i iiXi*; - O5 Technologische aspecten \r -r w Ethanolproduktie Zoekt men naar mogelijkheden voor de verwerking van grote hoeveelheden landbouwgrondstoffen, dan dient der halve vooral gedacht te worden aan de laagwaardige produkten. Deze groep van produkten is echter concurrentiege voeliger vanwege in het algemeen goedkopere niet-agrarische grond stoffen. De prijs van de beschikbare tarwe en suiker dient derhalve concurrerend te zijn ten opzichte van andere grondstof fen, waaronder aardolie. Dit volgt reeds uit het feit dat de grondstofkosten als regel het leeuwedeel (de helft tot drie Ir. A. R. Sjauw Koen Fa Bedrijfstakonderzoek vierde) van de bruto-produktiewaarde van het eindprodukt uitmaken. Ook hebben over het algemeen agrarische produkten ten opzichte van niet- agrarische grondstoffen het nadeel dat het aanbod seizoengebonden is, dat de produkten een hoog watergehalte heb ben en min of meer aan bederf onderhe vig zijn. Dit vergt extra voorzieningen en organi satie van de produktie, wat kostenver hogend werkt. De opbrengst van de bijprodukten die bij de verwerking vrijkomen, is van groot belang om de verwerkingskosten te drukken. Zo is gluten een belangrijk bij- produkt van een tarwezetmeelfabriek. Tarwegluten is een ingrediënt voor de bakkerijindustrie. Het wordt gebruikt om de bakkwaliteit van zachte tarwe te verbeteren en is verder ook een ge schikte component voor mengvoeder, evenals maisgluten. Tarwegluten is ech ter veel duurder dan maisgluten (ca. 8 x). Ofschoon bij de verwerking van tar we tot zetmeel circa 10 gluten tegen ca. 70 zetmeel vrijkomt, maakt de opbrengst van de gluten ongeveer 1/3 uit van de totale omzet van een tarwe zetmeelfabriek. Hierdoor is de rentabili teit van een tarwezetmeelfabriek sterk afhankelijk van de opbrengst van gluten. In de VS maakt de opbrengst van de bij produkten van de ethanolproduktie naar schatting zelfs de helft uit van de ver werkingskosten van het hoofdprodukt (ethanol). Technologisch gezien, lijken er in princi pe geen beperkingen te bestaan om gra nen, aardappelen en bieten te verwer ken tot zetmeel, suikers en de vele afge leide produkten, ook wel derivaten ge noemd. Het is nu reeds mogelijk de hui dige verwerkingsmethode te verbete ren, waarbij de kosten (met name de energiekosten, de vaste kosten en de uitlevering) met 40 a 50 kunnen worden verlaagd. Zo heeft Gist Brocades onlangs een continu proces ontwikkeld voor de be reiding van o.a. ethanol. Dit is een gein tegreerd systeem voor afbraak van zet meel tot suikers (versuikering) en ver gisting van suikers tot ethanol. Invoer van de grondstof enerzijds en afvoer van het eindprodukt anderzijds vindt dus bij wijze van spreken aan de 'lopen de band' plaats. Dit is een aanzienlijke verbetering van de bestaande proces sen waarin tot nu toe alleen de voorbe handeling van zetmeel en de destillatie van de alcohol uit de vergiste suikers continu konden worden bedreven. Het tussenliggende deel van de versuikering en vergisting werd in afzonderlijke par tijen (batches) uitgevoerd. Voordelen van een continu proces zijn onder meer; fi a de duur van het vergistingsproces wordt sterk verkort, waardoor per tijds eenheid meer dan vijftien maal zoveel alcohol geproduceerd kan worden; b een betere controle op het verloop van het proces is mogelijk en tevens kan dit op eenvoudige wijze geautoma tiseerd worden; c er is energiebesparing mogelijk door efficiënter hergebruik van de bij de pro cessen vrijkomende warmte; d het grondstofverbruik is minder om dat een hoger percentage wordt omge zet in alcohol dan bij de tradionele batchprocessen, waarin meer gist als bijprodukt wordt gevormd. De produktie van ethanol op basis van tarwezetmeel en bietsuiker om lood in benzine te vervangen, lijkt meer een landbouwpolitieke kwestie te zijn dan een technologisch probleem. De aan wending van ethanol als energiebron is overigens niet nieuw, maar vindt reeds uitgebreid toepassing in Brazilië en in mindere mate in de VS. In Brazilië wordt ethanol uit rietsuiker gemaakt. Dit is goedkoper dan de pro duktie van ethanol uit bietsuiker, omdat bij de destillatie van de ethanol gestookt wordt met de 'baggasse'. Dit zijn de resten van de rietstengels nadat het sap, waarin de suiker zich bevindt, er uit is geperst. Zodoende wordt er op de energiekosten bespaard. Daarnaast is dit voor de Braziliaanse economie een (Boven) In Brazilië wordt reeds alcohol uit suikerriet als autobrandstof verkocht. (Links) Vervaardiging van aardappe/zet mee/derivaten door middel van extrusie leidt tot energiebesparing. besparing op de deviezenuitgaven (Bra zilië importeert aardolie). In de VS wordt ethanol die bestemd is voor motorvoertuigen, gewonnen uit mais. Tarwe is duurder dan mais en wordt derhalve nauwelijks gebruikt. Het verbruik van ethanol voor brandstof doeleinden in de VS verzevenvoudigde TAXA R000VIARIA ÜNICA-TRU RENOVACAO OA LICENCA

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1986 | | pagina 23