'Roll-o ver-krediet
een groeiend
financierings
instrument
13
Een financieringsvorm voor
leningen op middellange
termijn die in de
internationale
financieringsmarkt nu al
zo n 25 jaar bestaat is het
'roll-over'-krediet of, zoals
onze zuiderburen het zo
plastisch noemen, het
wentel krediet. De reden om
deze financieringstechniek
hier aan de orde te stellen
is gelegen in het feit dat dit
verschijnsel zich ook in
toenemende mate manifes
teert in ons land. 'Roll-
over-krediet wordt in het
algemeen slechts toegepast
bij financiering van grote
relaties ten behoeve van
o.a. exporten, buitenlandse
projecten enzovoorts.
Ontstaan van 'roll-over'-
krediet
--ie het begrip 'roll-
- over' nader wil om-
schrijven, ontkomt niet
aan enige uitleg over de
geboortegrond ervan,
de Eurovalutamarkt. De
Eurovalutamarkt heeft
haar bestaan ontleend
aan de ontwikkelingen van dezogenaamde
Eurodollarmarkt. De basis voor het ont
staan van de Eurodollarmarkt vinden we in
het gebruik van de dollar als zogenaamde
'vehicle currency', een geldeenheid die
door alle partijen erkend wordt als betaal
middel voor internationale handelstrans-
J. P. Pijper
Grote Bedrijven
Rabobank Nederland
W. J. W. Hilarius
Grote Bedrijven
Rabobank Nederland
acties. Voor dit doel hielden de meeste
landen dollarrekeningen aan bij Ameri
kaanse banken, waarbij het geringe aantal
restricties dat door het Amerikaanse ban
caire systeem gehanteerd werd, als groot
voordeel werd ondervonden.
Toen echter - vlak na de tweede wereld
oorlog - de zogenaamde koude oorlog een
aanvang nam, met toenemende spannin
gen tussen oost en west, vreesden Rusland
en enkele Oosteuropese landen mogelijke
blokkades van hun dollartegoeden en
boekten deze over naar Europese banken
die bereid bleken dollardeposito's te ac
cepteren en leningen in dollars te verstrek
ken. Deze deposito's werden Eurodollars
genoemd. Het Eurodollarcircuit nam sterk
in belang toe door het feit dat in de VS door
de Amerikaanse Federal Reserve System
op dollardeposito's geen rentevergoeding
boven een bepaald niveau werd toege
staan, als aangegeven in de zogenaamde
'Regulation Q'. Zodra de marktrente dit ni
veau overschreed, nam de aantrekkelijk
heid van een Eurodollardeposito, waar
voor de renterestricties niet golden, in ster
ke mate toe.
Doordat van oudsher Londen als interna
tionaal financieel centrum fungeerde,
bleek dit de aangewezen plaats om de
Eurovalutahandel te concentreren. Niet al
leen hadden veel Europese banken hier
vestigingen, ook veel van de grote Ameri
kaanse banken bezaten hier één of zelfs
meerdere kantoren.
Daar de oude, nationale, geldmarkten vrij
wel zonder uitzondering grote of minder
grote beperkingen kenden en te lijden had
den van monopolistische trekken sloeg
een moderne, op basis van open concur
rentie, internationaal opererende geld
markt duidelijk aan. Naast de Eurodollars
ontstonden meerdere Eurovaluta's als
Euromarken, Europonden en Euroguldens.
In de jaren vijftig en zestig namen de inves
teringen in kapitaalgoederen en grond
stoffen, en daarmee de behoefte aan kre
diet op korte en middellange termijn, grote
vormen aan.
Aangezien de 'golden rule of banking' eist
dat tegenover middellange uitzettingen in
de vorm van kredieten de aangetrokken
middelen eenzelfde looptijd hebben, leek
de Eurovalutamarkt in eerste instantie niet
de aangewezen plaats om in de behoefte
aan deze kredieten te voorzien gezien het
kortlopende karakter van de aangeboden
middelen.
Door onzekerheden over de ontwikkelin
gen van de rente alsmede de wisselende
valutaire verhoudingen, bleken beleggers
op de Eurovalutamarkt een duidelijke voor
keur te hebben voor relatief liquide be
leggingen. De aangeboden deposito's
hadden een aanzienlijk kortere looptijd dan
de gevraagde middellange leningen, reden
waarom de in de VS reeds bekende 'roll-
De in aanbouw zijnde fabriek van supersterke vezels in Delfzijl; een joint-venture van de
Noordelijke Ontwikkelings Mij. en En ka BV.
