Het roer in handen houden,
dat is de kunst
Jonge bedrijven in de groei
Ondernemen is grenzen
verleggen. Deze 'oerdrift'
ontbreekt bij maar weinig
ondernemers. Zeker bij jongere
bedrijven is de expansiedrang
groot. Dat is natuurlijk én
gezond, vooropgesteld dat de
rede een goed tegenwicht
biedt tegen een overhaaste en
ongebreidelde groeibehoefte.
Groei vereist visie van de
ondernemer. Een schatting van
de mogelijkheden en
onmogelijkheden, met goede
en kwade kansen. Drie
ondernemers vertellen hoe zij
daarmee in de praktijk
omgaan.
Ondernemen heeft in de laatste jaren in
Nederland gelukkig steeds meer waar
dering gekregen. De belangstelling om
een eigen bedrijf te beginnen is onmis
kenbaar toegenomen. Strikt genomen is
in de laatste twee jaar het aantal star
ters iets gedaald, maar de kwaliteit er
van en dus de levenskansen zijn bedui
dend toegenomen, zodat het eindresul
taat als zeer positief is aan te merken.
Als dat het resultaat is van de inspan
ningen die de voorlichtende instanties
en banken zich getroost hebben, mogen
we niet ontevreden zijn.
Toch is de start maar een beperkte,
eerste fase in de levenscyclus van het
bedrijf. De grote vraag blijft daarna: hoe
vergaat het de ondernemer na zijn
start? Haakt hij na verloop van tijd af, of
blijkt zijn bedrijf - ook op termijn
succesvol met een gerede kans op ver
dere expansie?
De groei van ondernemingen is veelvul
dig onderwerp van onderzoek geweest.
En terecht, want als de succesbepalen-
de factoren alle eenduidig bepaald zou
den kunnen worden, dan is het voor
spellen of een onderneming kans van
slagen heeft heel wat makkelijker dan
het in de praktijk blijkt te zijn. Aspirant
ondernemers met een grote faalkans
zouden vroegtijdig gewaarschuwd kun
nen worden waardoor verlies van eigen
en vreemd vermogen zou kunnen wor
den voorkomen. Maar de praktijk is, dat
een echt verfijnde meetlat niet voor
operationele doeleinden kan worden ge
construeerd. Daarvoor is het aantal vari
abelen te groot en zijn de uitgangsposi
ties van de ondernemingen te divers.
Gelukkig kan uit onderzoek wel een
aantal globale indicaties worden verkre
gen, die in combinatie met een goede
kennis omtrent de persoon van de on
dernemer een redelijk voorspellende
waarde blijken te bezitten.
De ontwikkeling van een groeiende on
derneming wordt gekenmerkt door een
aantal stadia, die het bedrijf achtereen
volgens doorloopt. Het Rabobankvignet
- de opgaande lijn - is toevalligerwijs
een heel aanschouwelijke presentatie
van de ontwikkeling van een expande
rende onderneming.
Het eerste stijgende deel van de curve is
de start, het stadium van de bestaans-
opbouw. Het is een moeilijke, hectische
periode, waarin de ondernemer alle
moeite moet doen om het hoofd boven
water te houden. Het komt er dan op
aan te bewijzen dat de plannen van de
starter voldoende realiteitswaarde bezit
ten. Kan hij de orders nakomen, die hij
heeft afgesloten, heeft hij voldoende fi
nanciële middelen om de eerste,
meestal verlieslatende periode door te
komen?
Heeft de onderneming de startfase
doorstaan, dan volgt het tweede sta
dium, dat van overleven. De wat gefor
ceerde startperiode is achter de rug en
het bedrijf heeft een stukje eigen markt
kunnen opbouwen. De uitdaging is dan
om de financiële verhoudingen in goede
proporties te brengen: de inkomsten en
uitgaven, de planning van kasstromen,
