Zonder automatisering waren
we topzwaar geworden.
ring, dan stuitte je weer op een muur
van onbegrip. Bij jullie bank is dat heel
anders.'
De plannen voor de nieuwbouw konden
spoedig daarna worden uitgevoerd. De
produktie werd in 1985 ondergebracht
in een schone werkruimte met verlaagd
plafond en goede verlichting. 'Dat hoort
bij dit soort werk. Als je hoge kwaliteit
eist, moet de ruimte waarin gewerkt
wordt een bijpassende sfeer ademen', is
de stelling van Van den Akker.
De investeringsplannen hebben ook een
verdere uitbreiding van de automatise
ring omvat. Zowel produktietechnisch
als administratief-organisatorisch. Alle
orders worden strikt ingepland en de
bestede tijd wordt vastgelegd, waar
door een verfijnd inzicht kan worden
verkregen in de feitelijke kostprijs. In
een markt waarin de opdrachtgevers
nogal eens de neiging hebben hun toe
leverancier een prijs te dicteren is dat in
zicht van groot belang. Bovendien werkt
het een strakkere planning in de hand,
waardoor de zekerheid omtrent het
tijdstip van levering kan worden ver
groot. 'Dat is voor grotere bedrijven een
belangrijk punt van overweging bij de
keuze van een toeleverancier', is de er
varing van Van den Akker. De onderne
ming telt nu 28 mensen waarvan
slechts 2,5 in de overheadsfeer. Van
den Akker vindt dat een prettige, over
zienbare grootte voor dit type bedrijven.
Zijn limiet is zo'n 30-35 man, gebaseerd
op de toekomstverwachtingen van de
markt. Zekerheid van continuïteit, dat
telt voor Van den Akker en zijn mensen.
Zojuist heeft het elektrotechnisch be
drijf Hermans een nieuwe bedrijfshuis
vesting betrokken in Diemen bij
Amsterdam. Het is de bevestiging van
een voorspoedige groei: resultaat van
hard werken, een zakelijke opstelling
en vakmanschap.
De eerste dag dat Hermans (43) 'voor
zichzelf' begonnen was, herinnert hij
zich goed: 'De eerste nacht lag ik ge
woon met hartkloppingen in bed. De
spanning van de start van een eigen be
drijf: een heel vreemde ervaring.'
In de jaren daarvoor was Hermans
werkzaam in een groot installatiebedrijf
met 1800 man personeel. De starheid
van zo'n grote organisatie begon hem
steeds meer te knellen. Toen hij van een
relatie wat geld kon lenen, heeft hij ze
ven jaar geleden de sprong in het diepe
gewaagd. Als eenmansbedrijf legde hij
zich aanvankelijk uitsluitend toe op
montage. Binnen een jaar kreeg hij de
eerste grote order (waardoor een uit
breiding met drie man noodzakelijk
werd), weldra overtroffen door een op
dracht van een tweetal stadsdeelraden,
waarmee het personeelsbestand op 12
man kwam te staan. 'Door de drukte
vergeet je dan al gauw je oude relaties
te onderhouden. Toen de grote projec
ten afliepen, had ik ook onvoldoende
vervolgopdrachten, waardoor het be
drijf terugzakte naar zeven a acht
personen.
Een toevallige ontmoeting met een ou
de 'dienstmaat' die in dezelfde sfeer
werkzaam was, had voor Hermans posi
tieve effecten: hij kreeg er een bekwa
me en toegewijde deelgenoot bij, die
bovendien een aantal interessante rela
ties meebracht. Tegen de conjuncturele
verdrukking in ontwikkelde de onderne
ming zich voorspoedig. 'Met onze meet-
en regeltechniek had je in Amsterdam
maar weining concurrentie', licht Her
mans toe. 'En juist in die tijd waren de
meeste grote airconditioning- en lucht
behandelingsinstallaties, die kort na de
introductie van het aardgas waren aan
geschaft, aan vervanging toe door ener
giebesparende apparatuur. Het meet-
en regeltechnisch gedeelte daarvan is
onze specialiteit.'
De contacten met de Rabobank dateren
van de eerste jaren van het bestaan van
de onderneming. Een krediet in
rekening-courant was toereikend om de
normale kasstromen in evenwicht te
brengen. Maar naarmate de groei door
zette en zich de omvangrijke projecten
aandienden, bleek het bestaande kre
diet onvoldoende. 'Toen ik maar krediet
bleef vragen begon de bank eerst
steeds moeilijker te doen. Op zekere dag
kregen we een brief van de bank met de
boodschap dat we de groei maar wat
moesten terugdraaien. Dat vonden we
helemaal niet leuk', zegt Hermans met
gevoel voor understatement. 'Achteraf
kan ik dat wel verklaren, want in de be
drijfstak ging het helemaal niet zo ge
weldig goed. Op aanraden van de bank
hebben we toen een accountant geno
men, die ons bedrijf helemaal heeft
doorgelicht. Onder andere op basis van
zijn bevindingen zijn de kredietfacilitei
ten verruimd. Als ondernemer kon het
me toen niet snel genoeg gaan.'
In 1984 werd de structuur van de een
manszaak omgezet in de vorm van een
BV, bestaande uit een holding met twee
afzonderlijke werkmaatschappijen: Her
mans Electra en Regeltechniek Her
mans.
Automatisering heeft in de ontwikkeling
van de onderneming een belangrijke rol
gespeeld. Eigenlijk is het altijd een hob
by van Hermans geweest. Al in het
vroege begin hadden we de administra
tie op de computer gezet. Via de bank
zijn we doorverwezen naar een automa
tiseringsbureau, dat voor ons de com
plete financiële, goederen- en orderad
ministratie op de computer heeft gezet.
Dank zij een CAD-systeem kon ook het
tekenwerk aan de computer worden
toevertrouwd, zodat het ontwerp voor
schakelkasten en schema's snel en
goedverzorgd kan worden uitgevoerd.
'Zonder die automatisering zouden er
binnen het bedrijf zeker drie administra
tieve medewerkers, drie tekenaars en
een calculator extra nodig geweest zijn.
Dan was je topzwaar geworden', aldus
Hermans.
Met de groei is ook de positie van de
onderneming in de markt veranderd.
'Eerst moest een opdracht op een lage
prijs binnengehaald worden. Toen wa
ren de overheadkosten nog laag. Nu ligt
dat anders: de prijs kan nu niet meer de
laagste zijn, maar daar staat tegenover
dat het bedrijf beter in staat is service te
verlenen. Het werk kan beter begeleid
worden en een opdrachtgever loopt niet
het risico dat het bedrijf de opdracht
