klaring van het nieuwe kabinet wordt een studie toe
gezegd over niet-verzekerbare risico's in de land- en
tuinbouw.
Na de extreme jaren 1974 (te nat) en 1976 (te droog)
werd ook al eens gestudeerd op dit vraagstuk. Een ri
sicofonds voor calamiteiten moet worden gefinan
cierd. De vraag is of het bedrijfsleven en de overheid
daarover afspraken kunnen maken. Een aantal risico's
is vrijwillig verzekerbaar, zoals brand en hagelschade.
Een verzekering tegen vorstschade is al problemati
scher, omdat bepaalde delen van ons land nu eenmaal
gevoeliger zijn. Milieuschade en schade als gevolg van
radio-actieve neerslag zijn voor een deel geregeld via
wettelijke maatregelen, maar hier bestaan nog een
groot aantal leemten, waar zo'n overheidsstudie in
zicht in kan verschaffen. Voor de individuele onderne
mers zijn fiscale reserveringsmogelijkheden van be
lang, die kunnen worden aangesproken als dat nodig
is. Een beoordeling van bedrijf en de investeringen op
de risicogevoeligheid kan ook bijdragen aan verminde
ring van de kwetsbaarheid. Met meer onzekerheid ten
aanzien van het markt- en prijsbeleid, nieuwe technie
ken in de bedrijfsvoering en van buiten komende ver
rassingen, kan risicomanagement in de land- en tuin
bouw een nieuwe loot aan het ondernemerschap en
het beleid worden. B
Totdat het circus kwam gebeurde er eigenlijk niets dat
me herinnerde aan het feit, dat ik de rest van het jaar
was ingehuurd voor het aantrekken en verstrekken
van gelden in het belang van de leden en wat daar
meer bij hoort.
Ik wist nog vaag dat er andere dingen moesten zijn
dan de ochtendwandeling naar de boulangerie voor
het verse stokbroodje. Het soezerige middagaperitief
op het terrasje droeg ook weinig bij tot diep nadenken
over het coöperatief bankieren.
's Morgens vroeg stond het opeens in een hoek van
het gemeenteweitje. Een paar oude caravans en een
stevige vrachtwagen, waarop met kleurige letters was
geschilderd Grand Cirque a la Belle Etoile. Een open
luchtcircus, vertaalde ik vlekkeloos en wat het bete
kende werd weldra duidelijk. Geen tent maar slechts
wanden van doek begrensden de speelruimte voor de
voorstelling. Behalve dat materiaal kwamen uit de
vrachtwagen nog wat wrakke banken en twee houten
borden, die vertelden dat er die avond een ongelooflij
ke voorstelling zou zijn met onder meer acrobatiek,
dressuur, clownerie en een spectaculaire loterij.
Een dikke snorrebaard met krachtige armen voerde de
troep aan, zowel fysiek a/s vocaal. Zijn gade was op
dat laatste punt trouwens ook zeer begaafd. Zij had
zich na het eerste grondwerk al gauw tussen de twee
borden naast de feestelijke entree achter een tafeltje
gezet en verzorgde vanuit die positie behalve de kaart
verkoop ook de publiciteit en public relations. Onder
wijl commandeerde zij een tweetal jongelui en een jon
getje. Het knaapje hield zich bezig met het verzorgen
van een vergrijsde ezel en een wat mottig aapje, die
beide later een rol zouden spelen in het programma.
Ten slotte was er een knechtachtige figuur, die zich
druk maakte met het ophangen van een guirlande van
gekleurde lampjes en het opstellen van een kleine ge
nerator. Het apparaat verspreidde in eerste instantie
meer rook dan licht, hetgeen weer luid commentaar
van madame la directrice tot gevolg had.
Ondanks het niet al te aantrekkelijk perspectief bleek
later toch een deel van de plaatselijke bevolking en de
gasten verzameld binnen de omheining. De rest ge
noot mee vanuit de omringende bomen of door de niet
onaanzienlijke kieren in het doek. Maar de betalers
mochten lekker zitten op de wiebelbanken en dus
comfortabel genieten van het wereldprogramma, zoals
de snor het zonder enige bescheidenheid in zijn func
tie van spreeksta/meester aankondigde. Hij bleek later
trouwens vuurvreter te zijn en sterkste man van de
wereld in welke kwaliteit hij gedurende enige minuten
de luid balkende ezel op zijn schouders door de geïm
proviseerde piste droeg. Dat arme beest kreeg later
ook moeder de vrouw te torsen, die zich in een ballet
kostuum kranig overeind wist te houden op zijn rug,
terwijl ze bevallige zwembewegingen maakte.
In de pauze zou ze met even grote vasthoudendheid
loten verkopen, waarop later enkele gelukkigen giftig
gekleurde plastic ballen en ander speeltuig wonnen.
En als van tijd tot tijd de generator uitviel, werd dat
overbrugd met pogingen om ook zwartkijkers tot het
kopen van loten te bewegen. Het was een veelzijdig
programma, waarin het jongetje bekwaam met ballen
jongleerde en de twee oudere kinderen een verdienste
lijke muzikale clownsact presenteerden met trompet,
trommel en een piepklein viooltje. Het knaapje kwam
nog een keer terug verkleed als Remy uit Alleen op de
Wereld en wist met twee hondjes en een aapje het ap
plaus tot ongekende hoogte op te jagen.
De voorstelling eindigde met adembenemende toeren
van het gehele tableau de la troupe in een ingewikkeld
acrobatennummer, waarin een ladder sneuvelde maar
niemand letsel opliep. Het was een heerlijke warme
avond; de krekels zongen, de bloemen geurden en de
bladeren ritselden in de zoele wind. Een avond vol ro
mantiek en magie, want hoe is het anders te verklaren
dat tientallen volwassenen en vele kinderen geboeid
bleven kijken naar zo'n krakkemikkig stelletje in plaats
van de technisch perfecte beeldbuis op te zoeken of
zich aan te sluiten bij de pantoffelparade op het
dorpsplein.
Pure toverkunst dus, maar dat was niet de oorzaak
van mijn gedurig terugdenken aan de bank. Nee, het
was ook niet de spul lebaas met al z'n verschillende
nummertjes, hoewel de vergelijking met een plaatselij
ke bankdirecteur zich wel opdrong.
De oorzaak hing de hele avond voor mijn neus. Te mid
den van de kleurige fantasievlaggen met sterren, stre
pen en fraaie banen, wapperde aan een van de palen
onze oude vertrouwde Rabovlag! En hoe ze in die ver
zameling is terecht gekomen zal wel altijd een raadsel
blijven, want de volgende morgen waren caravans en
vrachtwagen met have en goed verdwenen.
Maar misschien weten ze in Best uitsluitsel te geven.
Heren van de Verkoopafdeling, heeft u wellicht ooit
een Rabobankvlag geleverd aan een Franse firma met
de fraaie naam Grand Cirque a la Belle Etoile
Cas Sier
