)e Nederlandse toeleveringsindustrie m Kwaliteit, betrouwbaarheid en flexibiliteit Betekenis 15 jleverende bedrijven in metaal- en kunststof- werkende industrie bben dan ook goede ikomstmogelijkheden. enige jaren wordt voor ze sector de Vakbeurs jemene Toelevering (VAT)gehouden. De VAT '86 zal zijn van 17 tot en met 22 maart in de Jaar beurs te Utrecht. Ook de Rabobank is op deze beurs vertegenwoordigd, want onze organisatie is bezig een goede relatie met de sector op te bou wen. Om dit extra te on derstrepen geven we in dit nummer in drie artike len extra aandacht aan de toeleveranciers. Allereerst wordt een al gemeen beeld van de sector geschetst. Vervol gens laten we de secre taris van de Nederlandse Vereniging Algemene Toelevering (NEVAT), de heer J. van Hijkoop, aan het woord. Hij pleit voor een gecoördineerde aan pak van de exportinspan ningen. Ten slotte aan dacht voor een belangrij ke ontwikkeling in de toeleverende industrie: flexibele produktie-auto- matisering. sen, ook in de ontwerpfase. Dit houdt in dat het te leveren produkt wordt ont- Drs. P. C. C. den Dubbelden Bedrijfs takonderzoek worpen in gezamenlijk overleg tussen het uitbestedende en het toeleverende bedrijf. De uitvoering vindt plaats bij het toeleverende bedrijf. Het voordeel hier van is dat er door het overleg een af spraak komt met betrekking tot een te leveren produkt, dat voor het uitbeste dende bedrijf aan de gestelde eisen vol doet en dat qua uitvoering haalbaar is voor het toeleveringsbedrijf. Door sa menwerking leidt dit tot kostenbespa ring en kwaliteitsverbetering. De eisen die aan de toeleveringsin dustrie worden gesteld, zijn hoog, zowel ten aanzien van de kwaliteit en de be trouwbaarheid van de leveringen als in zake de flexibiliteit. De markt wordt meer gekenmerkt door kwaliteits- en serviceconcurrentie dan door prijscon currentie. De toeleveringen zijn onderdeel van pro- dukten die de concurrentietoets moeten doorstaan en die tevens onder de naam van de opdrachtgever op de markt wor den gebracht, welke naam zo hoog en zo goed mogelijk bekend moet staan. Auto's bijvoorbeeld bestaan voor meer dan de helft uit toegeleverde produkten. Het belang van goede kwaliteit van de toegeleverde elementen moge duidelijk zijn. De eisen die aan toeleveringsbedrij ven worden gesteld zijn ook voortdu rend aan verandering onderhevig. De uitbestedende bedrijven willen de voor raden halffabrikaten en onderdelen ver minderen en de voorraadfunctie bij de toeleveringsbedrijven neerleggen. De produkten moeten worden geleverd op afroep, per dag maar soms ook wel op het uur nauwkeurig, het zogenaamde 'just-in-time' principe. Dit stelt steeds hogere eisen aan de leverancier: fouten die in het toeleveringsproces gemaakt zijn, worden direct zichtbaar. De uitbestedende bedrijven streven er naar de flexibiliteit in de goede renstroom te vergroten. Voor de toele veringsbedrijven betekent dit dat zij zich ook steeds flexibeler moeten opstellen. Een aantal toeleveringsbedrijven maakt reeds gebruik van flexibelè produktie- automatisering ten einde soepel te kun nen reageren op de veranderende vraag van de uitbestedende bedrijven. Door de verandering in de eisen die aan de toeleveringsbedrijven worden gesteld en vanwege kostenbeheersing zijn deze bedrijven genoodzaakt zich te voorzien van de meest moderne produktietech- nieken zoals robots (in 1984 waren er in de toeleveringsindustrie ruim 150) en CAD/CAM (Computer Aided Design en Computer Aided Manufacturing). Te vens moeten aan de medewerkers in de toeleveringsbedrijven steeds hogere opleidingseisen gesteld worden om met de geavanceerde apparatuur te kunnen werken. De groei van de toeleveringsindustrie, vooral van de industrieën die zich speci fiek met toeleveren bezighouden, is gro ter geweest dan de groei van de totale industrie. Dit is voornamelijk het gevolg van de exportontwikkeling. In de laatste 4 a 5 jaar is de export van de toeleve ringsindustrie met circa 40 gegroeid. De Nederlandse toeleveringsindustrie staat goed aangeschreven in het buiten land, enerzijds vanwege de betrouw baarheid en goede kwaliteit van het te leveren produkt, anderzijds vanwege onze gunstige concurrentiepositie dank zij de gematigde loonkostenontwikke ling. In veel buitenlandse produkten zijn dan ook in Nederland vervaardigde on derdelen verwerkt. In het algemeen zijn het vooral de auto-industrie, de vliegtuig- en ruimtevaartindustrie, de machine- en instrumentenindustrie en de optische industrie die in ruimere ma te een beroep zijn gaan doen op toeleve ringsbedrijven. Deze branches maken vooral gebruik van bedrijven in de sectoren metaal en elektrotechniek en kunststof. De groei van de toeleveringsindustrie is gunstig voor de bedrijven in het midden- en kleinbedrijf. Circa 75 van de bedrij ven die zich met toelevering bezighou den heeft minder dan vijftien werkne mers. Het relatief grote aantal kleine be drijven vindt zijn oorzaak in de reeds ge noemde trapsgewijze structuur van de toeleveringsindustrie. Veel toeleverings bedrijven besteden een deel van hun or ders weer uit aan onderliggende bedrij ven. Dit proces zet zich voort, zodat ook de allerkleinste bedrijven kunnen mee profiteren. Hoeveel bedrijven zich met toeleveren bezighouden is niet exact vast te stellen. Er zijn bedrijven die zich specifiek op toelevering richten; andere bedrijven vervaardigen halffabrikaten als produkt naast andere bedrijfsactivi teiten. Naar schatting betreft het in to taal zo'n 3 000 bedrijven, waarvan on geveer twee derde werkzaam is in de metaal- en elektrotechniek. De metaal nijverheid is derhalve een belangrijke toeleverancier voor talrijke branches. Gemiddeld bestaat meer dan de helft van de produkten in de metaalnijverheid uit toeleveringsprodukten. Naast de metaalnijverheid maakt ook de kunststofverwerkende industrie een niet onbelangrijk gedeelte uit van de toeleveringsbedrijven. Het belang van deze industrie is de afgelopen jaren sterk toegenomen en zal naar alle waar schijnlijkheid de komende jaren steeds groter worden. Voor steeds meer 'tradi tionele' materialen als hout en ook me taal wordt een vervanging gezocht in de kunststofsfeer. Dit vindt zijn oorzaak in enerzijds de vaak lagere kosten van kunststofprodukten en anderzijds de soms grotere duurzaamheid. Als gevolg hiervan is er nog nauwelijks een sector te noemen waar kunststof geen toepas sing vindt. De Nederlandse bedrijven hebben als toeleverancier een goede naam. Om die positie te behouden, moet de kwaliteit voortdurend worden bewaakt en tevens een sterk marktgeoriënteerd afzetbeleid worden gevoerd.

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1986 | | pagina 15