at ons bezighoudt...
Banken op de goede weg
Risicolening stimuleren
Dutch Desk
De financiële pers heeft de voorbije we
ken ruim aandacht geschonken aan de
publikatie van de resultaten van de ban
ken over 1985. Het globale beeld kan
voor de grote algemene banken als
volgt worden geschetst.
De toeneming van de baten overtrof
meestal de groei van de lasten, zodat de
brutowinst een (aanzienlijke) stijging
vertoonde. De toevoeging aan de voor
ziening algemene risico's daalde eniger
mate, terwijl een hoger bedrag voor be
lastingen opzij moest worden gezet. Uit
eindelijk resultaat: een belangrijke ver
dere verbetering van de nettowinst.
Het resultatenbeeld van onze organisa
tie wijkt hiervan af. De baten groeiden
relatief gematigd en de lasten gaven
een hogere toeneming te zien, zodat de
brutowinst afnam. Onze organisatie
kampte - vanwege de balansstructuur
en het rentebeloop - het sterkst met
een inkrimping van de rentemarge. De
kosten stegen bij ons meer dan gemid
deld, met name door de uitbreiding van
de werkgelegenheid die in het afgelo
pen jaar tot stand kwam. Dit hing onder
meer samen met het nastreven van een
zo goed mogelijk dienstbetoon; ook
door te investeren in opleidingen voor
het personeel.
Niettegenstaande zekere verschillen
met de grote algemene banken, nam
ook bij onze organisatie het netto resul
taat opnieuw toe. Een flink lagere dota
tie aan de VAR lag daaraan ten
grondslag.
De stijging van de nettowinst liep bij de
vier grote banken (ABN, Amro Bank,
NMB en Rabobank) uiteen van 8% tot
35%, ofte wel van f 32 miljoen tot f 88
miljoen. We kunnen dus concluderen
dat de banken wat dat betreft op de
goede weg zijn. Deze ontwikkeling
komt zeer gelegen, want de Nederland-
sche Bank heeft - blijkens een recente
voordracht van haar directeur Muller -
met haar voorstellen voor gewijzigde
solvabiliteitsrichtlijnen een 'internatio
nale reis naar een qua vermogensuit
rusting allengs sterker bankwezen'
voor ogen. De banken moeten volgens
de toezichthouder in de toekomst reke
ning houden met geleidelijke verhogin
gen van de solvabiliteitseisen, waarbij
de internationale ontwikkelingen maat
gevend zullen zijn.
Vermogensversterking is mogelijk door
een verbetering van de rentabiliteit. Dit
vergroot de mogelijkheden tot winstin
houding van het gehele Nederlandse
bankwezen en draagt - voor de alge
mene banken - bij tot gunstige voor
waarden voor het emitteren van aande
len. Het komt dus goed uit dat de ban
ken niet langer worden gegijzeld door
scherp oplopende debiteurenverliezen.
De toevoegingen aan de stroppenpot
zijn daardoor op hun retour en de winst
gevendheid koerst in de richting van een
meer normaal niveau. Op weg naar een
bankwezen met alleszins adequate ver
mogensbuffers.
Dat de financieringsstructuur voor het
midden- en kleinbedrijf op tal van pun
ten voor verbetering vatbaar is, blijkt re
gelmatig uit evenzovele publikaties. On
langs werd van Rabozijde nog aange
drongen op het versoepelen van de kre
dietverlening onder overheidsgarantie
aan het MKB, onder meer in ruil voor
meer bankrisico. Dit met name om in
het verlengde van de Rabobank Stimu
leringslening de financieringsproblemen
van startende en expanderende onder
nemers dichter bij een oplossing te
brengen.
Vooral in het licht van de doelstelling
van de bestaande stimuleringsregelin
gen - het financieel levensvatbaar ma
ken van startende en innoverende on
dernemingen met een tekort aan eigen
vermogen is het zeer wezenlijk dat
voor ondernemers met een doortim
merd ondernemersplan de te nemen
barrières zo laag mogelijk gehouden
worden. Pas dan kan het MKB optimaal
profiteren van financieringsinstrumen
ten als bijv. de Staatsgarantie, particu
liere participatiemaatschappijen, regio
nale ontwikkelingsmaatschappijen,
maar ook de Rabobank stimuleringsle
ning. Deze instrumenten bieden immers
ondernemers de mogelijkheid een be
paalde eigen vermogensgrens te over
schrijden, een grens die zij niet licht
hadden kunnen passeren, anders dan
met de welwillende hulp van familie,
vrienden of kennissen.
Zonder af te dingen op de rol die finan
cieringen door particulieren kunnen
spelen, en vaak ook spelen, bij het op
krikken van de solvabiliteit, heeft de
praktijk geleerd dat het werken met par
ticuliere financieringen in meerdere op
zichten bepaald niet altijd bevredigend
verloopt. Immers, vaak worden deze le
ningen verstrekt op sociale gronden en
is het rendement of de vermogenswinst
van ondergeschikt belang. Tegenover
het grote voordeel van een gemakkelijke
lening tegen 'een vriendenprijsje', wor
den snel nadelen in de hand gewerkt,
zoals bijvoorbeeld moeilijkheden over
af betalingsvoorwaarden, renteaanpas
singen, onvermoede terugvordering, be
moeizucht met de gang van zaken. Een
eerste vereiste bij een dergelijke particu
liere lening is en blijft daarom, in weer
wil van het sociale karakter, het opstel
len van een goed zakelijk contract. Maar
zelfs dat zal niet in alle gevallen te
leurstelling, bijvoorbeeld in casu van te
rugbetalingsproblemen, kunnen voorko
men. Met alle sociale consequenties die
daaruit voort kunnen vloeien.
Het eventueel fiscaal extra aantrekkelijk
maken van de particuliere lening, zoals
de Raad voor het Midden- en Kleinbe
drijf dat lijkt te willen gaan bepleiten, is
naar onze mening niet de direct aange
wezen weg om meer financiële midde
len voor startende ondernemers in het
MKB beschikbaar te krijgen. Rende
mentsoverwegingen spelen daarbij im
mers veelal een ondergeschikte rol. Be
twijfeld moet worden of het fiscaal sti
muleren van risicoleningen door familie,
vrienden of kennissen daarom wel het
gewenste resultaat zal opleveren. Daar
bij is het zeer de vraag of, naast de
reeds talrijk bestaande, nog een nieuw
soort regeling in het leven moet worden
geroepen. Meer voor de hand liggend is
naar onze mening het nu bestaande in
strumentarium waar mogelijk te vervol
maken en de toepassingsmogelijkheden
te versoepelen.
Het fenomeen van de 'Dutch Desk' bin
nen onze vestigingen in het buitenland
oogst uitstekende resultaten. Bij deze
afdelingen concentreren zich de contac
ten die kantoren als New York en Lon-
don hebben met hun Nederlandse rela
ties, cliënten van aangesloten banken.
New York was het eerste kantoor met
zo'n 'Dutch Desk', als steunpunt voor
de Nederlandse ondernemer in de Ver
enigde Staten.
De afdeling 'Dutch Desk' binnen het Ra-
bobankkantoor New York is in 1986 al
weer het derde jaar van haar bestaan in
gegaan. Vorig jaar besteedden wij in het
septembernummer in een artikel uitge
breid aandacht aan dit specifieke onder-
