Positieve verwachtingen
voor 1987
Tabel 2: Ontwikkelingen per bedrijfstak
Mutatie in 1986 in
Bedrijfstak Resultaat- Reële Inves- Werk
ontwikkeling omzet teringen gelegenheid
Agrarische sector
Land en tuinbouw (19) 1,17 3,4 - 10,8 3,0
Visserij (24) 1,76 1,2 - 5,3 - 2,7
Industrie
Voedings- en
genotmiddelen (25)
1,48
Textiel en confectie (11)
2,06
Schoeisel en
lederwaren (21
1,33
Hout en meubel (5)
2,38
Bouwmaterialen en
glas (12)
2,22
Papier en karton (2)
2,56
Grafische industrie en
uitgeverijen (9)
2,41
Chemie en rubber (7)
2,61
Basismetaal (27)
1,37
Metaalprodukten (18)
1,78
Machinebouw (14)
1,67
Elektrotechniek (6)
2,44
Transportmiddelen (15)
2,00
Optische industrie (26)
1,70
- 0,1%
- 0,3
0,2
7,5%
- 1,3
1,2
2,9%
- 17,9
2,0
10,3%
- 2,4
3,8
6,4%
- 8,6
2,1
6,0%
4,1
4,2
5,0%
1,8
2,8
2,3%
8,1
3,1
- 2,0%
- 3,1
2,0
2,4%
- 16,6
2,6
5,1
9,2
3,6
9,0%
1,1
1,8
5,4%
6,3
0,2
1,5%
- 22,3
1,2
Bouwnijverheid (13) 1,67 2,0% 17,2 4,5
Groothandel (17) 1,90 0,6% - 4,3 4,0
Detailhandel
Food (20)
Non-food (10)
Auto's en motoren (4)
1,10 0,7%
2,06 3,7%
2,1 9 8,0%
- 4,2 0,7
19,3 1,7
2,7 4,2
Dienstverlening
Horeca (23)
1,75
0,4%
- 9,2
1,4
Ambachten (22)
1,69
2,3%
- 10,7
1,0
Transport (16)
1,82
2,7%
- 5,2
3,7
Makelaardij (1
4,27
4,0%
12,1
5,8
Zakelijke diensten (8)
2,47
5,4%
- 15,7
8,0
Overige diensten (3)
2,06
6,0%
8,2
5,4
Bedrijfsleven totaal
1,78
2,1
- 4,0
3,1
Bron: ERBO-enquête 1986, Kamers van Koophandel
het aantal bedrijven met een toename van het bedrijfsresultaat gedeeld door het
aantal bedrijven met een afname van het bedrijfsresultaat.
groei veel meer invloed hebben op het
nationaal inkomen dan een kleine be
drijfstak met een grotere groei.
De bedrijfstak die zich in 1986 relatief
gezien het beste ontwikkelde (dus met
het laagste gesommeerde rangnum
mer), is de makelaardij met een eerste
plaats voor de resultaatontwikkeling,
een twaalfde plaats voor de omzetont
wikkeling, een derde plaats voor de in
vesteringen en een tweede plaats voor
de groei van de werkgelegenheid. De
opleving die zich in 1986 op de huizen
markt voordeed, manifesteert zich al
dus ook in de ERBO-enquête.
Op de tweede plaats verschijnt de
papier- en kartonindustrie. Dit is des te
opmerkelijker daar een aantal jaren gele
den sprake was van een enorme malai
se in deze industrie en saneringen aan
de orde van de dag waren. In deze con
junctureel gevoelige bedrijfstak wisten
bedrijven dank zij de economische ople
ving flink grotere winsten te realiseren.
De overige en zakelijke diensten lieten
zich in 1986 met een derde en een
achtste plaats ook van hun goede kant
zien. De flink gestegen autoverkopen
zijn verantwoordelijk voor een sterke
vierde positie van de detailhandel in au
to's en motoren.
De opleving in de bouwnijverheid had
een positieve invloed op de ontwikke
ling in de houtindustrie, terwijl het toe
genomen vertrouwen van de consu
ment in de economie een grotere vraag
naar nieuwe meubels deed ontstaan.
Met een vijfde plaats is de relatieve ont
wikkeling van deze bedrijfstak zeer
voorspoedig te noemen. Ook de
elektrotechnische-, de chemische- en
rubberindustrie ontwikkelden zich posi
tief, ondanks het feit dat de nominale
omzet in de chemische industrie met
een flinke daling te kampen had.
Een negende plaats was weggelegd
voor de grafische industrie en uitgeverij
en en een tiende plaats voor de detail
handel buiten de sfeer van de voe
dingsmiddelen.
Opvallend is dat in de top tien geen en
kele op de voedings- en genotmiddelen
georiënteerde bedrijfstak voorkomt. De
ze bedrijfstakken konden blijkbaar toch
minder profiteren van de aantrekkende
economie.
De ERBO-enquête is een waardevolle
bron van informatie voor een ieder die
snel op de hoogte wil zijn van de ont
wikkelingen in een bedrijfstak. Voor
1986 komt uit deze enquête naar voren,
dat de meeste bedrijfstakken zich qua
omzet, resultaat en werkgelegenheid
positief ontwikkelden, terwijl de ont
wikkeling van de investeringen wat te
genviel. Voor 1987 verwacht het groot
ste deel van het bedrijfsleven een
gunstige ontwikkeling van de omzet.
Uitschieter is de chemische- en rubber
industrie, waar 53% van de bedrijven
een toename van de omzet verwacht,
terwijl slechts 7% van de bedrijven een
afname van de omzet verwacht. Bijzon
der positief over de toekomst zijn ook
de papier- en kartonindustrie met resp.
54% en 8%, gevolgd door de elektro
technische industrie met resp. 48% en
8%. Uitschieters in negatieve zin vor
men de detailhandel voedingsmiddelen
en de visserij. Deze twee bedrijfstakken
zijn de enige waarin meer bedrijven een
afname van de omzet dan een toename
van de omzet verwachten.
Wanneer de verwachtingen van de
geënquêteerde bedrijven uitkomen, zal
1987 al met al een goed jaar worden
voor het Nederlandse bedrijfsleven.