teiten en financieringsmogelijkheden.
Ziedaar de primaire reden, waarom de
Rabobank naar het Verre Oosten trekt.
Singapore en Hongkong zijn we
reldhavens, met alle financieel-
economische activiteiten die zo'n
haven aantrekt. Zij passen wat dat be
treft helemaal in het stramien van ons
vestigingenbeleidRotterdam, Hamburg
kantoor van de ADCA), Antwerpen,
Londen en New York. Plaatsen, die alle
door goederenstromen met elkaar ver
bonden zijn. Met Jakarta ligt het iets an
ders, maar ook daar is een heel goede
reden voor onze keuze. We zijn er o.a.
door het werk van de Stichting Steun
Rabobanken heel goed thuisgeraakt. In
donesië biedt een grote markt waar in
de toekomst nog veel te doen is aan de
veredeling van het voedselpakket. Juist
ook voor Nederlanders. En al is de huidi
ge olieprijsontwikkeling een handicap,
Indonesië heeft structureel gezien
krachtige economische mogelijkheden.
Tussen Indonesië en Nederland is geluk
kig een aparte betrokkenheid blijven
bestaan, die een goede basis biedt voor
het zakelijk verkeer. Zelfs de wederzijd
se taal is vaak min of meer vertrouwd.
In Jakarta en Hongkong worden verte
genwoordigingen geopend, maar de
vestiging in Singapore is een volledig
bankkantoor. Een 'off-shore' kantoor.
Dat betekent dat je je in je actieve en
passieve bedrijf hoofdzakelijk moet rich
ten op partijen buiten het land van vesti
ging. In Singapore wonen maar 2,5 mil
joen mensen. Ons kantoor Singapore
zat dus vooral gaan optreden als cen-
traalpost voor relaties en transacties in
de regio daaromheen, landen zoals Ma
leisië, Thailand, Australië, Nieuw-
Zeeland, Indonesië en Hongkong.
Overigens betekent dat geen verschui
ving van Nederlandse middelen naar het
Verre Oosten. Net als in New York ge
beurt, zullen wij die middelen ter plaatse
op de financiële markten aantrekken.
Zoals we een Europese dollar kennen,
zo is er ook een Aziatische dol-
larstroom, die een constante handel in
deze valuta meebrengt. Dank zij de ge
degen naam van de Rabobank, van wie
internationaal bekend is dat zij al jaren
de z.g. AAA-rating waardig is, heeft de
ze een goede entree in de financiële
centra. Door ons wordt overigens on
derkend, dat dit ons tegelijk tot een ze
kere bedachtzaamheid maant. Enerzijds
kun je interbancair gemakkelijk geld op
nemen. Je bent een gezochte bank, om
dat je als een safe adres wordt be
schouwd. Anderzijds is het niet zo ge
makkelijk even solide uitzettingsadres
sen te vinden. Daartussen ligt ergens je
marge. Hoe minder solide een bank in
de markt wordt ervaren, des te hoger de
prijs die zij voor het opnemen van mid
delen bereid moet zijn te geven. Marge
maximalisatie zou dan ook een te ris
kant richtsnoer zijn, zegt Klaren beek.
Ons depositobedrijf sturen we daarom
aan de hand van voorzichtig gestelde
banklimieten, op basis van zorgvuldige
analyse van het kredietrisico. In wezen
is daarmee in zekere zin het volume van
het interbancaire bedrijf en de op
brengst daarvan ook aan grenzen ge
bonden.
Natuurlijk hebben we voor deze
vestigingen ook klanten en rela
ties gepolst. Hun mening was:
doen! Dat hoeft nog niet te betekenen,
dat onze relaties ook automatisch met
een hun zaken via onze vestigingen lei
den. Daarvoor zullen we ook concurre
rend moeten zijn. We hebben nu een
maal geen monopolie als bankier en in
het Verre Oosten zullen we zelf natuur
lijk ook de concurrentie van andere ban
ken ondervinden. Dat is vanzelfspre
kend, evenals het vanzelfsprekend is,
dat de Rabobank daar een eigen geluid
laat horen.
Van veel belang is dat de naam Rabo
bank in buitenlandse bank- en onderne
merskringen verrassend snel een typi
sche eigen inhoud heeft verkregen.
