Veelsoortige kwaliteit
De coöperatie in de
Bourgogne
Regionale differentiatie
tussen de 9 en 14%, wordt ze op houten
vaten gelegd om te rijpen. Allerlei troebele
delen kunnen nu bezinken. Voorkomen
moet worden, dat de wijn door aanraking
met de lucht oxideert. Elke wijnmeester
heeft hierbij zijn eigen methode, van suiker
toevoegen tot de keuze van een bepaalde
temperatuur. Hierdoor houdt het wonder
van de wijn nog altijd het raadsel in zich.
De Bourgogne onderscheidt zich van de
overige wijngebieden door de geringe om
vang van de wijngaard. De grootste ver
snippering treft men in de Cöte d'Or aan.
De wijn afkomstig van de kleine wijngaar
den is echter van zeer hoge kwaliteit. In de
Beaujolais treft men grotere wijngaarden
aan, die een wijn opleveren van een matige
tot redelijke kwaliteit. De kwaliteit is zeer
moeilijk eenduidig te bepalen omdat zij af
hankelijk is van factoren als: druiveras,
grondsoort, vinificatie en niet te vergeten
het weer! Deze combinatie levert in de Cöte
d'Or de mooiste en ook de beroemdste wij
nen op. De omvang van de wijnproduktie is
elk jaar weer onzeker. Tekenend is bijvoor
beeld dat in de Cöte d'Or in de periode
1 950-1980 50% van de jaarcijfers onder
het gemiddelde ligt.
De toekenning van een kwaliteit aan de
wijn in de vorm van 'appellations' ge
schiedt binnen een door de overheid aan
gebracht wettelijk kader. De maximum op
brengst per hectare is voor deze kwalitei
ten vastgelegd. De rangschikking van
slechte naar goede kwaliteit is als volgt:
vin de table (tafelwijn)
vin de pays (landwijn)
v.d.q.s. (vin délimité qualité
supérieur)
a.o.c. (appellation origine contrölé,
bijvoorbeeld 'Bourgogne')
a.o.c. (met toevoeging van de
streek, bijvoorbeeld 'Cötes de Beaune
villages')
a.o.c. (met de naam van de
gemeente toegevoegd: Volnay)
a.o.c. (premier cru met toevoeging
wijngaard 'Volnay, Le-clos-de-chênes')
a.o.c. (grand cru met toevoeging
wijngaard 'Chablis, les Clos')
Gaat het bij de eerste kwaliteit vaak om
wijn van f 2,50 per liter, bij appellations
met gemeenteaanduiding liggen de prijzen
vaak tussen de f 20,- en f 30,- per fles.
Voor een grand cru zijn prijzen van boven
de honderd gulden geen uitzondering.
Coöperatieve samenwerking in de wijn
bouw heeft talrijke voordelen. Over het al
gemeen is het nauwelijks lonend om van
kleine wijngaarden elke keer een heel
Drs. R. C. W. v. d. Voort
Universiteit van
Amsterdam/Faculteit der
Economische
Wetenschappen
Drs. B. J. Koopman
Universiteit van
Amsterdam/Faculteit der
Economische
Wetenschappen
eigen wijn te maken. Door lage opbreng
sten en verspreid liggende gronden is van
schaalvoordelen geen sprake. Om deze
toch te verkrijgen, zoekt men het in geza
menlijke vinificatieprocessen, die ook ge
zien de investering in de benodigde appa
ratuur veel rendabeler zijn. Daarbij komt
dat kennis en opslagcapaciteit ook lang
niet altijd in voldoende mate aanwezig zijn.
De verkoop aan bijvoorbeeld de eigen coö
peratie is veel gemakkelijker en levert ook
onmiddellijk geld op. Men hoeft niet te
wachten tot men van de zelf geproduceer
de wijn iets heeft verkocht. Gemeenschap
pelijk gebruik van de oogstapparatuur en
andere benodigdheden, alswel onderlinge
financiële bijstand brengen zeer duidelijke
voordelen met zich mee. Daarnaast treden
vaak nog prijsvoordelen op doordat een
grote coöperatie behalve schaalvoordelen
nu eenmaal over een betere marktpositie
beschikt.
Toch treffen we in de Bourgogne ook grote
belemmeringen aan. Een groot aantal klei
ne wijngaarden vindt bestaansrecht in de
unieke kwaliteit. Om deze echter te berei
ken moet de boer het gehele vinificatiepro-
ces zelf ter hand nemen. Maar omdat voor
deze wijnsoorten weinig afzetproblemen
bestaan, is er minder aanleiding om tot sa
menwerking over te gaan. Dit verklaart dan
ook waarom de Cöte d'Or slechts 5 coöpe
raties kent terwijl een streek als de Macon-
nais erdoor wordt gedomineerd.
Per regio zal nu bekeken worden wat eraan
coöperaties bestaat. We trekken hierbij
wederom van noord naar zuid.
De Chablis
Uit dit gebied komen de beroemde witte
Chablis wijnen. Het is een gebied waar de
laatste decennia veel veranderd is. Er is
veel nieuw land in produktie genomen en
dientengevolge is de opbrengst ook sterk
vergroot. In het algemeen is hier geen mo
nocultuur aanwezig maar heeft de wijn
bouwer zijn activiteiten wat gespreid. Het
aantal hectaren per boer is hier dan ook
wat groter.
Sedert 1935 bestaat er in dit gebied een
grote coöperatie, 'La Chablisienne', die on
geveer een vijfde deel van de produktie in
de Chablis voor haar rekening neemt. Bijna
50% van alle wijnboeren is lid van deze
coöperatie. De coöperatie verzorgt behalve
de vinificatie ook de verkoop.
Het minder bekende gebied van het depar
tement Yonne, de Auxerrois is ook een
coöperatie rijk. Deze bestaat echter pas
sinds 1971 en heeft als voornaamste ont
staansgrond het wegvallen van de Duitse