De grond wordt duur betaald
andbouwcommentaar
De prijzen van landbouwgrond zijn het afgelopen jaar aanzien
lijk gestegen. De oorzaak hiervan ligt vooral binnen de land
bouw zelf. Het binden van de melkproduktie aan de grond en
de komende beperking van het gebruik van dierlijke mest per
hectare hebben tot een run op landbouwgrond geleid. Door het
aantrekken van de economie lijkt de vraag naar grond voor de
industrie en de bouw weer wat op te leven. Tegelijk ziet het er
niet naar uit dat het landbouwareaal door spoedige inpoldering
van de Markerwaard zal worden vergroot. Factoren die met el
kaar tot een hoger grondprijspeil hebben geleid. En het eind is
nog niet in zicht.
De waardevastheid van de grond is op zich een geruststellende
ontwikkeling voor beleggers en financiers. Voor vele agrari
sche bedrijven staat er niet altijd voldoende rendement tegen
over. Vooral voor startende ondernemers wordt het steeds
moeilijker om het bedrijf te ontwikkelen door middel van
grondaankoop.
32
Prijzig beleid
Pacht
Een jaar of acht geleden viel een kabinet over een wets
voorstel om de grondprijsontwikkeling in de hand te hou
den. Toen het daaropvolgende kabinet met een aangepas
te wet op de proppen kwam, was de hausse van de prijs
ontwikkeling voorbij. De Wet Agrarisch Grondverkeer is
sindsdien slapende. Momenteel is er wederom een sterke
stijging van de prijzen van agrarische grond. Oorzaken lig
gen nu veeleer binnen de landbouw dan daarbuiten, zoals
destijds. Toen was de industriële en bouwexpansie nog in
volle gang. Gemeenten staken elkaar de loef af wat betreft
de ontwikkeling van industrieterreinen en woongebieden.
De prijsstijging van landbouwgronden thans heeft vooral
van doen met het gevoerde landbouwbeleid. De beperking
van de melkproduktie door de superheffing heeft als con
sequentie dat de melkproduktie aan de grond gekoppeld
is. De Europese Gemeenschap heeft dit bepaald, mede om
verdere concentratie van de melkproduktie op grote een
heden met weinig grond te voorkomen. Bedrijven die meer
melk wensen te produceren, zijn aangewezen op het ko
pen van grond met een melkquotum. De vraag naar grond
met een hoog melkquotum is groot. Er komen prijsver
schillen voor van enkele tienduizenden guldens per hecta
re, al naar gelang de hoogte van het melkquotum.
Een tweede beleidsmaatregel die grote gevolgen heeft
voor de grondprijs komt vanuit het milieubeleid. Om de
overbemesting terug te dringen zijn de ministers van
Landbouw en Visserij en van Milieu van plan grenzen te
stellen aan het gebruik van dierlijke mest op de bodem.
Bedrijven met veel mestproduktie, zoals grote varkens-
houderijbedrijven, dekken zich in door grond te kopen. De
mest kan op deze wijze binnen het eigen bedrijf worden
aangewend. Met het verbouwen van mais op de zwaar be
meste grond kan een deel van de kosten terugverdiend
worden
Ir. J. H. Egberink
De hogere prijs die enkelen bieden, brengt problemen te
weeg voor anderen. In Nederland bestaat een omvangrijk
pachtareaal. Dat betreft circa 40% van het totale land
bouwareaal. Het pachtsysteem is gereguleerd via de
pachtwet. Daarin zijn de rechten geregeld van de pachters
op voortzetting van de pacht en is de hoogte van de pacht