De teeltbedden worden mechanisch gevuld met compost voor een nieuwe teelt.
van de geproduceerde champignons
wordt aangevoerd op de veilingen. De
rest van de produktie wordt buiten de
veiling om verhandeld. Van de totale
veilingaanvoer ging in 1985 circa 75%
naar de industrie. Van de buiten de vei
ling om verhandelde champignons (in
clusief import 63 miljoen kg) gaat even
eens het grootste gedeelte (circa 55%)
naar de industrie. Het resterende ge
deelte gaat naar de handel.
De export van verse champignons steeg
in 1985 fors tot 12,4 miljoen kg
60%). Engeland, West-Duitsland en
Oostenrijk zijn de belangrijkste afne
mers. Daarnaast nam ook de export van
champignonconserven toe tot 97 mil
joen liter 16%). West-Duitsland is
met 70 miljoen liter veruit de belang
rijkste afnemer gevolgd door België en
Frankrijk met 6,5 en 5,7 miljoen liter.
Zowel voor de export van verse als ge
conserveerde champignons zijn poten
tiële groeimogelijkheden aanwezig. Met
behulp van een gericht marketing- en
afzetbeleid kunnen bestaande markten
verder uitgebouwd en nieuwe markten
ontwikkeld worden. Daarbij zal wel het
leveren van kwaliteitsprodukten op de
voorgrond dienen te staan, wil men de
internationale concurrentie (ook op lan
gere termijn) aankunnen.
In EG-verband wordt de markt van
champignonconserven afgeschermd
doordat slechts 34 600 ton uit derde
landen (voornamelijk China) zonder hef
fing in de Gemeenschap mag worden
ingevoerd. Voor verse champignons
bestaat in de EG geen markt- en prijs
beleid.
Rentabiliteit en prijsvorming
De rentabiliteit op de bedrijven wordt
bepaald door de ontwikkeling van
kosten en opbrengsten. In de champig
nonteelt is de invloed van de onderne
mer op de rentabiliteitsontwikkeling
groot. Wanneer de ondernemer kiest
voor een bepaalde teeltwijze (verse of
doorgroeide compost) en oogstmetho-
de (mechanisch of handmatig) ligt de
kostenstructuur van het bedrijf groten
deels vast. Wanneer bijvoorbeeld ge
teeld wordt met doorgroeide compost is
het aandeel van de grondstofkosten in
de totale kosten beduidend hoger dan
bij verse compost (door de duurdere
aankoopkosten). Handmatig oogsten
houdt in dat veelal gebruik gemaakt
wordt van vreemde arbeid en dat het
aandeel van de vreemde arbeidskosten
in de totale kosten ook hoger is. Door
nauwgezette planning kan de onderne
mer de hoogte van deze kosten echter
zoveel mogelijk trachten te beheersen.
Middenprijzen en
Ondernemersinkomens op
champignonbedrijven
3,50
Middenprijs
3,00
2,50
2,00
Ondernemersinkomen
Bron: LEI, CBT, Rabobank.
Aan de opbrengstzijde kunnen met na
me de gerealiseerde opbrengsten per
m2 en de geoogste kwaliteit van de
champignons door het vakmanschap en
de kennis van de ondernemer beïnvloed
worden.
Belangrijk voor de rentabiliteit zijn ook
de opbrengstprijzen van de champig
nons. En deze fluctueren nogal sterk.
De bijgaande figuur laat dit zien.
Zo was de gemiddelde veilingprijs van
de champignons in 1985 f 2,37 per kg,
ruim 20% lager dan in het uitzonderlijk
goede jaar 1984 (f 3,05). Deze sterke
daling werd veroorzaakt doordat als ge
volg van uitbreidingsinvesteringen het
aanbod sterk toenam, terwijl hier nog
onvoldoende afzetmogelijkheden tegen
over stonden.
In 1984 werd bedrijfseconomisch ge
zien - dus inclusief berekende kosten
voor eigen vermogen en eigen arbeid -
een positief resultaat geboekt. Uitge
drukt in percentage van de kosten, be
droeg het overschot van de ondernemer
4%. In 1985 was dat bijna 20% la
ger met circa -14%. Het ondernemers
inkomen ondervindt hier uiteraard ook
de gevolgen van. Gemiddeld is het on
dernemersinkomen in 1985 dan ook af
genomen tot circa f 25 000, waarbij
overigens rekening gehouden moet
worden met een grote spreiding in de in-
