Breed werkterrein
'Stand-by', maar altijd
neutraal
zetting. Ook is toen vastgelegd hoe par
tijen bij gewapende binnenlandse conflic
ten elkaar moeten behandelen. Nog in
1977 kwamen er twee protocollen tot
stand over de slachtoffers van internatio
nale gewapende conflicten.
Het Rode Kruis zelf staat eigenlijk formeel
los van die volkenrechtelijke verdragen,
maar zonder Rode Kruis zouden de huma
nitaire regels, die althans enige verzach
ting proberen te brengen in de diepe ellen
de van oorlogsvernietiging ongeschreven
zijn gebleven. Tegenover die ellende pro
clameert het Rode Kruis zijn zeven grond
beginselen menslievendheid, onpartij
digheid, neutraliteit, onafhankelijkheid,
vrijwilligheid, eenheid en algemeenheid.
Beginselen waar men wat mee heeft ge
daan en doet! Ze staan op de eerste
bladzijde afgedrukt in het jaarverslag
1984 van ons eigen Nederlandse Rode
Kruis.
Even denken we terug naar Henri Dunant,
die de stoot aan dit alles gaf. Een man met
een idee, dat tot op onze tijd inspirerend
werkt. Niet vreemd, dat ons onwillekeurig
de naam Raiffeisen voor de geest komt.
Ook deze 19e-eeuwer heeft immers net als
zijn tijdgenoot Dunant heel wat losge
maakt, toen hij als plattelandsburgemees
ter de concrete nood van de bevolking in
het Duitse Westerwald had gezien. Alleen
reeds daarom heeft het Rode Kruis bij ons
een zeer sympathieke klank. En als we den
ken aan onze eigen Stichting Steun door
Rabobanken, die op bescheiden schaal
een steentje aan allerlei hulpverlening bij
draagt, bespeuren we in de grond van de
zaak dezelfde intentie als het Rode Kruis
tot zijn werk beweegt.
De oorsponkelijke, primaire taak van het
Rode Kruis is het verlenen van vooral medi
sche noodhulp bij oorlog en rampen. Die
taak staat nog geheel voorop, ook voor het
Nederlandse Rode Kruis (NRK). Dat telt in
zijn Rode Kruis Korps (RKK) momenteel
257 kolonnes, die klaar staan om daad
werkelijk noodhulp bij rampen te bieden.
Voor die noodhulp, die op een onverwacht
moment ineens noodzakelijk kan zijn,
moeten we paraat blijven, zei ons dr.
T. Herrema, de algemeen directeur van het
NRK. Het is de lichamelijke eerste hulpver
lening, die door ervaren mensen snel en
doeltreffend gebracht moet worden.
Daarom oefenen de leden van het RKK
regelmatig, ook in teamverband met
brandweer, politie en ambulancediensten.
Maar die vrijwilligers doen meer: ze bezet
ten eerste-hulpposten bij evenementen,
strandposten, begeleiden de Vierdaagse
en stellen zich beschikbaar voor het ver
voer en de begeleiding van gehandicapten.
Ze kunnen worden ingeschakeld bij de
tochten van het Rode-Kruisvakantieschip
de'J. H. Dunant' en indetweevakantiehui
zen 'De Valkenberg' en 'IJsselvliedt' voor
gehandicapten en chronisch zieken.
Er is nog heel wat meer. In Rode-Kruisver
band worden wekelijks duizenden men
sen, die dat graag willen, bezocht door
Welfare-vrijwilligers. Dat gebeurt ook in
tehuizen, in dienstencentra en sociëteiten.
De mens heeft immers behoefte aan con
tact en gezelligheid. Daarom ook de tele
fooncirkels van het Rode Kruis: 3500 deel
nemers en 2000 vrijwilligers.
Naast de concrete noodhulp bij rampen is
het Rode Kruis sinds 1 957 ook meer aan
dacht aan de geestelijke nood en sociale
behoeften gaan schenken. Vandaar bij
voorbeeld de vakanties voor zieken, be
jaarden en gehandicapten en de aandacht
voor eenzamen. Het Rode Kruis springt
erin omdat de behoefte blijkt. Zo is naar de
woorden van Herrema naast de noodhulp
een verzameling van uiteenlopende hulp
activiteiten ontstaan, die het Rode Kruis
ook op zich genomen heeft. De bloedban
ken van het NRK evenals bijvoorbeeld de
transplantatiedienst en de honderden
hulpposten met verbandmiddelen langs de
wegen kunnen daar ook toe worden gere
kend.
spanning in tijden van oorlog. Maar ook in
'normale' tijden worden er dag in dag uit
gegevens aan particulieren, notarissen en
advocaten en officiële instanties verstrekt.
Er is een archief met meer dan 3 miljoen
kaarten en 300 000 dossiers! Ook bij bui
tenlandse situaties - waar zijn de Vietna
mese bootvluchtelingen en hun familie ge
bleven? - helpt het Rode Kruis met infor
matie. Gastarbeiders, die verontrust zijn
over het lot van familie bij een aardbeving
of andere ramp in hun vaderland, kunnen
een beroep op het Rode Kruis doen. leder
die iemand wil opsporen in het buitenland,
kan het Rode Kruis te hulp roepen.
Herrema laat op onze vraag wel merken dat
er ook grenzen zijn aan wat het Rode Kruis
kan en wil doen. Het Rode Kruis moet voor
alles neutraal blijven. Het maakt verschil of
je mensen helpt over de grenzen van een
bepaald land te vluchten dan wel of je een
reeds gevluchte helpt. Het eerste is een
politieke zaak, waar het Rode Kruis vanuit
zijn neutraliteit moet afblijven. Maar als ie
mand eenmaal gevlucht is, wordt het een
humanitaire zaak hem onderdak en voed
sel te verschaffen. In zulke gevallen maakt
ld
Is er gevaar voor doublures met andere or
ganisaties? Neen, toch niet. Niet alleen is er
praktisch nooit hulp genoeg, maar volgens
Herrema heeft het NRK duidelijk een eigen
beleid en taak voor ogen. 'Wij doen niets
wat anderen al doen of beter kunnen doen.
Wij concentreren ons op speerpunten,
waarin wij uniek kunnen zijn. Dingen die
andere organisaties beter kunnen, willen
we ook best aan hen overdoen. Zo wordt
bijvoorbeeld het ambulancevervoer lang
zamerhand aan anderen overgedragen.'
Het bekende 'Informatiebureau' van het
Rode Kruis staat natuurlijk onder hoog-
Bloedafname, een van de vele activiteiten
van het Rode Kruis om bij nood paraat te
zijn.
het voor het Rode Kruis niets uit of het om
politieke vluchtelingen gaat dan wel om
vluchtelingen, die door de honger verdre
ven zijn. Herrema windt er overigens geen
doekjes om dat ter wille van het neutrali-
teitspunt, zeer behoedzaam gemanoeu
vreerd moet worden. In noodsituaties biedt
een strikt neutraal standpunt vaakdeenige
mogelijkheid tot hulp. Daardoor kan in Li
banon het Rode Kruis als enige vanuit een
ziekenhuis aan alle groeperingen orthope
dische hulp bieden. Daarom kan het Rode
