Opklaringen boven het Rode Plein?
ding van Gorbatsjov tot stand kwam en
op het 27e Partijcongres (februari 1986)
werd aangenomen, tracht de neer
waartse groeitrend om te buigen.
Gestreefd wordt naar een gemiddelde
jaarlijkse NMP-groei van 4,2%. De in
dustriële produktie moet daartoe met
gemiddeld 4,6% per jaar toenemen.
Hiervoor is een fors bedrag aan investe
ringen nodig. De prioriteit ligt daarbij op
het voltooien van lopende projecten, op
de machinebouw en op het modernise
ren van bestaande fabrieken (in plaats
van op het bouwen van nieuwe). Import
van technologie en technisch hoog
waardige machines is daartoe onont
beerlijk.
Volgens voorlopige cijfers is de econo
mische ontwikkeling in 1986 succesvol
verlopen. De industriële produktie steeg
met 4,9% (plan 4,3%) en het NMP
groeide met 4,1% (plan 3,9%). Dank zij
gunstige weersomstandigheden steeg
de agrarische produktie fors (5,1%). De
vraag is of deze opleving in 1987 kan
worden voortgezet. De strenge koude
aan het begin van dit jaar en de vele
(energie- en transportproblemen die dit
met zich meebracht, geven weinig aan
leiding tot optimisme.
Energie
De Sovjet Unie beschikt over enorme
bodemschatten en heeft vooral om
vangrijke reserves aan energiedragers
als steenkool, olie, aardgas en uranium.
De olie- en gasproduktie, oorspronkelijk
geconcentreerd in het Europese gedeel
te van het land, vindt thans, vanwege
uitputting van oude bronnen, voor een
belangrijk deel plaats in West-Siberië.
Deze verschuiving, die zich overigens bij
meer grondstoffen voordoet, verhoogt
de winnings- en transportkosten echter
aanzienlijk.
De Sovjet Unie is de grootste olieprodu
cent ter wereld. In 1983 bereikte de
olieproduktie haar top met 617 miljoen
ton (ruim 12 miljoen vaten per dag). In
1984 en 1985 trad een daling op, maar
in 1986 kon door een sterke toename
van de investeringen weer een produk
tie van 615 miljoen ton worden gereali
seerd. Ook de kolenwinning zat in 1986
weer in de lift na een jarenlange stagna
tie. Zeer succesvol is de aardgaswin
ning. Al sinds het begin van de jaren ze
ventig groeit de produktie jaarlijks met 7
tot 9%. In 1986 werd 686 miljard ku
bieke meter gewonnen (Nederland: 73
miljard m3). De toenemende vraag naar
energie moet hoofdzakelijk door aard
gas worden opgevangen.
Een groeiende economie betekent ook
een groeiende vraag naar elektriciteit.
Een ambitieus nucleair programma, dat
voorziet in de bouw van een groot aan
tal kerncentrales, liep door het ongeluk
in Tsjernobyl een fikse vertraging op. Bo
vendien worden twee van de vier kern
reactoren in Tsjernobyl als verloren be
schouwd, waardoor nu reeds afge-
Karakteristieke kolchoze-markt in Uzbekistan.
