen,
gingen de belangstellenden met een
completer beeld van de opvolgingspro
blematiek huiswaarts.
Sinds kort hebben de plaatselijke Rabo-
banken een extra mogelijkheid om cliën
ten, die met de opvolgingsproblematiek
van doen hebben, tegemoet te komen in
hun behoefte aan informatie. Het Ne
derlands Agrarisch Jongeren Kontakt
(NAJK) heeft met geldelijke steun van
de Rabobank een 'Werkmap Bedrijfs
overname' ontwikkeld, die een gedegen
leidraad door de materie vormt. Wan
neer bijvoorbeeld binnen het agrarisch
jongerenwerk de opvolgingsproblema
tiek wordt besproken, zal deze 160 pa
gina's tellende map zeker tot waarde ko
men. Maar ook voor anderen, denk aan
ouders van opvolgers, zal de map onge-
