'Baker-plan
Woonlasten: kopen of huren
Prof. F. van Dam, Nederlands bewindvoerder bij de Wereldbank:
Schuldenprobleem heeft, naast financieel-econom/sche, belangrijke sociaal-
politieke dimensies.
Vervolg wob van pagina 3
buitenlandse Rabobankvestigingen
heeft zij zich vorig najaar gepresenteerd
aan 225 afgevaardigden van aangeslo
ten banken. Iets wat dit jaar zeker her
haald gaat worden.
Al met al waren het vruchtbare jaren
voor 'Dutch Desk New York'. Maar ze
ker ook voor de aangesloten banken en
hun cliënten die deze op hen toegesne
den vorm dienstverlening ten zeerste
blijken te waarderen. Uiteindelijk dragen
de inspanningen van de afdeling 'Dutch
Desk' bij aan de voorspoedige ontwik
keling van de export-activiteiten die zij
vanuit Nederland ondernemen.
Op 26 maart jl. hield prof. F. van Dam,
de Nederlandse bewindvoerder bij de
Wereldbank een toespraak voor de Re-
gionalistenkamer in ons hoofdkantoor te
Utrecht. De Regionalistenkamer is een
vereniging van Nederlanders, die voor
enige tijd in het buitenland hebben ge
woond en gewerkt of door hun huidige
werk in nauw contact staan met het
buitenland.
Rabobank Nederland fungeerde als
gastheer voor deze lunchbijeenkomst,
waarbij de heer Van Dam inging op de
internationale schuldencrisis en de ini
tiatieven van de Amerikaanse minister
van Financiën, James Baker, om de cri
sis te bezweren. FHet zogenaamde
Baker-plan komt er op neer dat de ko
mende drie jaar in totaal 29 miljard zal
moeten worden verstrekt aan de 15
grootste schuldenlanden door multilate
rale organisaties waarbij in het bij
zonder een taak is weggelegd voor het
Internationaal Monetair Fonds en de
Wereldbank en particuliere banken.
In deze plannen wordt de bijdrage van
de particuliere banken gesteld op 20
miljard. Naast deze financiële injectie
dienen de schuldenlanden zelf een con
sistent beleid te voeren dat gericht is op
economische groei en herstel van de
economische verhoudingen, terwijl de
westerse landen een beleid moeten voe
ren dat een herstel van de wereldecono
mie en wereldhandel bevordert. De heer
Van Dam heeft een uitgesproken me
ning over hetgeen dient te geschieden
om de schuldencrisis te verhelpen.
Daarbij beschouwt de Nederlandse be
windvoerder het Baker-plan als onvol
doende. Weliswaar heeft dit plan ertoe
geleid dat thans, meer dan voorheen,
wordt beseft dat de schuldencrisis niet
alleen kan worden opgelost door sane
ring, maar dat de betrokken landen ook
groeiperspectieven geboden moeten
worden. Voorts is nu duidelijk aangege
ven dat het schuldenprobleem belangrij
ke sociaal-politieke dimensies heeft en
niet uitsluitend als een financieel-
economisch probleem kan worden aan
gemerkt. De nadelen van het Baker
initiatief zijn dat de voorziene bedragen
te gering zijn en dat het internationale
herstel van de wereldeconomie en we
reldhandel, waarmede wordt gerekend,
zich waarschijnlijk niet in die mate zal
voordoen. Daarenboven acht de heer
Van Dam het ongewenst dat een twee
deling dreigt tussen 'Baker-landen' en
'niet-Baker-landen'.
De heer Van Dam ziet een bijdrage aan
de oplossing van de schuldencrisis
vooral weggelegd voor het internationa
le particuliere bankwezen. Naast moge
lijkheden tot beperking van de rentebe
talingen - bijvoorbeeld tot een bepaald
percentage van de uitvoeropbrengsten
- ziet hij een goede mogelijkheid tot
het omzetten van de schulden in ver
handelbaar papier, zoals in eeuwigdu
rende obligaties. Ook moet, aldus de
heer Van Dam, niet worden uitgesloten
dat de particuliere banken een deel van
hun vorderingen moeten afschrijven.
Hoe de schuldencrisis ook zal worden
bezworen, de oplossing vereist in ieder
geval een afstemming van de activitei
ten tussen het Internationaal Monetair
Fonds, de Wereldbank en particuliere
banken. Ook voor het Nederlandse
hulpbeleid bepleitte de heer Van Dam
een nauwere afstemming tussen de
Wereldbank en het Nederlandse Mi
nisterie van Ontwikkelingssamenwer
king. Feitelijk zou Nederland haar bilate
rale ontwikkelingsbeleid meer onderge
schikt moeten maken aan het hulpbe
leid van de Europese Gemeenschap en
de Wereldbank. Derhalve ware het voor
Ontwikkelingssamenwerking te over
wegen om dependances te vestigen in
Brussel en Washington, als uitvoerende
instrumenten van de bilaterale hulp in
coördinatie met respectievelijk de Euro
pese hulp en de hulp van de We
reldbank.
De Regionalistenkamer kan terugzien op
een geslaagde lunchbijeenkomst, waar
bij de heer Van Dam de vele aanwezigen
voldoende stof tot nadenken gaf voor
de noodzakelijke oplossingen van de in
ternationale schuldencrisis.
De ontwikkeling van de bruto woon
lasten is de afgelopen jaren voor de
koop- en huursector niet gelijk geweest.
Vanaf 1978, toen de markt van koop
woningen op zijn hoogtepunt was, zijn
de huizenprijzen in een paar jaar tijd met
circa 30% gedaald. (Een huis dat in
1978 nog f 200 000 moest kosten,
bracht eind 1981 nog maar f 140 000
op). De woonlasten in de koopsector
bleven echter aanvankelijk hoog door de
hypotheekrente die in 1981 een record
hoogte van bijna 13 procent bereikte.
Vanaf dat jaar zette een daling in tot het
huidige niveau van circa 7 procent. Ge-