Klimaat van toegenomen
risico's en verscherpte
concurrentie
De kluwen van ontwikkelingen die zich de afgelopen tien jaren in de
financiële wereld heeft ontrold, bevat een rode draad getwijnd uit
toegenomen risico's en verscherpte concurrentie. Knopen als de
voorziening algemene risico's en de gestage inkrimping van de ren
temarge hebben zeker niet zonder reden zo veelvuldig in de publici
taire belangstelling gestaan. Dit laat evenwel onverlet dat zich ook
tal van andere markante ontwikkelingen hebben voorgedaan, zoals
de voortgaande internationalisering en de terugkeer naar een gema
tigde toeneming van de balansomvang na jaren van stormachtige,
deels inflatoire, groei.
Juni 1977. Na afloop van 'zijn' eerste Algemene Vergadering in functie. Lardinois in geani
meerd gesprek met de gastspreker van die dag, de toenmalige President van de Nederland
sche Bank, dr. J. Zijlstra.
e recessie, die zich aan het
einde van de jaren zeventig
aandiende, heeft diepe spo
ren getrokken in de balansen
en resultatenrekeningen van
de banken. Het bedrijfsleven
was blijkens de ernstig ver
slechterde vermogensver
houdingen danig verzwakt. Een verlies
gevende situatie, door het terugvallen
van de vraag naar goederen en
diensten, de toeneming van de arbeids-
en energiekosten en niet te vergeten het
oplopen van de rentetarieven, had dan
ook vaak een bankroet tot gevolg. De
scherpe stijging van het aantal faillisse
menten ging gepaard met fikse ver
liesposten voor de banken. Hun uitzet
tingen bleken aldus op het uur U vaak
met een veel hogere risicograad behept,
dan op het moment van verstrekking
van de financieringen was aangeno
men. Hoewel in goede tijden een niet
onaanzienlijk weerstandsvermogen was
opgebouwd, moesten niettemin de toe
voegingen aan de voorziening algemene
risico's bij veel instellingen explosief stij
gen. Niet alleen de risico's bij de binnen
landse kredietverlening lagen hieraan
ten grondslag, maar zeker ook de kwa
de kansen die zijn verbonden aan het
buitenlandse bedrijf. Het moratorium
van Mexico in de zomer van 1982
maakte dit schrijnend duidelijk. De voor
zieningen voor de zogenaamde landen
risico's zijn in de recente jaren dan ook
met sprongen gestegen.
De meest saillante uiting van de moei
lijkheden die zich in de bancaire wereld
hebben afgespeeld, wordt gevormd
door de lotgevallen van het hypotheek
bankwezen. Niet alleen de teleurstellen
de resultaten van het financieringsbe-
drijf, maar vooral de zeer grote afwaar
deringen, die onontkoombaar waren in
het onroerend-goedbedrijf, maakten di
verse reddingsoperaties bitter noodza
kelijk. Daartoe moest het structuurbe
leid, dat met name is gericht op het te
gengaan van de verstrengeling van ban
ken en verzekeraars, tussentijds worden
verruimd. Door de daarop volgende
transacties tussen hypotheekbanken
enerzijds en institutionele beleggers en
Drs. J. H. P. M
van Lange
Algemeen Economisch
Onderzoek
