Diversiteit Nederlandse bedrijven in Azië DMV-Campina en Avebe consumptiepatroon, terwijl in Singapore en natuurlijk ook in Hongkong de Chinese cultuur een overwegende rol speelt. Voor het Nederlandse agrarische bedrijfsleven zijn er vooral mogelijkhe den in die landen waar de voedselpro- duktie kan worden verbeterd. Op dat punt zijn er zeker overeenkomsten tus sen bijvoorbeeld Maleisië, Thailand en Indonesië, terwijl ook China een hoge prioriteit geeft aan de verbetering van de eigen landbouwproduktie. In al deze landen is echter niet alleen een tekort aan kennis en mechanisatie in de land bouw, maar zijn ook de infrastructuur en het transport enorme knelpunten die een verdere ontwikkeling zeer bemoeilij ken. Het is soms ongelooflijk op welke wijze de fiets het voornaamste trans portmiddel in veel ontwikkelingslanden - wordt volgeladen om toch maar zo veel mogelijk produkten naar de dichtst bijzijnde markt te brengen. Veel Nederlandse ondernemers spreken bij het Verre Oosten over een groei markt. Er zijn volop mogelijkheden, zo wel bij de afzet als bij lokale projectont wikkeling. Echter, het besef is duidelijk aanwezig dat er op korte termijn geen gouden bergen lonken. Eerder zal men veelal 'een lange mars' moeten gaan (vooral als het om China gaat) voordat er resultaten kunnen worden geboekt. Gezien de beperkingen van de Europese markten voor een groot aantal van onze agrarische produkten, is het echter voor veel bedrijven zowel noodzakelijk als ook interessant genoeg, om zich toch op deze verder weg liggende markten te oriënteren. de infrastructuur en het transport enorme knelpunten meteen na de opening bijzonder veel positieve reacties op onze vestiging aldaar. Er dient overigens voor te worden ge waakt dat vanuit Nederland het Verre Oosten als één homogene markt wordt beschouwd. Vanzelfsprekend bestaan er in een gebied waar één derde van de wereldbevolking woont, grote verschil len. De consumentenmarkten in Singa pore, Japan en Hongkong zijn bepaald anders dan de afzetmarkten in ontwik kelingslanden als Indonesië en de Filip pijnen. In bepaalde landen is de islamiti sche godsdienst een belangrijke factor (bijv. Indonesië en Maleisië) voor het In de agrarische sfeer onderhoudt een aantal bedrijven al jaren intensieve han delscontacten met het Verre Oosten. Zo ook in de zuivel. Hoewel de afzet van kaas naar dit gebied door het Neder lands Zuivelbureau nog als een moeiza me aangelegenheid wordt bestempeld, hebben CCFriesland en DMV-Campina bepaald al grote belangen in deze regio. CCFriesland herdacht dit jaar reeds het 50-jarig bestaan van haar verkoopkan toor in Hongkong. Van de totale omzet van CCFriesland werd in 1985 37% ge realiseerd in Azië; goed voor f 725 mil joen. Bij deze export gaat het vooral om gecondenseerde en gesteriliseerde melk, om melkpoeder en - natuurlijk - om babyvoeding. De export van Friese zuivelprodukten naar Zuidoost-Azië groeit nog steeds. Dat geldt vooral voor de afzet naar Hongkong en Taiwan, maar ook Singapore en China zijn in toenemende mate van belang gewor den. Daarom werd vorig jaar ook in Chi na een eigen kantoor geopend. In Indonesië is CCFriesland behalve via de export van zuivelprodukten ook be trokken bij de lokale verwerking van melk tot magere melkpoeder en boter- olie. Hierbij is een samenwerking aange gaan met HVA, die haar gespecialiseer de kennis op het gebied van veeteelt projecten inbrengt. HVA, waarin Rabo bank Nederland en Cebeco-Handels- raad sinds kort een belang hebben, is overigens haar activiteiten in Indonesië en andere landen in het Verre Oosten weloverwogen aan het reactiveren. Als consultancy-organisatie en projectont wikkelaar is men terug van wegge weest, hoewel de huidige omzet in deze regio nog bescheiden is. Er worden thans zelfs voorbereidingen getroffen om hier wederom een eigen kantoor te vestigen. De laatste jaren is men vooral actiever in Indonesië en China, terwijl ook Maleisië en Thailand intensiever worden be werkt. Men houdt zich onder andere be zig met het rehabiliteren van oude on dernemingen in de plantagesfeer (thee, suiker, boomgewassen). Daarnaast is HVA op verschillende plaatsen betrok ken bij of geïnteresseerd in melk- en pluimveeprojecten. Zo heeft HVA be paalde verwachtingen van een toene mende consumptie van zuivelprodukten in landen als Singapore, Hongkong maar ook Thailand. In dit laatste land is HVA - eveneens met CCFriesland - betrok ken bij een project waar melk op klein schalige wijze wordt ingezameld en ver werkt. Naast de veehouderijprojecten ziet HVA ook perspectieven in een ver betering van de lokale produktie van groenten en bloemen. Een terrein waar op door sommige bedrijven vanuit Ne derland ook wordt ingespeeld via de ex port van allerlei zaden. Het werelddeel Azië is goed voor zo'n 15% van de totale omzet van DMV- Campina, hetgeen neerkomt op een be drag van circa f 400 miljoen. Daarbij gaat het onder andere om de afzet van melkeiwitten en -suikers, bakkerij grondstoffen en kunstmelkvoeders. De afzet van gecondenseerde melk ver loopt gedeeltelijk via een deelneming in Holland Canned Milk Inc. in Manilla (Fi lippijnen). In het kader van een uitbrei ding van de afzet in het Verre Oosten heeft DMV-Campina begin dit jaar in Hongkong een eigen verkoopkantoor

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1986 | | pagina 16