Daar is door ons ook bewust naar toe
gewerkt. Wij presenteren ons a/s een
echt Nederlandse bank, die op een
breed terrein ook internationaal werk
zaam is. Rembrandt en Rabobank wor
den bij de internationale presentatie in
één adem genoemdherkenbaar voor ie
dereen! Ook in het Verre Oosten zullen
we met kracht uitdragen, wat we als
ons internationale handelsmerk be
schouwen: onze specialisatie op de
agri-business sector. En onze trouw aan
die sector. Het Rabo-binnenland verloo
chent zich niet in het Rabo-buitenland!
Dat betekent niet, dat we uitsluitend in
de agri-business sfeer opereren. Klaren
beek ziet ook daarbuiten doelgroepen,
want er zijn tal van aanknopingspunten
met Nederland, ook in de niet-
agrarische sfeer op het gebied van
import-export, moeder en dochterver
houdingen, enzovoort. Maar de agri
business is als het ware onze ge
velsteen. Die geeft ons internationaal
een eigen identiteit.
We zullen ons in de Zuidoostaziatische
regio een eigen positie moeten opbou
wen. Dat betekent ook het kweken van
eigen relaties, het ontwikkelen van ei
gen activiteiten die enerzijds passen in
onze wijze van zakendoen en anderzijds
inspelen op de behoefte van de plaatse
lijke markten. De achtergrond daarvan
is, dat na de aanlooptijd een op zichzelf
staande positieve rentabiliteit moet
worden bereikt. Bijvoorbeeld betekent
dat niet op voorhand, dat we vanuit Sin
gapore ons al befaamde Quick-Cheque-
systeem zo maar even kunnen invoeren.
Dat hangt onder meer af van de tech
nieken en het volume van betaalstro-
men tussen Neder/and en de landen die
wij vanuit Singapore willen bestrijken.
Wat Hongkong betreft zijn we ons be
wust, dat dit niet alleen een knooppunt
is van handelswegen, maar vooral het
voorportaal naar China. In 1997 zal die
grote stad weer onder Chinese zeggen
schap komen en met groeiend vertrou
wen wordt verwacht dat dit centrum
van handel- en bedrijvigheid daarvan
nauwelijks of geen hinder zal ondervin
den. Wij achten het zeer gelukkig dat
onze vertegenwoordiging zich gesteund
mag weten door de samenwerking die
vorig jaar tussen de Agricultural Bank of
China en ons op gang is gekomen. Dat
geeft aan onze Hongkong vestiging on
tegenzeggelijk een extra perspectief.
Als je je onze plattelandsbankjes
van vroeger voor de geest haalt,
lijken we met onze continentale
en 'overzeese' kantoren een eind van
huis geraakt. Toch weer niet zo heel
vreemd, want in onze aangesloten ban
ken van vandaag herken je ook niet
meer zo gemakkelijk de leenbanken van
weleer. Hun functie is meegegroeid met
hun leden en klanten, dat wel, maar
daarom in wezen niet anders geworden.
Trouwens, de Nederlander heeft altijd
een ondernemende trek naar verre hori
zonten gehad. Ook de Nederlandse
land- en tuinbouw, die haar produkten
nu voor 55 procent buiten onze lands
grenzen verkoopt. En in alle eerlijkheid:
de Rabobank is haar daarbij niet voorge
gaan, eerder gevolgd.
Zo is ook voor ons als Rabobank de bui
tenlandse activiteit een noodzakelijk en
daarom gewenst verlengstuk van ons
binnenlands bedrijf, met eigen eisen.
Die samenhang - de eerste een functie
van de laatste - is er van het begin ge
weest en wij willen dat die voortdurend
verzekerd blijft. Klarenbeek: 'Het tempo
van de buitenlandse ontwikkeling is
daarom sterk bepaald door de beschik
baarheid van leidende mensen, die zich
onze wijze van denken hebben eigen
gemaakt en daarin opereren.' Er is geen
ruimte voor een mentale kloof tussen
onze 'buitenlanders' en de 'thuisbasis'.
Ons risicobewustzijn, onze doelgroepen
'filosofie' en onze eigen Rabo-cu/tuur
hebben we gemeen. Niet zo vreemd,
dat op de verantwoordelijke posten in
Hongkong en Jakarta, en eerder al in
Antwerpen, directeuren van plaatselijke
Rabobanken zijn benoemd.
Klarenbeek drukt het nog even kernach
tig uit: 'Het buitenlandbedrijf gaat zeker
niet met de Rabobank op de loop. Eer
der andersom: onze binnenlandse posi
tie vraagt om een ontwikkeling naar bui
ten. De daarbij betrokken mensen zijn
zich van hun verantwoordelijkheid in
onze eigen bankcultuur sterk bewust.'
JRH
